Kolejne małopolskie gminy chcą lokalnych przepisów antysmogowych
W piątek 9 kwietnia odbyło się spotkanie przedstawicieli samorządów gmin Skawina, Zabierzów, Krzeszowice, Rabka-Zdrój oraz miast Tarnów i Oświęcim z wicemarszałkiem Tomaszem Urynowiczem. Było poświęcone wypracowaniu zasad przyjmowania lokalnych uchwał antysmogowych. Gminy, które zdecydują się na lokalne prawo antysmogowe, uzyskają preferencje w dostępie do środków Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2021-2027.
Rozmowy z przedstawicielami gmin, którym zależy na konkretnych działaniach dla zdrowia mieszkańców, były owocne. Najważniejszym celem lokalnych uchwał antysmogowych będzie zakaz używania węgla od początku roku 2030. Pragnę podkreślić, że działania te wpisują się w krajową politykę energetyczną, a aktywne samorządy dostają wszelką możliwą pomoc merytoryczną ze strony Zarządu Województwa Małopolskiego. Wspólnie wypracowane procedury zaowocują wolnymi od wad dokumentami i ścieżką ich legislacji. Mam nadzieję, że będą z nich korzystać kolejne małopolskie gminy
– powiedział wicemarszałek Małopolski Tomasz Urynowicz.
Głównym zadaniem lokalnych uchwał antysmogowych jest całkowita eliminacja urządzeń grzewczych wykorzystujących węgiel do 1 stycznia 2030 r. oraz pozostawienie w użytku tylko tych pieców na biomasę, które spełniają co najmniej wymagania tzw. ekoprojektu. Uchwały takie będą przyjmowane przez Sejmik Województwa Małopolskiego na wniosek gmin i po podjęciu przez Radę Gminy odpowiedniej uchwały kierunkowej. Największą korzyścią z przyjęcia uchwał lokalnych będzie zdrowie mieszkańców – szybsze osiągnięcie jakości powietrza zgodnej z polskimi i europejskimi normami. Dodatkowa korzyść to preferencyjne traktowanie takich gmin przy podziale środków z Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2021-2027.
Jednak aby wprowadzać ograniczenia, samorządy lokalne muszą także zapewnić mieszkańcom pomoc w wymianie pieców: przede wszystkim aktywność ekodoradców, funkcjonowanie punktu obsługi programu dotacyjnego Czyste Powietrze oraz programy osłonowe dla osób dotkniętych tzw. ubóstwem energetycznym.
Lokalne uchwały antysmogowe, poza całkowitą eliminacją urządzeń grzewczych na węgiel zapewniają spójność z uchwałą wojewódzką , która zakłada, że:
- do 31 grudnia 2022 roku należy wymienić wszystkie kotły na paliwa stałe, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych, tj. nie spełniają wymagań co najmniej 3. klasy według normy PN-EN 303-5:2012;
- do 31 grudnia 2026 roku należy wymienić kotły na paliwa stałe, które spełniają wymagania 3. lub 4. klasy według normy PN-EN 303-5:2012;
- kotły spełniające wymagania klasy 5. według normy PN-EN 303-5:2012, które były eksploatowane przed 1 lipca 2017 roku mogą być użytkowane do końca swojej żywotności.
Tylko zdecydowane kroki przyczynią się do poprawy jakości powietrza, a trzeba pamiętać, że smog powoduje rocznie podobną ilość zgonów Polaków jak wirus Covid-19 – ponad 45 000
– podsumował wicemarszałek Tomasz Urynowicz.