Spotkania przed wymianą kotłów

Świadomość występowania problemu zanieczyszczenia powietrza jest wśród mieszkańców naszego regionu coraz większa. Smog, pojawiający się zwłaszcza zimą, czyli w sezonie grzewczym, powoduje, że coraz więcej osób decyduje się na zmianę źródła ogrzewania w swoim domu. Znaczną popularnością cieszy się ogrzewanie gazowe, swoich zwolenników mają również: ogrzewanie elektryczne, pompy ciepła czy kotły na biomasę. Niestety, w wielu budynkach nie ma możliwości zastosowania podobnych rozwiązań. Rozwiązaniem dla właścicieli takich domów jest wymiana starego kotła, popularnie zwanego „kopciuchem”, na nowoczesny kocioł węglowy. Zgodnie z wymogami nałożonymi przez uchwałę antysmogową dla województwa małopolskiego, użytkowanie „kopciuchów” musi zakończyć się przed 1 stycznia 2023 r.  Dlatego już teraz warto zaplanować zainstalowanie nowego źródła ciepła.

Spotkania

W związku z możliwością uzyskania dofinansowania na takie działanie, w dniu 9 maja br. mieszkańcy gminy Oświęcim mogli wziąć udział w jednym z dwóch spotkań informacyjnych dotyczących warunków uzyskania dotacji oraz przeprowadzenia termomodernizacji budynków.

Głównym tematem zorganizowanych spotkań była możliwość uzyskania dofinansowania na nowoczesny kocioł węglowy, posiadający certyfikat Ekoprojektu (Ecodesign). Uczestnicy uzyskali od Ekodoradcy gminy Oświęcim, Żelisławy Noworyty, informacje na temat wymogów nakładanych na mieszkańców Małopolski uchwałą antysmogową, dowiedzieli się jakie kotły mogą zainstalować, a przede wszystkim poznali informacje na temat szczegółowych warunków uzyskania pomocy finansowej na taką inwestycję.

Termomodernizacja

Z uwagi na konieczność wykonania w wielu budynkach termomodernizacji, doradca energetyczny z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, pani Katarzyna Bryzek, przedstawiła warunki programu Jawor. Termomodernizacja, czyli przede wszystkim: docieplenie ścian, dachu lub stropu, stropów piwnic, czy wymiana okiem i drzwi, pozwala na zmniejszenie zapotrzebowania budynku na ciepło, a co za tym idzie – na paliwo potrzebne do jego ogrzewania. Przekłada się to na niższe koszty ogrzewania w perspektywie wielu lat. Program Jawor obejmuje docieplenie budynków jednorodzinnych, których powierzchnia docieplana nie przekracza 600 m². Dofinansowanie w ramach powyższego projektu udzielane jest w formie pożyczki, która może podlegać częściowemu umorzeniu.

[easy_image_gallery gallery=”222″]

W dniach 26 – 27.04.2018r. w Zespole Szkół w Piotrkowicach Małych podczas dni otwartych szkoły, na specjalnie do tego przygotowanym torze odbył się „Bieg z przeszkodami o czyste powietrze” oparty na formie „Spartan Race”.

Bieganie, jako codzienny trening i sposób na dbanie zdrowie i kondycję fizyczną, zdobywa coraz większe rzesze zwolenników. Biegają wszyscy: dzieci, młodzież i osoby dorosłe, organizowane są nawet biegi na szpilkach! Nic dziwnego, że Ekodoradca Gminy Koniusza postanowił w ten sposób zainteresować młodzież kwestiami związanymi z jakością powietrza. Nie jest też tajemnicą, że czyste powietrze jest kluczowe dla biegaczy. Wdychanie pyłów i innych zanieczyszczeń zmniejsza wydolność płuc i naraża nas na liczne choroby, w tym nowotworowe. Każda okazja jest dobra, by pracować nas zwiększeniem świadomości społecznej w zakresie jakości powietrza, a organizacja imprez sportowych jest do tego doskonałym środkiem.

Na biegu z przeszkodami o czyste powietrze w Gminie Koniusza nie brakowało ochotników, którzy niezniechęceni trudnościami i wyzwaniami, postanowili sprawdzić się i podjąć wyzwanie. Bieg podzielony był na dwie grupy wiekowe: gimnazjalistów oraz uczniów szkół średnich. Uczestniczyło w nim 40 gimnazjalistów natomiast starsza grupa wiekowa liczyła 60 chętnych. Podczas dwóch dni imprezy, na którą składały się również inne atrakcje organizowane przez uczniów szkoły, w wydarzeniu wzięło udział ok 300 osób! Impreza rozpoczęła się 26 kwietnia o godzinie 10:30 startem uczniów gimnazjów, dystans to 4 km i 15 przeszkód. Natomiast w dniu 27 kwietnia startowali uczniowie ze Zespołu Szkół w Piotrkowicach Małych.

EKODOARDCA Gminy Koniusza zorganizował stoisko promocyjne, gdzie każdy zainteresowany mógł uzyskać kompleksowe informacje dotyczące jakości i ochrony powietrza. Ekodoradca informował również o prowadzonych działaniach ekologicznych oraz programach wymiany kotłów i montażu odnawialnych źródeł energii. Uczestnicy spotkania otrzymali również  pakiety ekologiczne i energooszczędne, które pełniły rolę edukacyjną.

[easy_image_gallery gallery=”575″]

Podsumowaliśmy efekty działań Województwa Małopolskiego i lokalnych samorządów w walce ze smogiem w 2016 roku. Pierwsze efekty już są:

  • zlikwidowano 7,3 tys. nieekologicznych kotłów;
  • wykonano termomodernizację ponad 480 budynków – dzięki czemu te obiekty są nie tylko tańsze w utrzymaniu, ale również bardziej przyjazne dla środowiska;
  • w gminach zainwestowano łącznie 640 mln zł na działania związane z ochroną powietrza – z czego 96 mln na wymianę kotłów;
  • sfinansowano zakup 120 ekologicznych autobusów komunikacji miejskiej (w większości dla Krakowa);
  • gminy wybudowały 77 km ścieżek rowerowych, co uzupełnia wielki projekt Województwa Małopolskiego VeloMałopolska, w ramach którego na koniec 2017 r. będziemy mieć łącznie 310 km tras rowerowych;
  • powiększa się także grono mieszkańców, którzy korzystają z ekologicznych sposobów ogrzewania. Tylko w 2016 roku zanotowano 6,8 tys. nowych odbiorców gazu i 270 nowych przyłączy do sieci ciepłowniczej;
  • gminy mocno włączyły się też w kontrole spalania odpadów. W 2016 roku udało się przeprowadzić ich 6,6 tys., z czego w ponad tysiącu przypadków wykryto  naruszenia przepisów.

Efekty realizacji Programu ochrony powietrza

Efekty walki ze smogiem

Walka o czyste powietrze to jednak batalia, która będzie jeszcze trwać kilka najbliższych lat. Samorząd województwa małopolskiego będzie wspierał dalszą wymianę pieców w Małopolsce – w regionalnym programie operacyjnym na ten cel przeznaczamy łącznie 295 mln zł, dzięki czemu zostanie wymienione ponad 26,5 tys. przestarzałych kotłów węglowych.

Zachęcamy Państwa również do obejrzenia krótkiego podsumowania działań Województwa Małopolskiego w zakresie ochrony powietrza:

Ocena realizacji efektów wdrażania Programu ochrony powietrza realizowana jest w ramach działania D.1 „Monitoring  efektów  wdrażania  Programu ochrony  powietrza  dla województwa małopolskiego” projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał 3 października 2017 roku wyrok w sprawie czterech skarg złożonych na uchwałę Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Skargi dwóch firm prowadzących działalność w zakresie dystrybucji węgla zostały odrzucone ze względu na brak wykazania naruszenia ich interesu prawnego. Przepisy uchwały nie ograniczają bowiem swobody gospodarczej i nie zabraniają sprzedaży urządzeń grzewczych lub paliw stałych.

W przypadku skarg dwóch osób fizycznych, które wykorzystują do ogrzewania pozaklasowe kotły na paliwa stałe, skargi zostały rozpatrzone i oddalone. Wyrok potwierdził, iż uchwała antysmogowa dla Małopolski została przyjęta zgodnie z prawem oraz spełnia wymagania art. 96 ustawy Prawo ochrony środowiska. Sąd podkreślił, że samorządy województw mogą przyjmować ograniczenia w zakresie eksploatacji instalacji i stosowania paliw, gdy wymaga tego sytuacja złej jakości powietrza. Uchwała realizuje konstytucyjne prawo obywateli do życia w czystym środowisku oraz ochrony ich zdrowia. Przepisy obowiązujące w Małopolsce zostały również uznane za zgodne z przepisami unijnymi, gdyż wdrażają europejskie wymagania w zakresie poprawy jakości powietrza.

Uchwała antysmogowa dla Małopolski weszła w życie 1 lipca 2017 roku i wprowadziła zakaz stosowania mułów i flotów węglowych oraz drewna o wilgotności powyżej 20%, a także zakaz eksploatacji nowych kotłów i kominków, które nie spełniają unijnych standardów ekoprojektu. Mieszkańcy Małopolski mają czas do końca 2022 roku na wymianę istniejących kotłów nie spełniających norm emisji oraz do końca 2026 roku w przypadku eksploatacji kotłów 3 lub 4 klasy.

Uchwały antysmogowe zostały przyjęte rownież w województwie śląskim i opolskim, natomiast prace nad przygotowaniem podobnych przepisów trwają w województwach dolnośląskim, mazowieckim, łódzkim i wielkopolskim.

Więcej informacji o uchwale: https://powietrze.malopolska.pl/antysmogowa

Zdjęcie: Marcin Hałat, Wikipedia Commons

Od 2014 roku funkcjonuje nowy mechanizm postępowań kompensacyjnych w przypadku wydawania pozwoleń na emisję gazów lub pyłów do powietrza i pozwoleń zintegrowanych. Umożliwia on ograniczenie emisji pochodzącej z domowych instalacji grzewczych, dzięki czemu angażuje zarówno przedsiębiorstwa, jak i mieszkańców danego obszaru w działania związane z poprawą jakości powietrza.

Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, postępowanie kompensacyjne przeprowadzane jest w przypadku nowo budowanych lub rozbudowywanych instalacji wprowadzających gazy lub pyły do powietrza, znajdujących się na obszarach, na których zanotowano przekroczenia norm jakości powietrza. Aby uzyskać pozwolenia na emisję, prowadzący instalację zobowiązany jest do redukcji na tym samym obszarze o 30% więcej zanieczyszczeń, jakie zamierza emitować do powietrza. Oznacza to konieczność likwidacji lub ograniczenia innego źródła emisji zlokalizowanego na terenie tej samej lub w wyjątkowych sytuacjach sąsiedniej gminy.

Na terenie województwa małopolskiego wydano już pierwsze pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza w ramach mechanizmu kompensacji z wykorzystaniem domowych instalacji grzewczych. Pierwsze postępowanie kompensacyjne przeprowadzone zostało na terenie miasta Oświęcim. Starosta Oświęcimski wydał taką decyzję dla spółki Alupol Films. Spółka ta dokonała redukcji ilości emitowanego do powietrza pyłu o około 14 kg w skali roku poprzez likwidację pieców kaflowych użytkowanych przez mieszkańców Oświęcimia oraz podłączenie lokalu mieszkaniowego do miejskiej sieci ciepłowniczej. Kolejną decyzję o przeprowadzeniu postępowania kompensacyjnego wydał Starosta Krakowski dla spółki SKANSKA, która zobowiązana została do redukcji ilości pyłu emitowanego do powietrza przez mieszkańców Skawiny o ponad 150 kg w skali roku.

Wykorzystywanie mechanizmu kompensacji w wydawaniu pozwoleń emisyjnych stanowi efektywne rozwiązanie dla terenów rozwijających się i może stanowić wzorzec dla innych gmin i przedsiębiorstw. Umożliwia ono rozwój gospodarczy regionu przy jednoczesnym ograniczaniu niskiej emisji, która jest główną przyczyną złej jakości powietrza w sezonie zimowym.

Przyjęte zostały krajowe przepisy, które wprowadzają wymagania w zakresie emisji zanieczyszczeń z kotłów na paliwa stałe o mocy cieplnej do 500 kW. Opublikowane zostało Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe określające parametry emisji dla kotłów wprowadzanych do obrotu i użytkowania. Dotyczy więc ono zarówno urządzeń dopuszczonych do sprzedaży jak również na etapie podłączania do systemu centralnego ogrzewania.

Parametry emisji zanieczyszczeń do powietrza określone w rozporządzeniu odpowiadają wymaganiom klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012:

Graniczne wartości emisji
(mg/m³ przy 10% O2)
COOGCPył
Kotły z ręcznymzasilaniem paliwem
7003060
Kotły z automatycznym zasilaniem paliwem5002040

Jednocześnie jednak zastosowano kilka wyłączeń np. dla kotłów służących tylko do wytwarzania ciepłej wody użytkowej i kotłów na biomasę niedrzewną. Rozporządzenie zakazuje stosowania w konstrukcji kotła rusztu awaryjnego.

Rozporządzenie wchodzi w życie 1 października 2017 r. Przepisy rozporządzenia do kotłów wyprodukowanych, ale niewprowadzonych do obrotu i użytkowania przed jego wejściem w życie będą obowiązywały od 1 lipca 2018 r.

Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe

Aktualnie, na terenie gmin województwa małopolskiego prowadzone są oceny energetyczne budynków, których właściciele ubiegają się o dotację na wymianę urządzeń grzewczych w ramach RPO WM na lata 2014-2020.

Prawidłowo przeprowadzona ocena energetyczna budynku powinna obejmować kilka elementów: wizję lokalną i ocenę stanu danego budynku, w tym wykonanie dokumentacji fotograficznej, opracowanie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, a także informację na temat wymaganej mocy cieplnej montowanego pieca.

Szczegółowe wskazówki dotyczące prawidłowego wykonania oceny energetycznej budynku zamieszczone zostały na stronie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Zachęcamy do zapoznania się z nimi:

Wskazówki dla mieszkańców dotyczące prawidłowego wykonywania ocen energetycznych dla obszarów ZIT (z wyłączeniem Miasta Kraków) oraz Subregionów: Małopolski Zachodniej, Podhalańskiego i Tarnowskiego

Dnia 14 lipca 2017 r. odbyło się szkolenie dla pracowników CASTORAMY w związku z wejściem w życie uchwały antysmogowej dla Krakowa i Małopolski. W szkoleniu wzięli udział pracownicy zajmujący się sprzedażą urządzeń grzewczych i opału. Na spotkaniu przedstawione zostały wymogi uchwał antysmogowych, które nie dopuszczają od 1 lipca 2017 r. stosowania nowych kotłów lub kominków nie spełniających wymagań ekoprojektu oraz złej jakości opału. Szczegółowo omówione zostały wymagania ekoprojektu dla urządzeń grzewczych na paliwa stałe. Istotnym było, aby pracownicy sklepu dzięki zdobytej wiedzy mogli informować klientów, że eksploatacja nowego kotła, pieca lub kominka, który nie spełnia wymagań ekoprojektu będzie niezgodna z prawem i zagrożona karą finansową ze strony organów kontrolnych. Zakazane jest również stosowanie złej jakości opału. Pracownicy zainteresowani byli również tematem dofinansowania do dostosowania instalacji i wymiany urządzeń grzewczych oraz termomodernizacji budynków. Jak sami podkreślają, chcą nabyć wszelką niezbędną wiedzę, aby w sposób rzetelny i kompleksowy umieć doradzić i odpowiedzieć na wszystkie pytania zadawane przez klientów.

Szkolenie przeprowadzili Pan Tomasz Pietrusiak – Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska UMWM oraz Pan Piotr Łyczko – Kierownik Zespołu ds. Ochrony Powietrza w Departamencie Środowiska UMWM.

Szkolenie było przeprowadzone w ramach realizacji działania „C.2. Centrum Kompetencji” projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” / LIFE-IP MALOPOLSKA / LIFE14 IPE PL 021

Materiały szkoleniowe:

Uchwały antysmogowe wynikiem działań zmierzających do poprawy jakości powietrza

Wymagania ekoprojektu

Już 1 lipca 2017 roku wchodzą w życie przepisy uchwały antysmogowej dla Małopolski i zacznie obowiązywać zakaz spalania mułów i flotów węglowych oraz biomasy o wilgotności powyżej 20%, natomiast wszystkie nowo eksploatowane kotły, piece i kominki powinny spełniać wymagania ekoprojektu w zakresie emisji zanieczyszczeń i efektywności energetycznej. Kontrola przestrzegania wymogów uchwały należy do zadań gmin, które powinny ją realizować przy pomocy straży miejskich i gminnych lub pracowników urzędów gmin.

Aby przygotować gminy do kontroli i egzekwowania wymagań uchwały, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego zorganizował w dniach 13 i 14 czerwca 2017 roku szkolenie dla pracowników  wszystkich gmin w Małopolsce oraz przedstawicieli straży gminnych i miejskich. Szkolenie obejmowało zagadnienia techniczne związane z konstrukcjami i wymaganiami dla kotłów i ogrzewaczy pomieszczeń, sposobami identyfikacji mułów lub flotów węglowych, pobierania próbek paliwa, a także zagadnienia prawne związane z przygotowywaniem upoważnień do kontroli i procedury ich przeprowadzania. Wykłady poprowadzili specjaliści z Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu, Instytutu Nafty i Gazu w Krakowie oraz radca prawny fundacji Frank Bold. Doświadczeniami w zakresie prowadzenia kontroli indywidualnych gospodarstw domowych podzielili się również przedstawiciele Straży Miejskiej Miasta Krakowa. Natomiast Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska przedstawił informacje o kontrolach przestrzegania przez gminy obowiązków wynikających z Programu ochrony powietrza.

Tematyka szkolenia

  • Wymagania uchwały antysmogowej dla Małopolski – Tomasz Pietrusiak, Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska UMWM.
  • Kontrole realizacji przez gminy Programu ochrony powietrza – Ryszard Listwan, Zastępca Małopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska.
  • Omówienie rodzajów instalacji dla których wprowadzono ograniczenia – Katarzyna Matuszek, Kierownik Laboratorium Technologii Spalania i Energetyki w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu,
    • przedstawienie różnic pomiędzy kotłem automatycznym a ręcznym,
    • prezentacja kotłów automatycznych (różne typy np. z podajnikiem ślimakowym, szufladowym),
    • przedstawienie różnicy pomiędzy kotłami spełniającymi wymagania normy PN-EN 303-5:2012 a ekoprojektu,
    • rodzaje i weryfikacja (odczytanie, interpretacja) dokumentów potwierdzających, że eksploatowane urządzenia grzewcze spełniają wymogi normy PN-EN 303-5:2012 lub ekoprojektu,
    • prezentacja sposobów nielegalnych przeróbek konstrukcyjnych kotłów, montażu dodatkowych elementów w kotle,
    • wskazanie możliwości rozpoznania czy kocioł posiada ruszt awaryjny,
    • prezentacja przykładów nieprawidłowej eksploatacji kotłów, wskazanie złych nawyków, praktyk w tym zakresie,
    • omówienie kwestii obowiązku dokonywania przeglądów kominiarskich oraz negatywnych skutków braku czyszczenia przewodów kominowych.
  • Omówienie rodzaju paliw, dla których wprowadzono zakaz stosowania – Łukasz Smędowski, Kierownik Laboratorium Paliw i Węgli Aktywnych w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu,
    • przedstawienie sposobów organoleptycznej identyfikacji mułów i flotów węglowych – prezentacja próbek,
    • przedstawienie procedury badania uziarnienia węgla – wskazanie wytycznych jak pobrać próbkę, do jakiego laboratorium wysłać próbkę do badania,
    • przedstawienie wymaganych przy sprzedaży węgla dokumentów potwierdzających parametry paliwa (certyfikat jakościowy, potwierdzenie parametrów na fakturze),
    • przegląd certyfikatów węgla wraz ze sposobem odczytywania informacji w nich zawartych.
  • Omówienie zakresu obejmującego eksploatację kominków – Robert Wojtowicz, Kierownik Laboratorium Badań Urządzeń Gazowych i Grzewczych w Instytucie Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy w Krakowie,
    • omówienie kominków otwartych i zamkniętych, ogrzewaczy wolnostojących, typy i różnice między nimi,
    • prezentacja wymogów ekoprojektu dla kominków,
    • rodzaje i weryfikacja dokumentów potwierdzających, że eksploatowany kominek spełnia wymogi ekoprojektu, odczytywanie i interpretacja dokumentów,
    • sprawdzenie wilgotności drewna i prezentacja pomiaru wilgotnościomierzem.
  • Aspekt praktyczny prowadzenia kontroli – Andrzej Ryś, kierownik Referatu Kontroli Odpadów, Straż Miejska Miasta Krakowa.
  • Aspekt prawny prowadzenia kontroli – Miłosz Jakubowski, Radca Prawny w Fundacji Frank Bold,
    • praktyczne przedstawienie procedury i doświadczeń prowadzenia kontroli spalania paliw na przykładzie miasta Krakowa,
    • przedstawienie zakresu prowadzonej kontroli,
    • wydawanie upoważnienia uprawniającego do przeprowadzenia kontroli,
    • możliwość pobierania próbek popiołu do analizy,
    • sporządzenie protokołu z kontroli,
    • kierowanie wniosków o ukaranie do sądu,
    • wysokość kar finansowych.

Materiały szkoleniowe

Wymagania uchwały antysmogowej dla Małopolski

Wymagania dla kotłów na paliwa stałe

Wymagania dla paliw stałych

Wymagania dla kominków i ogrzewaczy

Praktyczne aspekty kontroli

Prawne aspekty kontroli

Wzór upoważnienia do kontroli

Wzór zawiadomienia o kontroli

Wzór wniosku o ukaranie

Szkolenia odbyły się w ramach realizacji projektu LIFE IP MALOPOLSKA / LIFE14 IPE PL 021 współfinansowanego ze środków LIFE Unii Europejskiej.

Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął 24 kwietnia 2017 roku uchwałę w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków, w okresie od dnia 1 lipca 2017
roku do dnia 31 sierpnia 2019 roku, zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw. W efekcie od 1 lipca 2017 r. nie będzie można w Krakowie ogrzewać domów i mieszkań węglem niskiej jakości. Dotyczy to:

  • paliw, w których udział masowy węgla kamiennego lub węgla brunatnego o uziarnieniu 0-5 mm wynosi powyżej 5%,
  • paliw zawierających węgiel kamienny lub węgiel brunatny spełniających w stanie roboczym co najmniej jeden z następujących parametrów: wartość opałowa poniżej 26 MJ/kg, zawartość popiołu powyżej 10%, zawartość siarki powyżej 0,8%,
  • paliw zawierających biomasę o wilgotności w stanie roboczym powyżej 20%.

Te regulacje będą obowiązywać przez ok. dwa lata. Od 1 września 2019 r. w życie wchodzi całkowity zakaz palenia węglem na obszarze gminy miejskiej Krakowa.

Uchwała Nr XXXV/527/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 24 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków, w okresie od dnia 1 lipca 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2019 roku, zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw