Pomiary jakości powietrza w Wadowicach

Od 27 stycznia 2017 roku w Wadowicach prowadzone są pomiary jakości powietrza, dzięki zainstalowanej na placu Jana Pawła II stacji pomiarowej Krakowskiego Alarmu Smogowego. Wyniki pomiarów pokazują, że w styczniu i lutym 2018 r. jakość powietrza w Wadowicach była gorsza niż w Krakowie.

Dla budowania świadomości społecznej problemu niezbędny jest dostęp do informacji na temat jakości powietrza w danej miejscowości. Wyniki badań ilościowych przeprowadzonych w Małopolsce wskazują, że świadomość ta jest znacznie niższa w mniejszych miastach i na wsiach niż w stolicy województwa. Mieszkańcy mniejszych miejscowości bardzo często nie mają dostępu do aparatury pomiarowej, stąd też nie wiedzą, jaka jest jakość powietrza w miejscu ich zamieszkania, a problem zanieczyszczenia powietrza kojarzą jedynie z Krakowem.

Budowa świadomości mieszkańców wymaga prowadzenia pomiarów w różnych miejscowościach województwa. Dlatego Krakowski Alarm Smogowy od kilku lat sprawdza jakość powietrza tam, gdzie nie ma stacji państwowego monitoringu. Wadowice są jednym z takich miast. Stacja pomiarowa została tam zainstalowana 23 stycznia 2017 roku. Analiza wyników uzyskanych do 28 lutego 2018 roku wykazała, że jakość wadowickiego powietrza nie należy do najlepszych. Porównując otrzymane wyniki z Krakowem, można uznać że jakość powietrza w Wadowicach jest bardzo zła.

Uśrednione wyniki pomiarów jakości powietrza

Uśrednione wyniki pomiarów jakości powietrza

W okresie od 24.01.2017 do 23.01.2018 wielokrotnie zarejestrowano przekroczenia norm pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu. W ponad 100 dniach zostały przekroczone normy dobowe. Przeprowadzona analiza wykazała wyraźną korelację pomiędzy niskimi temperaturami, a pogarszaniem się jakości powietrza. Z całą pewnością można zatem uznać, iż główną przyczyną złej jakości powietrza w Wadowicach jest niska emisja z przydomowych urządzeń grzewczych.

Bardzo źle prezentują się również wartości stężeń benzo(a)pirenu.

Wykres jakości powietrza Wadowice

Wykres jakości powietrza Wadowice

Badania przeprowadzono w ramach działania C.2 „Centrum kompetencji” projektu zintegrowanego “Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” LIFE14 IPE PL 021/LIFE IP MAŁOPOLSKA.”

W dniu 25 maja 2018 r. w Sali Narad Urzędu Miasta i Gminy w Szczucinie odbyło się spotkanie z mieszkańcami, którzy podpisali umowy na dofinansowanie do wymiany starych kotłów węglowych na nowoczesne źródła ciepła.

Przed podpisaniem umów szczegółowo zostały omówione ich zapisy oraz regulamin przyznania dotacji. Przedstawiono wymogi, jakie mieszkańcy muszą spełnić, aby prawidłowo wykonać inwestycję a następnie otrzymać dofinansowanie. Omówiono również konsekwencję jakie grożą za nieprzestrzeganie zasad programu.

Po oficjalnym podpisania umów, część osób pozostała na konsultacje indywidualne, w celu omówienia kwestii prawidłowego wykonania inwestycji.

W spotkaniu uczestniczyło ok. 15 osób. Umowy na wymianę kotłów z pozostałymi mieszkańcami Gminy Szczucin będą podpisywane systematycznie w następnych tygodniach.

Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego przez Gminę Szczucin projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

[easy_image_gallery gallery=”294″]

Konkurs filmowy „I LIVE GREEN” (Moje zielone życie), organizowany przez Europejską Agencję Środowiska (EEA) wraz ze swoją siecią partnerów, zaprasza wszystkich Europejczyków do wykazania się kreatywnością i podzielenia się swoimi działaniami na rzecz ochrony środowiska. Najlepsze filmy otrzymają nagrodę pieniężną.

To, co jemy i kupujemy, jak się przemieszczamy czy ogrzewamy nasze domy, oraz wiele innych dużych i małych codziennych wyborów ma wpływ na środowisko i nasze zdrowie. W konkursie filmowym „I LIVE GREEN” Europejczycy mogą podzielić się swoimi ekologicznymi działaniami za pośrednictwem krótkich filmów video, zagłosować na najlepsze klipy i inspirować innych do robienia jeszcze więcej.

Choć ekologiczne działania mogą być podejmowane w prawe każdej dziedzinie życia, tegoroczny konkurs „I LIVE GREEN” skupia się na czterech zagadnieniach:

  • Zrównoważona żywność
  • Czyste powietrze
  • Czysta woda
  • Minimalne odpady

Regulamin konkursu i zasady uczestnictwa znajdziesz na stronie „I LIVE GREEN”.

Harmonogram

  • Rozpoczęcie nadsyłania zgłoszeń – 1 grudnia 2017 r.
  • Zakończenie nadsyłania zgłoszeń – 31 marca 2018 r.
  • Rozpoczęcie publicznego głosowania – 1 maja 2018 r.
  • Zakończenie publicznego głosowania – 31 maja 2018 r.
  • Ogłoszenie laureatów – 5 czerwca 2018 r.

Nagrody

Zwycięzcy w każdej kategorii (Zrównoważona żywność, Czyste powietrze, Czysta woda, Minimalne odpady) otrzymają nagrodę pieniężną w wysokości 1000 EUR. Nagroda publiczności w wysokości 500 EUR zostanie przyznana na podstawie wyników głosowania on-line.

Na zaproszenie Portugalskiej Agencji Środowiska, cele i efekty projektu zintegrowanego LIFE-IP MALOPOLSKA zostały zaprezentowane na konferencji odbywającej się 23 października w Lizbonie. Spotkanie było poświęcone projektom LIFE w zakresie ochrony powietrza i ochrony klimatu.

Projekty LIFE w Europie

W trakcie konferencji przedstawione zostały projekty LIFE z kilku krajów unijnych. Między innymi LIFE SHARA, którego celem jest wzmocnienie polityki Hiszpanii i Portugalii w zakresie adaptacji do zmian klimatu, projekt LIFE Index Air, w ramach którego wyznaczana jest indywidualna ekspozycja mieszkańców wybranych miast europejskich na zanieczyszczenie powietrza, a także włoski projekt LIFE MONZA badający efekty wdrożenia strefy ograniczonej emisji hałasu.

Uczestnicy konferencji byli zainteresowani działaniami w zakresie ochrony powietrza realizowanymi w Małopolsce, w szczególności wprowadzonymi przepisami antysmogowymi oraz dofinansowaniem do wymiany urządzeń grzewczych.

Wymiana doświadczeń z innymi projektami LIFE jest częścią zadania E.3 „Tworzenie sieci wymiany doświadczeń z innymi projektami” w ramach projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z instrumentu finansowego LIFE Unii Europejskiej.

[easy_image_gallery gallery=”932″]

W dniu 27 września 2017 roku odbyło się drugie posiedzenie Rady Programowej projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Do zadań Rady należy pełnienie roli doradcy programowego, wspieranie działań towarzyszących realizacji projektu oraz formułowanie propozycji ewentualnych zmian i modyfikacji rozwiązań składających się na system Ekodoradców.

Spotkanie otworzył Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego. Zostały omówione działania zrealizowane w I fazie projektu LIFE w Małopolsce, w szczególności podsumowanie działań Ekodoradców, kampanii regionalnych oraz lokalnych, a także działania informacyjno-edukacyjne i badawcze w zakresie ochrony powietrza, przedstawione przez Tomasza Pietrusiaka, Zastępcę Dyrektora Departamentu Środowiska oraz partnerów projektu LIFE, Krakowski Alarm Smogowy, Krajową Agencję Poszanowania Energii oraz miejską gminę Kraków.

W trakcie spotkania zostały omówione działania zrealizowane w I fazie projektu oraz przedstawiono i przeanalizowano propozycje na II fazę projektu zaplanowane przez poszczególnych partnerów.

Prezentacje

Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze

Działania KAS w projekcie LIFE

Zadania KAPE w ramach I fazy projektu

Projekt zintegrowany LIFE Gmina Miejska Kraków

Komisja Europejska uruchomiła kampanię informacyjną InvestEU, która ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie projektów i zadań finansowanych z funduszy unijnych mających bezpośredni wpływ na wzrost jakości życia mieszkańców państw członkowskich.

W ramach kampanii zostały stworzone materiały informacyjne na temat zasad działania oraz finansowania Unii Europejskiej.

Jednym z wyróżniających się projektów współfinansowanych z funduszy europejskich,  które zostały pokazane w kampanii informacyjnej InvestEU, jest projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.  W ramach projektu zintegrowanego LIFE, stworzono miejsca pracy dla 60 Eko-doradców, którzy pomagają mieszkańcom w wymianie nieefektywnych urządzeń grzewczych i poprawie efektywności energetycznej domów.

Jak działa Unia Europejska?

Jakie są źródła przychodów Unii Europejskiej? Kto decyduje, ile i na co będą wydane unijne pieniądze?

W dniu 21 września 2017 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego odbyło się szkolenie dla Ekodoradców zatrudnionych w małopolskich gminach w ramach projektu zintegrowanego LIFE pn. „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Szkolenie w zakresie  wsparcia na rozwój infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych w ramach RPO WM 2014-2020 oraz dostępnych środków z Funduszy Europejskich przeprowadził Dawid Przepiórka – pracownik Zespołu ds. Informacji o Funduszach Europejskich UMWM.  Ekodoradcy mogli zapoznać się z informacjami dotyczącymi działania 4.1. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w ramach RPO. Szczegółowo przedstawiono poddziałanie 4.1.1. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY PRODUKCJI ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH.

Podziałanie to dedykowane jest do: jednostek samorządu terytorialnego,  ich związków i stowarzyszeń; administracji rządowej; jednostek naukowych; uczelni; spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych; instytucji kulturowych; podmiotów leczniczych działających w publicznym systemie ochrony zdrowia; organizacji pozarządowych; kościołów i związków wyznaniowych oraz osób prawnych, kościołów i związków wyznaniowych.  Wsparciem zostaną objęte projekty polegające na budowie, rozbudowie oraz przebudowie infrastruktury (w tym zakup niezbędnych urządzeń) mające na celu produkcję energii elektrycznej i/lub cieplnej.

Kluczowe w ramach oceny projektów dotyczących wytwarzania energii z OZE będzie kryterium efektywności kosztowej oraz osiągniętych rezultatów wpisujących się w cele priorytetu inwestycyjnego. Jednym z czynników branych pod uwagę przy wyborze inwestycji do wsparcia będzie koncepcja opłacalności, czyli najlepszego stosunku wielkości środków unijnych przeznaczonych na uzyskanie np. 1MWh energii lub 1MW mocy zainstalowanej wynikających z budowy danej instalacji. Pula środków dostępna w aktualnym naborze wynosi 84 986 000,00 zł. Maksymalny całkowity poziom dofinansowania projektu wynosi 60%, z zastrzeżeniem projektów objętych pomocą publiczną i/lub pomocą de minimis. Minimalny wkład własny Wnioskodawcy wynosi 40% wydatków kwalifikowanych projektu.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie:

www.rpo.malopolska.pl/skorzystaj/nabory/poddzialanie-4-1-1–rozwoj-infrastruktury-produkcji-energii-ze-zrodel-odnawialnych—rpmp-04-01-01-iz-00-12-082-17

W dalszej kolejności odbyło się spotkanie organizacyjne na którym omówiono planowane działania na II fazę projektu oraz najczęściej popełniane błędy podczas wypełniania sprawozdania finansowego.

Materiały szkoleniowe:

Wsparcie na rozwój infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych w ramach RPO WM 2014-2020 oraz dostępnych środkówz Funduszy Europejskich”

Propozycje działań 2 fazy projektu

Najczęściej popełniane błędy w sprawozdaniach finansowych

Małopolska nie jest sama w walce o czyste powietrze w regionie. Kolejny raz starania naszego regionu dostrzeżono na arenie międzynarodowej. Po projekcie LIFE, teraz Województwo Małopolskie zostało partnerem Banku Światowego i Komisji Europejskiej przy realizacji projektu „Catching-up regions”, który ma pomóc w likwidacji smogu.

W ramach projektu Małopolskę odwiedzili już eksperci Banku Światowego: Ashok Sarkar i Anand Subbiah. Żeby jeszcze lepiej rozeznać się w problemie smogu wizytowali oni kilka gmin w regionie: Wadowice, Jordanów i  Maków Podhalański. Rozmawiali też z przedstawicielami Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. W tym tygodniu eksperci udadzą się na Śląsk. Teraz przedstawiciele Banku Światowego przeprowadzą m.in. analizę wymogów prawnych i sprawdzą czy w Małopolsce uda się wprowadzić dodatkowe narzędzia, które pozwolą przeprowadzić termomodernizację domów jednorodzinnych. Oszacują też zapotrzebowanie na dodatkowe wsparcie, biorąc pod uwagę demografię, uwarunkowania regionu oraz charakterystykę poszczególnych budynków.

Z wypracowanych w Małopolsce rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną budynków w przyszłości będą mogły korzystać też inne regiony w Polsce.

Program „Catching-up regions” (wcześniej Lagging Regions) jest skierowany jest do słabiej rozwiniętych regionów UE. Ma charakter badawczy i doradczy. Do tej pory w projekcie uczestniczyły dwa województwa: świętokrzyskie i podkarpackie. W ich przypadku główną osią współpracy był rozwój gospodarczy i pomoc przedsiębiorcom. Teraz do projektu dołączyły: Śląsk i Małopolska – regiony, które borykają się z problemem zanieczyszczonego powietrza i podejmują najdalej idące działania w walce ze smogiem.

Zarząd Województwa Małopolskiego przyjął projekt uchwały antysmogowej dla Małopolski. To dokument, który od połowy przyszłego roku ma wprowadzać całkowity zakaz spalania mułów i flotów węglowych w piecach i kominkach na terenie całego województwa oraz wyeliminować montowanie kotłów, które nie spełniają norm ekoprojektu.

Najważniejszymi założeniami uchwały antysmogowej dla Małopolski jest ograniczenie powstawania nowych źródeł niskiej emisji i wprowadzenie zakazu instalowania tzw. kopciuchów, czyli kotłów, które nie spełniają żadnych norm emisji zanieczyszczeń. Uchwała ma także wprowadzić od lipca 2017 roku zakaz palenia w piecach mułami i flotami węglowymi oraz mokrym drewnem (o wilgotności powyżej 20%). W tej chwili do sprzedaży – głównie w Małopolsce i na Śląsku – trafia 800 tys. ton mułów, czyli odpadów węglowych. W efekcie ponad 98% mieszkańców regionu oddycha powietrzem, w którym nawet 10-krotnie przekroczone są dopuszczalne poziomy rakotwórczego benzo(a)pirenu, a ponad 4 tys. osób rocznie umiera na choroby będące następstwem zanieczyszczonego powietrza. Koszty związane z leczeniem chorych z powodu zanieczyszczeń powietrza i ich nieobecnością w pracy szacuje się na 3 mld zł rocznie.

Na dostosowanie się do przepisów uchwały w zakresie istniejących instalacji grzewczych, mieszkańcy będą mieli czas do końca 2022 roku, a w przypadku korzystania z kotła spełniającego wymagania emisyjne na poziomie co najmniej klasy 3, ten okres będzie wydłużony do końca 2026 roku.

Treść projektu uchwały dostępna jest na stronie www.powietrze.malopolska.pl/antysmogowa. Uwagi i wnioski do projektu dokumentu kierować można w terminie do 5 stycznia 2017 r., elektronicznie na adres e-mail: powietrze@umwm.pl lub pisemnie na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament Środowiska, ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków.

Do 30 listopada 2016 r. potrwają konsultacje społeczne projektu uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego.

Przedmiotem dokumentu są długoterminowe działania naprawcze, plan działań krótkoterminowych oraz uszczegółowienie zagadnień związanych z inwentaryzacją źródeł emisji, analizą jakości powietrza i opisem uwarunkowań ekonomicznych, ekologicznych i lokalnych wybranych kierunków działań naprawczych.

Projekt Programu dostępny jest na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w dziale Konsultacje Projektów oraz pod adresem powietrze.malopolska.pl/aktualizacja-pop/

Uwagi i wnioski do projektu dokumentu kierować można elektronicznie na adres e-mail: powietrze@umwm.pl lub pisemnie na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament Środowiska, ul. Racławicka 56, 30-017 Kraków.

Organem właściwym do rozpatrzenia uwag i wniosków jest Zarząd Województwa Małopolskiego.

Ponadto, w ramach konsultacji społecznych 23 listopada 2016 r. o godz. 16:00 w siedzibie Muzeum Lotnictwa Polskiego, przy al. Jana Pawła II 39 w Krakowie odbędzie się otwarte spotkanie konsultacyjne dla wszystkich zainteresowanych osób.

Projekt Programu zostanie przedłożony Sejmikowi Województwa Małopolskiego do końca stycznia 2017 roku.