Lista niskoemisyjnych urządzeń grzewczych na paliwa stałe

Województwo Małopolskie podjęło się prowadzenia na jasnych i przejrzystych warunkach listy niskoemisyjnych kotłów oraz ogrzewaczy pomieszczeń (np. kominków, pieców), które wykorzystują paliwa stałe – węgiel lub biomasę. Na liście może znaleźć się każde urządzenie, które posiada badania laboratorium akredytowanego w zakresie zgodności z wymaganiami klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 lub zgodności z wymaganiami rozporządzenia Komisji UE 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. (w przypadku kotłów) lub rozporządzenia Komisji UE 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. (w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń).

Dodatkowe warunki, które muszą spełniać urządzenia, które będą umieszczane na liście to:

• kotły, za wyjątkiem kotłów zgazowujących, muszą być wyposażone w automatyczny podajnik paliwa,
• kotły nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani elementów umożliwiających jego zamontowanie,
• urządzenia grzewcze działające z elektrofiltrem nie mogą mieć technicznej możliwości pracy przy wyłączonym elektrofiltrze.

Zgłaszający urządzenia grzewcze na listę powinni przesłać na adres e-mail powietrze@umwm.pl:

1. skan wypełnionego i podpisanego wniosku o wpis na listę,
2. wersję elektroniczną lub skan dokumentacji technicznej oraz instrukcji dla instalatorów i użytkowników urządzenia grzewczego,
3. skan podpisanego dokumentu wydanego przez stosowną jednostkę akredytowaną, zawierający sprawozdanie z badań emisji zanieczyszczeń i sprawności cieplnej lub sezonowej efektywności energetycznej,
4. jedno zdjęcie lub grafikę przedstawiającą urządzenie grzewcze (jpg lub png, 1200×1200 pikseli)

Weryfikacja zgłaszanych wniosków o wpis na listę będzie prowadzona przez pracowników Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego lub zewnętrznych ekspertów.

Prowadzona lista ma służyć mieszkańcom i pracownikom gmin w prawidłowym doborze urządzeń grzewczych na paliwa stałe, które spełnią wymagania programów dofinansowania oraz gwarantują znaczną redukcję szkodliwej emisji do powietrza.

Regulamin będzie obowiązywał od 1 września 2016 roku i zastąpi obecnie prowadzoną listę zgłaszanych dotychczas kotłów na węgiel i biomasę na stronie powietrze.malopolska.pl/kotly.

Regulamin prowadzenia listy niskoemisyjnych urządzeń grzewczych – obowiązuje od 01.09.2016

Wniosek o wpis na listę niskoemisyjnych urządzeń grzewczych

W ramach prowadzonego od 24 czerwca do 25 lipca 2016 naboru kart projektów do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, złożono łącznie 101 projektów związanych z obniżeniem niskiej emisji poprzez zastosowanie nowoczesnych kotłów na węgiel (poddziałanie 4.4.3). Działania dotyczą gmin w 5 subregionach: Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Subregionie Tarnowskim, Subregionie Sądeckim, Subregionie Podhalańskim i Małopolsce Zachodniej.  Całkowity koszt wymiany ogrzewania z wszystkich projektów wynosi ponad 190 mln zł, z czego wnioskowane dofinansowanie unijne to około 147 mln zł.

Natomiast w przypadku działań polegających na wymianie źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły na biomasę, paliwa gazowe i inne oraz rozwój sieci ciepłowniczych (poddziałanie 4.4.2), złożono dla gmin w 5 subregionach łącznie 97 kart projektów. Całkowity koszt działań wynosi ponad 222 mln zł, z czego 162 mln zł to kwota wnioskowanego dofinansowania.

Nabór kart projektów na działanie 4.4.2

Nabór kart projektów na działanie 4.4.3

W Oświęcimiu odbyła się debata z udziałem Marszałka Województwa Małopolskiego o wykorzystaniu środków unijnych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 na wymianę starych kotłów na paliwa stałe.

Tylko do 25 lipca 2016 gminy mogą składać do Urzędu Marszałkowskiego karty projektów na likwidację niskiej emisji w ramach poddziałania 4.4.2 i 4.4.3. Złożenie karty w terminie jest niezbędne aby gmina mogła uczestniczyć we właściwym naborze projektów zaplanowanym w IV kwartale 2016.

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

Do 25 lipca 2016 trwa nabór kart projektów subregionalnych na poddziałanie 4.4.2 i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020.

O środki mogą aplikować jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne samorządów posiadające osobowość prawną oraz podmioty odpowiedzialne za rozwój sieci ciepłowniczych.

W ramach poddziałania 4.4.2 dofinansowanie jest przeznaczone na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na źródła na biomasę i paliwa gazowe, pompy ciepła oraz rozwój sieci ciepłowniczych natomiast w ramach poddziałania 4.4.3 na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły węglowe.

Przewidywany maksymalny poziom dofinansowania na nowe urządzenie grzewcze wynosi 350 zł/kW mocy urządzenia, ale nie więcej niż 8 000 zł.

Zgłoszenie karty projektu jest niezbędne, aby wziąć udział w późniejszej właściwej procedurze konkursowej.

Regulamin naboru i wzór karty projektu dostępny jest na stronach internetowych Województwa Małopolskiego:

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

Przyjęte zostały kryteria wyboru projektów na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych w ramach działania 4.4 „Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.

Najważniejsze warunki wstępne przy ocenie składanych projektów to:

• Zobowiązanie odbiorców końcowych do poddania się ocenie energetycznej budynku wykonanej przed realizacją projektu i wykonania modernizacji energetycznej budynku w zakresie wynikającym z ww. oceny. W przypadku, gdy budynek posiada maksymalną wartość wskaźnika EPH+W (nieodnawialna energia pierwotna na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej) nie większą niż 150 kWh/(m² x rok) dla domów jednorodzinnych lub 135 kWh/(m² x rok) dla domów wielorodzinnych modernizacja energetyczna budynku nie będzie wymagana. W przypadku zabytkowych budynków mieszkalnych możliwe będzie odstąpienie od oceny w oparciu o wskaźnik EPH+W i określenie minimalnego zakresu prac termomodernizacyjnych koniecznych do wykonania.
• Uwzględnienie projektu w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla danego obszaru, który został zaopiniowany i uzyskał potwierdzenie z WFOŚiGW w Krakowie lub NFOŚiGW o poprawności opracowania dokumentu.
• Osiągnięcie redukcji emisji CO₂ o co najmniej 30% w odniesieniu do istniejących instalacji.
• Zastosowanie właściwego rodzaju systemów grzewczych opartych o kotły lub ogrzewacze pomieszczeń spalające biomasę, węgiel lub paliwa gazowe lub wykorzystujących odnawialne źródła energii lub polegających na podłączeniu do sieci ciepłowniczej. Wspierane urządzenia do ogrzewania muszą charakteryzować się minimalnym poziomem efektywności energetycznej i normami emisji zanieczyszczeń, które zostały określone w przepisach wykonawczych do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (tzw. dyrektywy Ecodesign). Wymóg ten dotyczy wszystkich paliw dopuszczonych do stosowania w instrukcji użytkowania urządzenia. Dodatkowo kotły spalające biomasę lub węgiel muszą być wyposażone w automatyczny podajnik paliwa (nie dotyczy kotłów zgazowujących) i nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani elementów umożliwiających jego zamontowanie.
• Zapewnienie systemu kontroli eksploatacji urządzeń grzewczych w zakresie wykonania obowiązku likwidacji starego kotła, użytkowania wyłącznie dofinansowanego systemu ogrzewania jako podstawowego źródła ciepła w budynku, braku nieuprawnionych modyfikacji kotła umożliwiających spalanie odpadów (np. dorobiony dodatkowy ruszt), przestrzegania parametrów paliwa dopuszczonego przez producenta urządzenia w instrukcji użytkowania urządzenia, w tym wyrażenia zgody przez odbiorcę końcowego na pobranie i zbadanie parametrów próbki paliwa oraz zapewnienia prawidłowych warunków składowania opału w celu jego ochrony przed zawilgoceniem.
• Zapewnienie zgodności projektu z planami rozwoju sieci ciepłowniczej – jeżeli na obszarze objętym projektem podłączenie do sieci ciepłowniczej jest planowane do końca września 2019, projekt musi obejmować likwidację starego źródła ciepła i podłączenie do sieci ciepłowniczej.

Dodatkowe punkty przyznawane będą projektom, które przewidują podłączenie do lokalnej sieci ciepłowniczej, działania podnoszące świadomość ekologiczną społeczeństwa, przygotowanie programu osłonowego dla osób, które ponoszą zwiększone koszty grzewcze lokalu związane z trwałą zmianą systemu ogrzewania oraz gdy projekt jest realizowany na terenie gmin zaklasyfikowanych do obszarów, na których konieczne jest podjęcie działań naprawczych polegających na likwidacji starych niskosprawnych urządzeń grzewczych i wyszczególnionych w obowiązującym Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Promowane będą również projekty, których rezultatem będzie wyższa redukcja emisji CO₂ oraz pyłu PM10 i PM2,5 (powyżej 40%).

Małopolska przeznaczyła na projekty w zakresie Regionalnej polityki energetycznej łącznie 420 mln euro, w tym 100 mln euro na działania w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza. Planowany termin rozpoczęcia naboru wniosków o dofinansowanie dla subregionów w ramach poddziałania 4.4.2 Obniżenie poziomu niskiej emisji i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji (paliwa stałe) – SPR to IV kwartał 2016.

Uchwała Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie przyjęcia propozycji kryteriów wyboru projektów w ramach 4. Osi priorytetowej RPOWM 2014-2020 pn. Regionalna polityka energetyczna

Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020

Rada Nadzorcza Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie zwiększyła poziom dotacji do wymiany starych kotłów węglowych w ramach programu PONE do wysokości 50% kosztów.

Nowe zasady programu PONE przewidują maksymalne dofinansowanie do inwestycji w zależności od rodzaju zastosowanego nowego ogrzewania:

• do 8 tys. zł (750-830 zł/kW) przy podłączeniu do sieci ciepłowniczej lub geotermii,
• do 7,5 tys. zł (1100-1300 zł/kW) do kotła gazowego,
• do 4,7 tys. zł (760-840 zł/kW) do kotła olejowego,
• do 4,5 tys. zł (620-650 zł/kW) do nowoczesnych kotłów na węgiel,
• do 4,5 tys. zł (1050-1150 zł/kW) do nowoczesnych kotłów na biomasę,
• do 3,4 tys. zł (530-580 zł/kW) do ogrzewania elektrycznego.

Gminy mogą składać wnioski do WFOŚiGW do 23 maja 2016 r. a alokacja środków na 2016 rok wynosi 10 mln zł.

Więcej informacji na stronie WFOŚiGW w Krakowie.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie zmienił zasady Programu dofinansowania zadań w ramach „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie województwa małopolskiego”. Decyzja ta spowodowała konieczność zaktualizowania wszystkich wniosków  złożonych, a nie rozpatrzonych.

Obecnie dotacja ze środków Wojewódzkiego Funduszu na zadania realizowane w ramach programu może wynosić do 30% kosztów kwalifikowanych. Wkład własny gminy musi wynosić minimum 10% kosztów kwalifikowanych. Na pozostałą część kosztów kwalifikowanych może być udzielona pożyczka.

Z programu PONE od 2012 r. do 2015 r. skorzystało 9 gmin, natomiast w I kwartale 2016 r. wnioski złożyło już 11 gmin.

Aktualny regulamin dofinansowania zadań z programu PONE dostępny jest pod adresem: https://www.wfos.krakow.pl.

W trakcie posiedzenia komisji sejmowej ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w dniu 9 marca 2016 r. odbyła się dyskusja nad realizacją i finansowaniem projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Wicemarszałek Małopolski Wojciech Kozak podkreślił konieczność podejmowania pilnych i konkretnych działań w walce o czyste powietrze, zwłaszcza w Małopolsce, gdzie jakość powietrza znacznie odbiega od dopuszczalnych norm. Podkreślił, że ocena projektu LIFE Małopolska jako najlepszego ze wszystkich 39 zgłoszonych do Komisji Europejskiej jest sukcesem województwa, a jego realizacja jest konieczna dla osiągnięcia założeń Programu ochrony powietrza. O ratowanie projektu apelowali również Witold Śmiałek – Doradca Prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza i parlamentarzyści z województwa małopolskiego i innych regionów.

Aprobatę dla projektu wyraził także Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz Gajda, który uznał inicjatywę województwa małopolskiego jako pożyteczną. Podkreślił jednak, że NFOŚiGW nie jest w stanie udzielić finansowego wsparcia da projektu w postaci dotacji, a jedyną formą pomocy może być niskooprocentowana pożyczka.

Transmisja posiedzenia komisji na stronie Sejmu RP

Według nieoficjalnych informacji w piątek 19 lutego, rada nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odmówiła współfinansowania projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, realizowanego przez Województwo Małopolskie wraz z 44 partnerami. Dotacja Funduszu do projektu miała wynieść ponad 20 mln zł.

Województwo Małopolskie będzie walczyć o realizację projektu LIFE mimo braku dofinansowania z NFOŚiGW. Część brakujących kosztów pokryją partnerzy, którzy zadeklarowali swój udział w LIFE i zwiększenie udziału finansowego. Obecnie 28 partnerów (w tym 22 gminy) potwierdziło udział w projekcie a 17 partnerów (w tym 16 gmin) wycofało się. W tej sytuacji Marszałek województwa, ze względu na duże zainteresowanie dołączeniem do LIFE ze strony innych gmin, zwrócił się z propozycją przystąpienia do projektu na nowych warunkach do wszystkich pozostałych gmin w Małopolsce.

Dla nowego instrumentu Komisji Europejskiej – projektów zintegrowanych LIFE NFOŚiGW w 2014 r. przygotował program priorytetowy, w ramach którego zakładał współfinansowanie potencjalnych polskich projektów w formie dotacji do 30%. Te obowiązujące zasady były podstawą do skonstruowania budżetu projektu LIFE w Małopolsce. NFOŚiGW po szczegółowej ocenie i analizie małopolskiego projektu zadeklarował współfinansowanie w wysokości 20 mln zł już w kwietniu 2015 r. Pozytywną decyzję o dofinansowaniu podjął również zarząd NFOŚiGW w grudniu 2015 r, jednak wymagała ona potwierdzenia ze strony rady nadzorczej.

Współfinansowanie ze strony NFOŚiGW zapewniało pełny budżet projektu i było niezbędnym elementem wniosku złożonego przez Województwo Małopolskie do Komisji Europejskiej. Małopolski projekt LIFE został oceniony jako najlepszy spośród 39 zgłoszonych z całej Unii Europejskiej i jako jeden z 6 został wybrany do dofinansowania przez Komisję Europejską. Okazuje się jednak, że obecnie nie zyskał zrozumienia w krajowej instytucji, której celem jest finansowanie działań w zakresie ochrony środowiska.

Władze gmin uczestniczących w roli partnerów projektu zintegrowanego LIFE spotkały się z Marszałkiem Województwa Małopolskiego Jackiem Krupą, aby omówić bieżącą sytuację z finansowaniem projektu. Uzgodniono, że w ciągu dwóch tygodni podjęte zostaną decyzje co do kontynuacji realizacji projektu.

Projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” został we wrześniu 2015 r. wybrany przez Komisję Europejską jako najlepszy projekt w Europie i uzyskał dofinansowanie ze środków programu LIFE w wysokości 10 mln Euro. Jego celem jest wsparcie gmin w Małopolsce w realizacji zadań z zakresu ochrony powietrza. Realizacja projektu jest jednak opóźniona i niepewna ze względu na oczekiwanie na decyzję Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o współfinansowaniu projektu.