Strefy Czystego Transportu i działania na rzecz poprawy jakości powietrza w Europie

7 marca 2023 odbyło się wirtualne spotkanie w ramach ClimAct CEE Project – nowego projektu koordynowanego przez Deutsche Umwelthilfe – Environmental Action Germany. W trakcie webinaru uczestnicy z Centralnej i Wschodniej Europy dyskutowali o możliwościach tworzenia tzw. „Low Emision Zones”, czyli Stref Czystego Transportu.

Spotkanie zainicjowane było przez przedstawicieli Deutsche Umwelthilfe. Wzięły w nim udział organizacje pozarządowe realizujące projekt ClimAct. Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego – Tomasz Pietrusiak – zaprezentował doświadczenia Małopolski z zakresu ograniczania emisji z sektora komunalnego oraz transportu.

Czym są Strefy Czystego Transportu?

Strefy Czystego Transportu (SCT) mają na celu poprawę jakości powietrza i tym samym komfort życia. Strefy Czystego Transportu nie wprowadzają zakazu wjazdu dla samochodów, tak jak Strefa Ograniczonego Ruchu, a jedynie określają jaką max. ilość zanieczyszczeń pojazdy mogą emitować. Oznacza to zazwyczaj, że do strefy nie można wjechać kilkunastoletnim samochodem z silnikiem Diesla.

Po 1 lipca 2024 r. do Krakowa będą mogły wjeżdżać samochody spełniające normy Euro 1 dla benzyny i Euro 2 dla silników Diesla. Dotyczy to tylko tych pojazdów, które już teraz są zarejestrowane. Auto kupione i zarejestrowane po 1 marca 2023 r., by wjechać do Krakowa po 1 lipca 2024 r., będzie musiało spełniać już normy docelowe, czyli te, które wejdą już dla wszystkich za cztery lata (1 lipca 2026 r. – Euro 3 dla benzyny oraz Euro 5 dla diesli).

Podobne problemy – różne rozwiązania

Webinar składał się z prelekcji, sesji Q&A oraz dyskusji. Poruszono między innymi kwestie ograniczania emisji w obszarze transportu i ogrzewania budynków. Omówiono również podstawy prawne i sposoby wprowadzania LEZ na poziomie lokalnym i krajowym. Przedstawiono także przykłady funkcjonowania Stref Czystego Transportu w Europie Środkowej i Wschodniej, w tym w: Bułgarii, Rumunii i Chorwacji.

Po pierwsze – czyste powietrze!

Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Tomasz Pietrusiak przybliżył uczestnikom webinaru tematykę uchwał antysmogowych. Uczestników szczególnie zainteresował temat zakazu spalania paliw stałych w Krakowie oraz sposoby implementacji przepisów antysmogowych. Omówił wyzwania i możliwości zastosowania wypracowanych rozwiązań w innych regionach oraz skalę efektów podjętych działań. Opisał również efekty wdrażania programu zintegrowanego LIFE na rzecz jakości powietrza w województwie, w tym pracę Ekodoradców oraz działanie Programu Ochrony Powietrza.