Małopolska stawia na czystsze powietrze – prawie 7 tysięcy starych pieców zniknęło w pół roku
Pierwsze półrocze 2025 roku pokazuje, że działania na rzecz poprawy jakości powietrza w Małopolsce przynoszą widoczne rezultaty. Z danych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz sprawozdań gmin wynika, że mieszkańcy regionu stopniowo, ale konsekwentnie korzystają z programu „Czyste Powietrze”.
Od stycznia do czerwca 2025 roku złożono 1 396 wniosków o dofinansowanie – obejmujących zarówno wymianę nieefektywnych źródeł ciepła, jak i termomodernizację budynków (np. ocieplenie ścian, wymianę okien czy modernizację instalacji grzewczych).
W tym samym czasie w 6 950 budynkach udało się już zlikwidować stare piece na paliwa stałe i zastąpić je nowoczesnymi, mniej emisyjnymi urządzeniami grzewczymi.
Dobre wyniki mimo kilkumiesięcznej przerwy
Warto pamiętać, że te efekty osiągnięto pomimo kilkumiesięcznej przerwy
w przyjmowaniu wniosków, która trwała od 28 listopada 2024 r. do 31 marca 2025 r. Był to czas wprowadzania zmian i uproszczeń w programie „Czyste Powietrze”.
Po wznowieniu naboru zainteresowanie programem ponownie wzrosło, co pokazuje, że mieszkańcy nie rezygnują z planów wymiany przestarzałych pieców.
Gminy z największym postępem
Najwięcej źródeł ciepła udało się zlikwidować w gminach:
- Wieliczka – 395 kotłów,
- Brzesko – 291 kotłów,
- Czernichów – 203 kotły,
- Nowy Sącz – 202 kotły,
- Nowy Targ (obszar miejski) – 179 kotłów,
- Myślenice – 167 kotłów,
- Nowy Targ (obszar wiejski) – 156 kotłów.
Coraz więcej osób planuje zmiany
Choć liczba złożonych wniosków do Programu Czyste Powietrze jest niższa niż liczba już zrealizowanych inwestycji, w wielu gminach widoczne jest ożywienie. W pierwszej połowie 2025 roku największa liczba nowych wniosków dotyczących wymiany kotłów i termomodernizacji budynków wpłynęła w gminach: Chełmiec (49), Kraków (46), Nowy Sącz (41) oraz Łącko (34). To sygnał, że w najbliższych miesiącach można spodziewać się kolejnych wymian pieców.
Ile kotłów jest w Małopolsce?
W Małopolsce do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków wprowadzone zostały deklaracje ogrzewania dla 612 758 punktów adresowych. Szacuje się, że baza jest uzupełniona na poziomie około 78%*.
Zgodnie z bazą w Małopolsce mieszkańcy deklarują:
- kotły z certyfikatem ekoprojektu – 16 317
- kotły klasy 5 – 67 129
- kotły klasy 4 – 32 976
- kotły klasy 3 – 96 879
- kotły pozaklasowe – 114 133
- miejscowe ogrzewacze pomieszczeń ogółem (kominki, kozy, trzony kuchenne, piece kaflowe) – 275 966
*Według danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego na dzień 22 września br.
W wielu gospodarstwach domowych w Małopolsce funkcjonuje więcej niż jedno źródło ogrzewania. Często obok nowoczesnych pomp ciepła czy kotłów gazowych nadal pozostają stare piece węglowe, które nie zostały zdemontowane. Podobnie bywa z piecami kaflowymi i kominkami – mimo że ich estetyka skłania właścicieli do zachowania ich w domach, ze względu na niespełnianie wymogów uchwały nie są one użytkowane. Powoduje to pewne trudności w jednoznacznej interpretacji zależności między liczbą przestarzałych źródeł ciepła a postępem we wdrażaniu przepisów.
Warto również zaznaczyć, że z każdym rokiem rośnie liczba urządzeń grzewczych przyjaznych środowisku instalowanych w małopolskich domach. Charakteryzują się one brakiem lub niską emisją pyłów oraz prostą eksploatacją.
Wciąż dużo do zrobienia
Ponad 6,9 tys. zlikwidowanych „kopciuchów” to krok w dobrą stronę, ale w skali całego regionu potrzeby są nadal duże.
Stopniowa, konsekwentna realizacja programu „Czyste Powietrze” oraz wsparcie finansowe dla mieszkańców mogą sprawić, że kolejne lata przyniosą jeszcze wyraźniejszą poprawę jakości powietrza w Małopolsce.
