Analiza techniczno-ekonomiczna dot. możliwości wprowadzenia na terenach uzdrowisk całkowitego spalania paliw stałych

Problem złej jakości powietrza dotyczy wielu obszarów Polski, w tym również obszarów uzdrowiskowych. Należy do nich m.in. Uzdrowisko Muszyna, Szczawnica, Wapienne, Złockie i Uzdrowisko Żegiestów. Główną przyczyną wzmożonej emisji zanieczyszczeń powietrza na tych terenach jest tzw. „niska emisja” pochodząca z palenisk domowych. Do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej wykorzystywane są tu głównie paliwa stałe.

Włodarze miast i gmin, na terenie których znajdują się wspomniane uzdrowiska, nieustannie podejmują działania mające na celu poprawę jakości powietrza. Realizują zadania własne oraz wspierają mieszkańców w podejmowaniu działań mających na celu ograniczenie wykorzystywania paliw stałych do produkcji energii cieplnej. Działania mają przyczynić się również do zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i sieci gazowej. Mają przyczynić się także do zmniejszenia zużycia energii cieplnej poprzez realizację inwestycji termomodernizacyjnych budynków.

Dla wspomnianych miejscowości uzdrowiskowych przeprowadzono analizy techniczno-ekonomiczne. Dotyczyły one możliwości wprowadzenia całkowitego zakazu spalania paliw stałych przy preferencji wykorzystania odnawialnych źródeł energii oraz sieci gazowej. W ramach analizy zaproponowano rozwiązania technologiczne pozwalające na odejście od spalania paliw stałych, co przyczyniłoby się do znacznej poprawy jakości powietrza na terenie wymienionych miast i miejscowości sąsiednich.

Zakres analizy objął:

a. Ocenę stanu aktualnego;
b. Przedstawienie koncepcji działań prowadzących do wprowadzenia na terenach uzdrowisk całkowitego zakazu spalania paliw stałych;
c. Ocenę zapotrzebowania na środki finansowe oraz identyfikację potencjalnych źródeł finasowania i mechanizmów operacyjnych umożliwiających realizację działań modernizacyjnych;
d. Identyfikację kluczowych barier ograniczających wdrożenie zaproponowanych rozwiązań.

Na potrzeby analizy opracowano dwa szczegółowe scenariusze, umożliwiające wprowadzenie w najbliższej przyszłości całkowitego zakazu spalania paliw stałych w Muszynie, Złockiem, Żegiestowie-Zdroju, Szczawnicy i Wapiennem. Scenariusze zakładają zastosowanie indywidualnych instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii lub instalacji znacząco ograniczających emisję zanieczyszczeń dla określonych grup budynków. Przy opracowywaniu scenariuszy uwzględniono m.in. warunki niezbędne do spełnienia założeń i przewidywane koszty inwestycyjne.

Scenariusz I (tymczasowy) zakłada, że do 2030 r. w ww. miastach zostanie wyeliminowane spalanie węgla i jego pochodnych do celów grzewczych, a do 2050 roku kotły do spalania biomasy rolniczej i drzewnej zostaną zastąpione instalacjami do pozyskiwania energii cieplnej z odnawialnych źródeł energii. Scenariusz II (docelowy) zakłada, że do 2030 r. na wspomnianych terenach zostanie wyeliminowane spalanie wszystkich paliw stałych takich, jak węgiel i jego pochodne oraz biomasa drzewna i leśna, w celach grzewczych.

Wymienione scenariusze różnią się od siebie kosztami inwestycyjnymi oraz stopniem redukcji emisji poszczególnych zanieczyszczeń. W ramach analiz określono również główne bariery wprowadzenia scenariuszy oraz potencjalne źródła finansowania. Każdy z analizowanych i proponowanych scenariuszy wiąże się z określonymi zaletami i wadami. Wybór scenariusza będzie zależał głównie od możliwości finansowych i organizacyjnych gminy Sękowa, Wapienne, Muszyna oraz Szczawnica.