Wadowice

Wadowice w biegu o czyste powietrze!

Wadowice są jedną z wielu gmin Małopolski, które uczestniczą w Projekcie zintegrowanym LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”. W grudniu 2019 roku zakończyła się II faza projektu. Poniżej przedstawiamy rozmowę z Szymonem Lukaj – Ekodoradcą w Gminie Wadowice, który opowiedział, co zmieniło się w gminie przez te miesiące. Przedstawił również działania służące walce o czyste powietrze.

To niepopularne, że urzędnik włącza się w edukację szkolną, ale także obywatelską docierając do: szkół czy przedszkoli. Jaki jest odbiór społeczny tego typu działań? Jak ekodoradca sprawdza się w tej roli?

Burmistrz: Wadowicki ekodoradca od samego początku swojej pracy w gminie prowadzi zajęcia dla dzieci i młodzieży. Zajęcia prowadzi zarówno w klasie, jak i w plenerze, pokazując stację pomiarową i omawiając zasady jej działania. Ekodoradca włącza się też w promocję roweru jako środka komunikacji uczestnicząc w imprezach organizowanych w ramach Światowego Dnia Roweru. Działania informacyjno-edukacyjne są też prowadzone dla strażaków podczas zebrań członków OSP. Działania ekodoradcy odbierane są pozytywnie i cieszą się dużym zainteresowaniem.

Czy Wadowice robią coś nowatorskiego na rzecz ochrony zdrowia mieszkańców?

Szymon Lukaj: Tak, staramy się poprawić jakość powietrza, którym oddychają nasze przedszkolaki. Małe dzieci to grupa szczególnie narażona na utratę zdrowia z powodu złej jakości powietrza. Badamy w związku z tym wpływ urządzeń filtrujących powietrze w przedszkolnych budynkach na jego jakość. Z przeprowadzonych wcześniej kontroli pomiaru poziomu cząstek zawieszonych w powietrzu wynikało, że średnia dobowa dotycząca pyłów w pomieszczeniach przedszkolnych wynosiła w lutym ub. roku około 50 µg/m3 (średnia dobowa pyłów na zewnątrz – to 200 µg/m3). To zbyt wiele. Natomiast po krótkim testowaniu urządzeń są już pozytywne wyniki. Mam nadzieję, że we wszystkich naszych placówkach uda się zagwarantować dzieciom dobre, czyste powietrze. W dwóch przedszkolach zamontowane zostały już centralne oczyszczacze powietrza. Inne czekają na interwencję.

Ostatnio miałeś okazję przedstawić swoje dotychczasowe działania i osiągnięcia jako ekodoradcy. Opowiedz nam co działo się w Gminie Wadowice podczas II fazy projektu.

Szymon Lukaj: Ważniejsze działania zrealizowane podczas II fazy programu LIFE to między innymi:

Organizacja warsztatów dla radnych, dyrektorów placówek oraz pracowników urzędu i spółek komunalnych w Centrum Zrównoważonej Energii w Miękini. Tematyką spotkania była niska emisja oraz efektywność energetyczna,
Bieg Powsinogi – Strefa czyste Powietrze – wystawa niskoemisyjnych urządzeń grzewczych oraz OZE,
Prezentacja działań ekodoradcy z Wadowic oraz Czernichowa podczas spotkania Domu Polski Południowej z Brukseli,
Dzień Czystego Powietrza – Warsztaty w Szkole na Wysokiej,
Europejski Tydzień zrównoważonego Transportu – SP 1. Warsztaty połączone z wycieczką rowerową, podczas których promowano zeroemisyjny transport i aktywny styl życia,
Targi Dom z Pomysłem – wspólne stoisko ekodoradców z powiatu wadowickiego oraz doradcy energetycznego WFOŚiGW. Miejsce miała również promocja niskoemisyjnego transportu w postaci ekspozycji samochodu hybrydowego,
Green Festival Tour EkoMałopolska – pokaz filmów ekologicznych i dyskusja w WCK. Koncert orkiestry PSM – Nie truj siebie i innych pozwól żyć i oddychać – na zakończenie II wadowickich tortur muzycznych,
Małopolska TOUR – Mini Warsztaty prowadzone podczas imprezy Rodzinny Rajd Rowerowy – Quiz ekologiczny dotyczący jakości powietrza,
Konsultacje z ekodoradcą podczas konferencji rzeka i jej otoczenie,
Światowy dzień rowerów – warsztaty w Przedszkolu nr 5 w Wadowicach,
Wspólnie z przedstawicielami Krajowej Agencji Poszanowania Energii, przedstawicielami MOPS Wadowice oraz ekodoracą przeprowadzono wizyty u ubogich energetycznie mieszkańców Gminy Wadowice,
Warsztaty dla pracowników UM w Wadowicach w mobilnym laboratorium – Autobusie Energetycznym,
Warsztaty Zielona energia dla uczniów SP 5 Kopernika.

Co natomiast z najmłodszymi przedstawicielami gminy?

Szymon Lukaj: W dniach od 16 do 19 września 2019 r. na terenie Kotłowni Rejonowej przy ul. Młyńskiej w Wadowicach zostały przeprowadzone “Lekcje o cieple” dla uczniów klas ósmych ze szkół podstawowych Gminy Wadowice. Zajęcia odbywały się w grupach, o godzinie 9:00 i 11:00 każdego dnia. Każda „Lekcja o cieple” składała się z trzech części:

Część I – spotkanie w sali konferencyjnej (czas ok. 35 – 40 min.): Prezentacja PEC Termowad, Informacja nt. ciepła systemowego, Informacja nt. certyfikatu jakości powietrza, Prezentacja Eko- Doradcy – dotycząca jakości powietrza oraz jej wpływu na zdrowie.
Część II – zwiedzanie ekspozycji prezentowanej w OZE BUSIE Instytutu Zrównoważonej Energii „Miękinia” prezentowanej przez naukowców z AGH oraz w Autobusie Energetycznym OZE Krajowej Agencji Poszanowania Energii (czas ok. 30 – 40 min.) – warsztaty prowadzone przez Ekodoradcę.
Część III – zwiedzanie Kotłowni Rejonowej. Przejście po terenie zewnętrznym kotłowni: plac składowania paliwa, ścieżki nawęglania kotłów, instalacje odpylania spalin, komin H- 68m (czas ok. 30 min).

W projekcie wzięło udział 293 uczniów i 19 opiekunów z 11 szkół podstawowych Gminy Wadowice. Najliczniejszą grupę stanowili uczniowie ze Szkoły Podstawowej Nr 1 w Wadowicach – w spotkaniu wzięło udział 54 dzieci i 3 nauczycieli. Dla uczniów spoza Wadowic zapewniono transport autokarowy. Lekcje o cieple spotkały się z dużym zainteresowaniem przybyłych uczniów. W trakcie zajęć uczniowie zadawali ciekawe pytania dotyczące funkcjonowania kotłowni, emisji spalin, a także wpływu smogu na zdrowie. Uczniowie żywo interesowali się prezentacją urządzeń do produkcji ciepła i energii elektrycznej opartych na energii odnawialnej, które były prezentowane w OZE Busie Instytutu Zrównoważonej Energii “Miękinia” oraz w Autobusie Energetycznym OZE Krajowej Agencji Poszanowania Energii. Każdy z uczestników Lekcji o cieple otrzymał pamiątkowy pakiet w skład którego wchodził między innymi dyplom uczestnictwa w warsztatach .