Małopolska bez smogu!

dym wies

Od 16 listopada, w ramach akcji „Małopolska bez smogu” realizowanej przez Radio Kraków i Polski Alarm Smogowy we współpracy z Województwem Małopolskim, przenośne pyłomierze badały jakość powietrza w kolejnych trzech podkrakowskich gminach: w Wieliczce, Zielonkach i gminie Zabierzów (Brzezie).

Na 12 pełnych dni pomiaru w gminie Wieliczka i miejscowości Brzezie, podczas trzech dni została przekroczona dopuszczalna dobowa norma stężenia pyłu PM10 (50 ug/m3).
W Zielonkach były dwa takie dni. Dla porównania w Krakowie średnie stężenie (z 8 stacji WIOŚ) przekraczało normę również przez trzy dni. Przypomnijmy: według polskiego prawa normy zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 mogą być przekroczone w ciągu całego roku przez 35 dni.

Pomimo utrzymującej się podczas pomiarów dość dobrej, „niesmogowej” pogody, odnotowano wysokie odczyty średnich godzinnych stężeń w trzech badanych gminach. Zjawisko zachodziło szczególnie w godzinach wieczornych, kiedy w domach rozpalane są piece i kotły. Często wartości były dużo wyższe niż stężenia na stacjach pomiarowych w Krakowie!

Zielonki, Wieliczka, Brzezie (Gmina Zabierzów) – podsumowanie szczegółowe  

W czasie pierwszego dnia pomiarów (16.11) godziny wieczorne przyniosły spadek prędkości wiatru. Spowodowało to kumulowanie się zanieczyszczenia pochodzącego ze spalania węgla
i drewna. Dane pomiarowe przedstawia poniższy wykres. Stężenia wieczorne w Brzeziu i Zielonkach były niemal dwukrotnie wyższe niż średnie stężenia dla Krakowa.

Wykresy przedstawiają zestawienie wszystkich badanych miejscowości z uśrednionymi wartościami dla stacji WIOŚ znajdującymi się na terenie miasta Kraków.

Również 19 listopada odnotowano zwiększoną emisję związaną ze spalaniem paliw stałych. Wynikało to z mniejszej  prędkości wiatru na terenie Małopolski i niskich temperatur. Ponownie w godzinach wieczornych, szczególnie w gminie Zabierzów, zaobserwowano dużo wyższe stężenia pyłów niż w Krakowie.

Ciekawym przypadkiem w trakcie prowadzonych pomiarów był dzień 23 listopada. W tym dniu tylko na terenie Wieliczki zanotowano podwyższone wartości stężenia pyłu w godzinach od 15.00 do 22.00. Stężenia pyłu PM10 w pozostałych gminach, jak również uśredniona wartość dla Krakowa, utrzymywały się w tym czasie na dużo niższym poziomie.

Podsumowanie

Wysokie stężenia najdłużej utrzymywały się 27 i 28 listopada. W gminach okalających Kraków, w godzinach wieczornych 27 listopada wystąpiły bardzo wysokie stężenia pyłu PM10.
Duży wpływ na podniesienie się stężenia w Krakowie miał transport zanieczyszczeń z terenów otaczających miasto. Efekt pogłębiła bezwietrzna pogoda. Na obszarze kotliny, w której znajduje się Kraków, stężenia utrzymywały się przez cały dzień. Podczas gdy w otaczających gminach, które położone są poza niecką, spadły. 28 listopada doszło do kolejnego wzrostu stężeń w godzinach popołudniowych i wieczornych w Zielonkach i Brzeziu. Ze względu na zmianę warunków meteorologicznych nie przełożyło się to na wzrost stężeń w Krakowie.

Średnie dobowe wartości z całego okresu pomiarów (od 16.11 do 29.11) dla badanych miejscowości pokazuje wykres poniżej.

Kolejny etap akcji przed nami!

Od 30 listopada do 13  grudnia, w ramach trzeciego etapu akcji „Małopolska bez smogu” przenośne pyłomierze monitorować będą jakość powietrza w Wielkiej Wsi i Michałowicach oraz na obrzeżach Krakowa, w Tyńcu. Wyniki pomiarów, prowadzonych w sposób ciągły, śledzić będzie można na stronie www.radiokrakow.pl.

Dane i podsumowanie wyników opracowane przez Polski Alarm Smogowy. Szczegóły dotyczące akcji znajdują się na stronie Radia Kraków.