Mandaty za naruszenie uchwały antysmogowej
Nowe uprawnienia dla funkcjonariuszy straży gminnych
Strażnicy miejscy i gminni zyskali nowe uprawnienia do nakładania mandatów za łamanie przepisów uchwał antysmogowych. Zmiana Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, weszła w życie 1 listopada 2018 roku. Wprowadziła ona możliwość nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w art. 334 ustawy Prawo ochrony środowiska (Poś).
Art. 334. Kto nie przestrzega ograniczeń, nakazów lub zakazów, określonych w uchwale sejmiku województwa przyjętej na podstawie art. 96, podlega karze grzywny.
Oznacza to możliwość egzekwowania wymagań określonych w uchwałach Sejmiku Województwa Małopolskiego przyjętych na podstawie art. 96 ustawy Prawo ochrony środowiska:
- Uchwała Nr XVIII/243/16 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 15 stycznia 2016 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw,
- Uchwała Nr XXXII/452/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 styczna 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa małopolskiego ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw,
- Uchwała Nr XXXV/527/17 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 24 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków, w okresie od dnia 1 lipca 2017 roku do dnia 31 sierpnia 2019 roku, zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.
Wysokość mandatu może wynieść do 500 zł. Sprawa może być również skierowana do sądu, który może wymierzyć grzywnę w wysokości do 5 000 zł.
Kontrole przestrzegania przepisów uchwał antysmogowych mogą również prowadzić funkcjonariusze Policji (art. 1 ust. 2 pkt 4 ustawy o Policji) oraz pracownicy urzędu miasta lub gminy. W takim przypadku wymagane jest imienne upoważnienie od wójta, burmistrza lub prezydenta miasta (art. 379 ust. 2 ustawy Prawo ochrony środowiska).
Za jakie naruszenia można zostać ukaranym mandatem?
W przypadku mieszkańców Krakowa od 1 lipca 2017 roku obowiązuje zakaz spalania:
- węgla kamiennego lub węgla brunatnego o uziarnieniu 0-5 mm lub o wartości opałowej poniżej 26 MJ/kg lub zawartości popiołu powyżej 10% lub zawartości siarki powyżej 0,8%,
- drewna i innej biomasy o wilgotności powyżej 20%.
Natomiast od 1 września 2019 roku zakaz spalania obejmie wszystkie paliwa stałe, w tym węgiel i drewno.
Mieszkańcy pozostałego obszaru Małopolski od 1 lipca 2017 roku objęci zostali zakazem:
- spalania węgla kamiennego o uziarnieniu 0-3 mm,
- spalania drewna i innej biomasy o wilgotności powyżej 20%,
- użytkowania nowych kotłów i kominków, które nie spełniają wymagań ekoprojektu w zakresie emisji zanieczyszczeń i efektywności energetycznej.
Od 1 stycznia 2023 roku zakaz eksploatacji obejmie wszystkie pozaklasowe kotły oraz kominki o sprawności cieplnej poniżej 80%. Cztery lata później zabronione będzie również użytkowanie kotłów 3 i 4 klasy.
Więcej o wymaganiach uchwał antysmogowych w Małopolsce przeczytasz na naszej stronie:
Dokumenty weryfikowane w trakcie kontroli
Osoby, które eksploatują kotły, piece lub kominki, zobowiązane są do okazania w trakcie kontroli dokumentów potwierdzających spełnienie przepisów uchwały antysmogowej. Są to:
- Dokumenty potwierdzające parametry stosowanego węgla np. certyfikat jakości węgla, faktura zawierająca informacje o parametrach zakupionego węgla. Kupujący ma prawo żądać tego dokumentu od sprzedawcy paliwa.
- Dokumenty potwierdzające spełnienie przez urządzenie grzewcze wymagań w zakresie emisji zanieczyszczeń i sprawności (np. dokumentacja techniczna urządzenia, instrukcja użytkowania lub sprawozdanie z badań).
W przypadku wątpliwości, przeprowadzający kontrolę mają prawo do pobrania próbek paliwa do badań. Mogą również przeprowadzić na miejscu badanie wilgotności drewna przy pomocy wilgotnościomierza.
Szkolenia z prowadzenia kontroli wymagań uchwały antysmogowej
W czerwcu 2017 roku Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego przeprowadził szkolenia dla pracowników urzędów gmin oraz funkcjonariuszy straży gminnych w Małopolsce. Szkolenia przeprowadzili eksperci WIOŚ w Krakowie, IChPW w Zabrzu, INiG w Krakowie, Straży Miejskiej Miasta Krakowa oraz Fundacji Frank Bold. Poza omówieniem wymagań uchwały antysmogowej, obejmowały również przedstawienie:
- rodzajów kotłów i kominków, dla których wprowadzono ograniczenia,
- rodzajów paliw, dla których wprowadzono zakaz stosowania,
- aspektów prawnych i praktycznych prowadzenia kontroli.
Pracownicy gmin otrzymali również wzory niezbędnych dokumentów: upoważnienia do kontroli, zawiadomienia o kontroli, wniosku o ukaranie.
Informacje o szkoleniu dla gmin z kontroli wymagań uchwały antysmogowej:
W 2017 roku gminy w Małopolsce przeprowadziły łącznie blisko 11 tys. kontroli przestrzegania ograniczeń wynikających z przepisów uchwał antysmogowych. Kontrolerzy wykryli ponad 300 przypadków naruszeń przepisów. Od listopada 2018 roku w takich przypadkach możliwe będzie nakładanie mandatów karnych w wysokości do 500 zł.
