Dlaczego w każdej polskiej gminie powinien być Ekodoradca?

Drzwi, które się nie zamykają, czyli dlaczego w każdej polskiej gminie powinien być Ekodoradca? Czy to się opłaca, czy warto? Na te pytania odpowiadają przedstawiciele małopolskich gmin, w których realizowany jest projekt LIFE – Małopolska w zdrowej atmosferze.

W trosce o jakość powietrza na terenie województwa małopolskiego Urząd Marszałkowski podejmuje starania, które mają na celu przyspieszenie wdrażania działań zaplanowanych w ramach Programu ochrony powietrza. Jednym z nich jest koordynacja Projektu LIFE, dzięki któremu 55 małopolskich gmin zdecydowało się na zatrudnienie 60 ekodoradców – specjalistów z zakresu ochrony powietrza. Zapytaliśmy włodarzy gmin jak oceniają pracę ekodoradców oraz czy widzą efekty podejmowanych przez nich działań.

Jaki stosunek do Ekodoradcy mają mieszkańcy gminy?

Rafał Kukla, Burmistrz Gorlic:

Bardzo pozytywny! Słyszę wiele korzystnych opinii na jego temat. Mieszkańcy są zadowoleni, ponieważ mają się do kogo zwrócić w sprawie uzyskania dotacji na wymianę źródła ciepła czy montaż odnawialnych źródeł energii. Ekodoradca rzetelnie informuje o dostępnych programach dotacyjnych, doradza w wyborze odpowiedniego urządzenia grzewczego, informuje o nowoczesnych technologiach dostępnych na rynku. A to bezpośrednio przekłada się na korzyści finansowe

Tomasz Żak, Burmistrz Andrychowa:

Drzwi do ekodoradcy pracującego w urzędzie miejskim w Andrychowie bardzo często się nie zamykają. Mieszkańcy zgłaszają się osobiście lub telefonicznie z pytaniami dotyczącymi możliwości uzyskania dofinansowania do wymian kotłów. Ponadto częstym pytaniem jest, które kotły spełniają wymogi obowiązującej uchwały antysmogowej i co można aktualnie spalać w kotłach domowych. W okresie grzewczym, kiedy czujniki jakości powietrza wskazują duże przekroczenia, zdarza się, że ekodoradca musi wyjaśniać mieszkańcom czym jest to spowodowane i co gmina robi w kierunku poprawy stanu powietrza. Mieszkańcy wyrażają także chęć wykonania zdjęć ich budynków kamerą termowizyjną.

W wielu gminach w Polsce problem jakości powietrza staje się coraz bardziej istotny dla społeczeństwa. W jaki sposób gminy mogą radzić sobie z problemem zanieczyszczenia powietrza? Jakie działania powinni podejmować w tym celu włodarze? 

Albert Bartosz, Wójt Gminy Oświęcim:

Działaniem, które powinno zostać postawione na pierwszym miejscu, jest dążenie do zmiany świadomości. Zwiększenie wiedzy o zagrożeniach związanych ze smogiem i przyczynach jego powstawania jest niezbędnym warunkiem do skutecznej likwidacji problemu. Największym wyzwaniem jest zmiana mentalności społeczeństwa, zaczynając od najbardziej szkodliwej w kontekście niskiej emisji praktyki spalania odpadów. Najważniejsza jest tu edukacja. Zapewnienie mieszkańcom możliwości fachowego doradztwa ze strony wyspecjalizowanego pracownika urzędu także powinno być ważnym elementem działań samorządu.

To niepopularne, że urzędnik włącza się w edukację szkolną i obywatelską docierając do: szkół, przedszkoli, a nawet uniwersytetów trzeciego wieku. Jaki jest odbiór społeczny tego typu działań? Jak  ekodoradca sprawdza się w tej roli?

Tomasz Żak, Burmistrz Andrychowa:

Spotkania z Ekodoradcą cieszą się bardzo dużym zainteresowaniem. Informacja o pierwszych warsztatach dla dzieci bardzo szybko rozniosła się po szkołach zlokalizowanych na terenie gminy . Nasz ekodoradca spotyka się nie tylko z uczniami, ale też z seniorami należącymi do Stowarzyszenia Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Andrychowie oraz paniami z koła gospodyń wiejskich. Mieszkańcy bardzo chętnie biorą udział w spotkaniach edukacyjnych. Uważam, że wyjście urzędnika „w teren”  jest pozytywnie odbierane przez mieszkańców.

Dariusz Marczewski, Burmistrz Miechowa:

Edukacja ekologiczna szczególnie wśród dzieci jest ważnym elementem. Tak naprawdę dzieci i młodzież są najważniejszym odbiorcami tego typu działań.  Przychodząc do domu, po odbytych zajęciach z naszym ekodoradcą, często uświadamiają swoich rodziców, dziadków oraz starsze rodzeństwo o potrzebie ochrony powietrza. Również konkursy, jakie organizujemy w ramach projektu LIFE cieszą się dużą popularnością. Zwycięzców tych konkursów zapraszamy na ekopiknik. Jest to wydarzenie, które odbywa się podczas największej imprezy plenerowej organizowanej corocznie w naszym mieście. Myślę, że nasi mieszkańcy pozytywnie odbierają pracę Ekodoradcy.

Czy praca Ekodoradcy przekłada się na konkretne projekty inwestycyjne w gminie?

Rafał Kukla, Burmistrz Gorlic:

Dzięki zaangażowaniu ekodoradcy zainstalowaliśmy kompleksowy monitoring jakości powietrza. Okazało się, że inwestycja ma bardzo dobry wydźwięk edukacyjny. Ludzie zaczynają interesować się tym, co się dzieje w powietrzu, jaki rozkład na terenie Gorlic mają zanieczyszczenia oraz jak można się przed tym chronić a także – jak zapobiegać zwiększaniu zanieczyszczenia powietrza. To wszystko łączy się w całość: edukacja, informowanie i działanie. W minionym roku zadbaliśmy o to, aby w ramach programu PONE w kilkunastu lokalach komunalnych zlikwidowano stare piece kaflowe. W kilkudziesięciu gospodarstwach przy pomocy dofinansowania wymieniono stare piece węglowe na nowoczesne gazowe kotły kondensacyjne. Systematycznie będziemy modernizować źródła ogrzewania, co na pewno przełoży się na poprawę jakości powietrza w Gorlicach.

Czy i dlaczego według obecność specjalisty ds. jakości powietrza w gminie jest niezbędna do poprawy jakości powietrza w Polsce?

Albert Bartosz, Wójt Gminy Oświęcim:

Jest zdecydowanie konieczna. Ekodoradcy są pracownikami kompleksowo wyszkolonymi i przygotowanymi do pełnienia swojej funkcji. Taką możliwość zapewniły fundusze zewnętrzne, co stanowi olbrzymią pomoc i szansę dla samorządu. Każda gmina powinna zacząć działania w zakresie ochrony powietrza przede wszystkim od podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców. Prowadzone działania edukacyjne są warunkiem efektywnej realizacji innych programów, głównie w zakresie zachęt finansowych do wymiany kotłów. Dbałość o stan powietrza, jest naszym bezwzględnym obowiązkiem nie tylko wobec nas samych, ale przede wszystkim wobec naszych dzieci.

Podsumowując, praca ekodoradców daje wymierne korzyści i jest dużą pomocą dla burmistrzów i wójtów w zakresie działań dotyczących ochrony powietrza. Ich działania cieszą się popularnością i budzą uznanie wśród mieszkańców. Wychodzenie z inicjatywami poza urząd oraz merytoryczne porady przekladają się na rosnące zaufanie społeczne. Włodarze gmin partnerskich zgodnie twierdzą, że w każdej polskiej gminie potrzebne jest wsparcie Ekodoradcy.

 

[easy_image_gallery gallery=”633″]