Dofinansowanie do wymiany pieców w budynkach wielorodzinnych. Ruszył Program Ciepłe Mieszkanie

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) uruchomił kolejny, ogólnopolski program antysmogowy. Ciepłe mieszkanie to program dopłat przeznaczony dla właścicieli mieszkań w budynkach wielorodzinnych.

W czwartek 21 lipca br. NFOŚiGW ogłosił nabór wniosków o dofinansowanie do wymiany przestarzałego ogrzewania i poprawę efektywności energetycznej w mieszkaniach. Program skierowany jest do właścicieli lokali w budynkach wielorodzinnych, którzy będą mogli starać się o dotację w swoich gminach. Budżet programu wynosi 1,4 mld zł.

Środki na ogrzewanie mieszkań

Wysokość możliwej do otrzymania dotacji zależeć będzie od dochodów beneficjenta. Określone zostały trzy poziomy dofinansowania, dla których przedział maksymalnej dotacji wynosi od 15 tys. zł do 37,5 tys. zł.

Jednocześnie, w celu wzmocnienia walki ze smogiem, przewidziano dodatkowe rozwiązania. Dotyczą one osób mieszkających na terenie gmin, które znajdują się na liście najbardziej zanieczyszczonych pod względem jakości powietrza. Mieszkańcy tych obszarów mogą wnioskować o jeszcze wyższą kwotę dotacji. Wówczas, w zależności od dochodów, może to być odpowiednio 35, 65 oraz 95 proc. kosztów kwalifikowanych zadań.

Koordynacją programu zajmą się gminy

W programie Ciepłe Mieszkanie właściciele lokali nie będą składać wniosków bezpośrednio do Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Dokumenty przyjmowane będą przez gminy. To właśnie one odpowiadają w programie za przeprowadzenie naboru, ocenę wniosków, zawieranie umów i przydział środków dotacyjnych właścicielom mieszkań.

To pierwszy taki ogólnopolski program adresowany do właścicieli mieszkań zlokalizowanych w budynkach wielorodzinnych. To idealne uzupełnienie dotychczasowych form wsparcia finansowego. Teraz także mieszkańcy bloków i kamienic mają szanse na wymianę starych pieców z dofinansowaniem. Mam nadzieję, że małopolskie gminy włączą się do programu, dając tym samym szansę swoim mieszkańcom na sięgnięcie po te środki

podkreślił Józef Gawron – wicemarszałek województwa małopolskiego 

Gminy również we własnym zakresie będą określać terminy składania wniosków przez beneficjentów końcowych (mieszkańców), zamieszczając stosowne ogłoszenia na swoich stronach internetowych.

Samorządy gminne mogą ubiegać się w WFOŚiGW o fundusze potrzebne do realizacji programu na swoim terenie. Dokumentację, z którą powinny się zapoznać przygotowując wniosek o dofinansowanie można znaleźć na stronie programu: Ciepłe Mieszkanie. W przypadku dodatkowych pytań udostępniona została również specjalna skrzynka e-mail: [email protected].

Poziomy dofinansowania

Poziom 1 – podstawowy: dotyczy właścicieli lokali mieszkalnych, których roczne dochody nie przekraczają 120 tys. zł

  • do 30% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 15 tys. zł
  • do 35% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 17,5 tys. zł – dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin

Poziom 2 – podwyższony: dotyczy właścicieli lokali mieszkalnych, których roczne dochody nie przekraczają kwoty:

  • 1 673 zł w gosp. wieloosobowym
  • 2 342 zł w gosp. jednoosobowym

Wówczas poziom dofinansowania może wynieść:

  • Do 60% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 25 tys. zł
  • Do 65% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 26,9 tys. zł – dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin

Poziom 3 – najwyższy: dotyczy właścicieli lokali mieszkalnych, których roczne dochody nie przekraczają kwoty:

  • 900 zł w gosp. wieloosobowym
  • 1260 zł w gosp. jednoosobowym

Wówczas poziom dofinansowania może wynieść:

  • Do 90% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 37,5 tys. zł
  • Do 95% kosztów kwalifikowanych, nie więcej niż 39,9 tys. zł – dla budynków w miejscowości ujętej na liście najbardziej zanieczyszczonych gmin

Źródło: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

W ramach obchodów tegorocznej edycji Małopolskiego Zielonego Tygodnia w całej Małopolsce partnerzy Projektu LIFE MALOPOLSKA zaplanowali szereg ekologicznych wydarzeń.

W Gminie Krzeszowice, w Światowy Dzień Roweru – 3 czerwca 2022r., na skwerze nieopodal kościoła św. Jana Pawła II, odbyła się zbiórka makulatury, za którą można było odebrać sadzonkę lawendy, pelargonii, szałwii lub poziomki. Mieszkańcy wspólnymi siłami, świętując Zielony Tydzień, uzbierali pełny kontener suchej makulatury do recyklingu. Podczas wydarzenia powstało kilka rabat w obrębie ścieżki, przy której urzędnicy wraz z mieszkańcami, wspólnymi siłami zasadzili w otoczeniu skweru 76 krzewów róż, lilaków i hortensji.

Na najmłodszych czekało miasteczko rowerowe, w którym dzieci mogły zdać test na kartę rowerową oraz poćwiczyć jazdę na rowerze. Dorośli mogli w tym czasie skorzystać z konsultacji w punkcie informacyjnym programu Czyste Powietrze.

Jednym z punktów wydarzenia Zielony Tydzień było otwarcie ścieżki pieszo-rowerowej, której budowa była współfinansowana ze środków Funduszu Dróg Samorządowych. Na wszystkich czekał poczęstunek w formie wegetariańskiej zupy brokułowej.

W dniu 12 czerwca we Frycowej po raz ósmy odbyła się rodzinna Familiada. Wydarzeniu towarzyszyły liczne atrakcje, każdy z mieszkańców mógł znaleźć coś dla siebie. Pośród wszystkich stoisk było także stoisko Ekodoradcy.

Imprezie towarzyszyły różnorodne stoiska wystawowe. Nie zabrakło także występów artystycznych, rozgrywek sportowych, a także konkursów z nagrodami. Na stoisku z ochrony powietrza zarówno dla dorosłych jak i dzieci czekały liczne niespodzianki. Można było złożyć deklarację do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków oraz uzyskać porady z zakresu dostępnych dofinansowań na wymianę kotłów czy termomodernizację budynków. Ekodoradca oraz pracownik gminny przekazywali także informację na temat smogu, uchwały antysmogowej i ochrony powietrza. Młodsi mieszkańcy chętnie brali udział w konkursie i odpowiadali na pytania ekologiczne, a za poprawne odpowiedzi otrzymywali drobne gadżety. Na stoisku czekały także słodkie niespodzianki. Wydarzenie cieszy się dużym zainteresowanie wśród mieszkańców gminy i zapewne odbędą się kolejne edycje.

Stoisko Ekodoradcy na Gminnej Familiadzie

Podczas Pikniku Rodzinnego w ramach Europejskiego Tygodnia Zrównoważonej Energii zorganizowanego 7 czerwca 2018 r. przez Przedszkole Publiczne nr 5 im Gustawa Studnickiego, swoje stanowisko miał również Ekodoradca.

W tym miejscu zainteresowane osoby mogły dowiedzieć się jak w prosty sposób oszczędzać energię a co za tym idzie również pieniądze. Rozdane zostało:

  • 80 ledowych źródeł światła (żarówki 8W E27 806 lumenów 2700K o klasie energetycznej A+) – zakupione w ramach projektu,
  • 25 zestawów oszczędnościowych – sfinansowanych ze środków programu LIFE Unii Europejskiej oraz WFOŚiGW w Krakowie.
  • 20 broszur Energia i Środowisko – przekazanych nieodpłatnie przez AGH, Instytut Zrównoważonej Energetyki,
  • 5 książek SmogoSmok – przekazanych przez Krakowski Alarm Smogowy,
  • Broszury oraz ulotki o tematyce związanej z niska emisją oraz uchwałą antysmogową.

Promowany był również pellet jako alternatywne do węgla paliwo, którym można ogrzewać dom.

W Pikniku wzięło udział około 500 osób, impreza trwała w godzinach 15:00 – 20:00.

[easy_image_gallery gallery=”841″]

W dniu 25 maja 2018 r. w Sali Narad Urzędu Miasta i Gminy w Szczucinie odbyło się spotkanie z mieszkańcami, którzy podpisali umowy na dofinansowanie do wymiany starych kotłów węglowych na nowoczesne źródła ciepła.

Przed podpisaniem umów szczegółowo zostały omówione ich zapisy oraz regulamin przyznania dotacji. Przedstawiono wymogi, jakie mieszkańcy muszą spełnić, aby prawidłowo wykonać inwestycję a następnie otrzymać dofinansowanie. Omówiono również konsekwencję jakie grożą za nieprzestrzeganie zasad programu.

Po oficjalnym podpisania umów, część osób pozostała na konsultacje indywidualne, w celu omówienia kwestii prawidłowego wykonania inwestycji.

W spotkaniu uczestniczyło ok. 15 osób. Umowy na wymianę kotłów z pozostałymi mieszkańcami Gminy Szczucin będą podpisywane systematycznie w następnych tygodniach.

Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego przez Gminę Szczucin projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

[easy_image_gallery gallery=”294″]

W dniach 26 – 27.04.2018r. w Zespole Szkół w Piotrkowicach Małych podczas dni otwartych szkoły, na specjalnie do tego przygotowanym torze odbył się „Bieg z przeszkodami o czyste powietrze” oparty na formie „Spartan Race”.

Bieganie, jako codzienny trening i sposób na dbanie zdrowie i kondycję fizyczną, zdobywa coraz większe rzesze zwolenników. Biegają wszyscy: dzieci, młodzież i osoby dorosłe, organizowane są nawet biegi na szpilkach! Nic dziwnego, że Ekodoradca Gminy Koniusza postanowił w ten sposób zainteresować młodzież kwestiami związanymi z jakością powietrza. Nie jest też tajemnicą, że czyste powietrze jest kluczowe dla biegaczy. Wdychanie pyłów i innych zanieczyszczeń zmniejsza wydolność płuc i naraża nas na liczne choroby, w tym nowotworowe. Każda okazja jest dobra, by pracować nas zwiększeniem świadomości społecznej w zakresie jakości powietrza, a organizacja imprez sportowych jest do tego doskonałym środkiem.

Na biegu z przeszkodami o czyste powietrze w Gminie Koniusza nie brakowało ochotników, którzy niezniechęceni trudnościami i wyzwaniami, postanowili sprawdzić się i podjąć wyzwanie. Bieg podzielony był na dwie grupy wiekowe: gimnazjalistów oraz uczniów szkół średnich. Uczestniczyło w nim 40 gimnazjalistów natomiast starsza grupa wiekowa liczyła 60 chętnych. Podczas dwóch dni imprezy, na którą składały się również inne atrakcje organizowane przez uczniów szkoły, w wydarzeniu wzięło udział ok 300 osób! Impreza rozpoczęła się 26 kwietnia o godzinie 10:30 startem uczniów gimnazjów, dystans to 4 km i 15 przeszkód. Natomiast w dniu 27 kwietnia startowali uczniowie ze Zespołu Szkół w Piotrkowicach Małych.

EKODOARDCA Gminy Koniusza zorganizował stoisko promocyjne, gdzie każdy zainteresowany mógł uzyskać kompleksowe informacje dotyczące jakości i ochrony powietrza. Ekodoradca informował również o prowadzonych działaniach ekologicznych oraz programach wymiany kotłów i montażu odnawialnych źródeł energii. Uczestnicy spotkania otrzymali również  pakiety ekologiczne i energooszczędne, które pełniły rolę edukacyjną.

[easy_image_gallery gallery=”575″]

Konkurs filmowy „I LIVE GREEN” (Moje zielone życie), organizowany przez Europejską Agencję Środowiska (EEA) wraz ze swoją siecią partnerów, zaprasza wszystkich Europejczyków do wykazania się kreatywnością i podzielenia się swoimi działaniami na rzecz ochrony środowiska. Najlepsze filmy otrzymają nagrodę pieniężną.

To, co jemy i kupujemy, jak się przemieszczamy czy ogrzewamy nasze domy, oraz wiele innych dużych i małych codziennych wyborów ma wpływ na środowisko i nasze zdrowie. W konkursie filmowym „I LIVE GREEN” Europejczycy mogą podzielić się swoimi ekologicznymi działaniami za pośrednictwem krótkich filmów video, zagłosować na najlepsze klipy i inspirować innych do robienia jeszcze więcej.

Choć ekologiczne działania mogą być podejmowane w prawe każdej dziedzinie życia, tegoroczny konkurs „I LIVE GREEN” skupia się na czterech zagadnieniach:

  • Zrównoważona żywność
  • Czyste powietrze
  • Czysta woda
  • Minimalne odpady

Regulamin konkursu i zasady uczestnictwa znajdziesz na stronie „I LIVE GREEN”.

Harmonogram

  • Rozpoczęcie nadsyłania zgłoszeń – 1 grudnia 2017 r.
  • Zakończenie nadsyłania zgłoszeń – 31 marca 2018 r.
  • Rozpoczęcie publicznego głosowania – 1 maja 2018 r.
  • Zakończenie publicznego głosowania – 31 maja 2018 r.
  • Ogłoszenie laureatów – 5 czerwca 2018 r.

Nagrody

Zwycięzcy w każdej kategorii (Zrównoważona żywność, Czyste powietrze, Czysta woda, Minimalne odpady) otrzymają nagrodę pieniężną w wysokości 1000 EUR. Nagroda publiczności w wysokości 500 EUR zostanie przyznana na podstawie wyników głosowania on-line.

Podsumowaliśmy efekty działań Województwa Małopolskiego i lokalnych samorządów w walce ze smogiem w 2016 roku. Pierwsze efekty już są:

  • zlikwidowano 7,3 tys. nieekologicznych kotłów;
  • wykonano termomodernizację ponad 480 budynków – dzięki czemu te obiekty są nie tylko tańsze w utrzymaniu, ale również bardziej przyjazne dla środowiska;
  • w gminach zainwestowano łącznie 640 mln zł na działania związane z ochroną powietrza – z czego 96 mln na wymianę kotłów;
  • sfinansowano zakup 120 ekologicznych autobusów komunikacji miejskiej (w większości dla Krakowa);
  • gminy wybudowały 77 km ścieżek rowerowych, co uzupełnia wielki projekt Województwa Małopolskiego VeloMałopolska, w ramach którego na koniec 2017 r. będziemy mieć łącznie 310 km tras rowerowych;
  • powiększa się także grono mieszkańców, którzy korzystają z ekologicznych sposobów ogrzewania. Tylko w 2016 roku zanotowano 6,8 tys. nowych odbiorców gazu i 270 nowych przyłączy do sieci ciepłowniczej;
  • gminy mocno włączyły się też w kontrole spalania odpadów. W 2016 roku udało się przeprowadzić ich 6,6 tys., z czego w ponad tysiącu przypadków wykryto  naruszenia przepisów.

Efekty realizacji Programu ochrony powietrza

Efekty walki ze smogiem

Walka o czyste powietrze to jednak batalia, która będzie jeszcze trwać kilka najbliższych lat. Samorząd województwa małopolskiego będzie wspierał dalszą wymianę pieców w Małopolsce – w regionalnym programie operacyjnym na ten cel przeznaczamy łącznie 295 mln zł, dzięki czemu zostanie wymienione ponad 26,5 tys. przestarzałych kotłów węglowych.

Zachęcamy Państwa również do obejrzenia krótkiego podsumowania działań Województwa Małopolskiego w zakresie ochrony powietrza:

Ocena realizacji efektów wdrażania Programu ochrony powietrza realizowana jest w ramach działania D.1 „Monitoring  efektów  wdrażania  Programu ochrony  powietrza  dla województwa małopolskiego” projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.

Europejski wskaźnik jakości powietrza, uruchomiony przez Europejską Agencję Środowiska i Komisję Europejską, pozwala użytkownikom  sprawdzić aktualną jakość powietrza w europejskich miastach i regionach.

Nowa internetowa usługa Komisji Europejskiej – Europejski Indeks Jakości Powietrza, dostarcza informacji o aktualnej sytuacji w zakresie jakości powietrza w czasie rzeczywistym z ponad 2000 stacji monitorowania jakości powietrza w Europie.

Indeks składa się z interaktywnej mapy, która pokazuje lokalną sytuację w zakresie jakości powietrza na poziomie stacji, w oparciu o pięć kluczowych zanieczyszczeń, które szkodzą zdrowiu ludzi i środowisku: cząstki stałe (PM2,5 i PM10), ozon w warstwie przyziemnej (O3), dwutlenek azotu (NO2) i dwutlenek siarki (SO2).

Użytkownicy mogą powiększać lub wyszukiwać dowolne miasto lub region w Europie, aby sprawdzić ogólną jakość powietrza i pomiary na kluczową substancję zanieczyszczającą. Indeks pokazuje ogólną ocenę dla każdej stacji monitorującej, oznaczoną kolorową kropką na mapie, odpowiadającą najgorszej ocenie dla każdego z pięciu zanieczyszczeń.

Dostęp do informacji

Nowy Europejski Wskaźnik Jakości Powietrza zapewnia obywatelom łatwy dostęp do informacji na temat ich jakości powietrza lokalnego, co może mieć bezpośredni wpływ na ich zdrowie. Prawodawstwo Unii Europejskiej określa standardy jakości powietrza  zarówno krótkoterminowe (godzinowe / dzienne), jak i długoterminowe (roczne). Europejski wskaźnik jakości powietrza wskazuje na krótkoterminową sytuację w zakresie jakości powietrza na każdym z ponad 2 000 stacji monitorowania w całej Europie. W związku z tym indeks nie odzwierciedla długookresowej (rocznej) jakości powietrza, która może się znacznie różnić.

Europejski indeks jakości powietrza

Od roku mieszkańcy 55 gmin w Małopolsce mogą liczyć na profesjonalne wsparcie 60 Ekodoradców zatrudnionych w ramach projektu – LIFE IP MALOPOLSKA. Pomagają oni nie tylko w wypełnianiu wniosków o dotację na wymianę przestarzałych pieców, ale też przeprowadzają fachowe badania kamerą termowizyjną.

W okresie ostatnich 12 miesięcy eksperci zorganizowali 1300 spotkań, w których wzięło udział 24 tys. mieszkańców. Mocno udzielają się również w szkołach i przedszkolach, wyjaśniając w ciekawy sposób uczniom, jaki wpływ na jakość powietrza ma spalanie śmieci czy nieekologicznego opału. W około 300 ekolekcjach wzięło do tej pory udział aż 15 tys. dzieci. Ekodoradcy to też cenne wsparcie w ocenie stanu prywatnych i gminnych budynków. Dzięki specjalistycznym kamerom termowizyjnym badaniu poddano już tysiąc budynków.

Edukacja i kontrola

Eksperci projektu LIFE wśród swoich obowiązków mają też kontrolę palenisk, sprawdzając czy mieszkańcy nie spalają w piecach np. śmieci. W ostatnim roku przeprowadzili ich w sumie 680. To ważne źródło informacji, bo spora część z małopolskich gmin nie ma straży miejskiej czy gminnej. Ekodoradcy zaangażowali się też w badania jakości powietrza prowadzone przy pomocy pyłomierzy, które zorganizowano w tym roku m.in. w gminach: Czernichów, Limanowa, Gołcza, Wolbrom, Wadowice, Gdów, Liszki i Tuchów.

efekty pracy ekodoradców

Zatrudnienie Ekodoradców odbywa się w ramach działania C.1 „Ekodoradcy” projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.

W dniu 8 listopada 2017 przedstawiciel Województwa Małopolskiego, zaproszony przez Komisję Europejską, uczestniczył w wydarzeniu „UE zwiększa środki na finansowanie działań związanych ze zmianą klimatu w ramach programu LIFE”, towarzyszącym konferencji klimatycznej COP23 zorganizowanej w Bonn.

Do udziału w wydarzeniu zaproszonych zostało 5 projektów LIFE, o zróżnicowanym i bardzo szerokim zakresie działania, obejmującym jakość powietrza i strategię rozwoju niskoemisyjnego, aż po rozpowszechnianie narzędzi oceny i umiejętności w zakresie zapobiegania ryzyku oraz promowania inteligentnych technik w rolnictwie w celu zwiększenia publicznej świadomości na temat pilności działań w dziedzinie klimatu.

Efekty projektu LIFE Małopolska

W trakcie wydarzenia zaprezentowane zostały efekty działań projektów LIFE WZROST, LIFE BEEF CARBON, LIFE DERRIS, LIFE MAXIMISER oraz LIFE-IP MALOPOLSKA, którego efekty działań zaprezentował Pan Tomasz Pietrusiak – Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Podczas debaty o osiągnięciach i wyzwaniach związanych z projektem LIFE, zorganizowana została transmisja na żywo, do oglądnięcia której zapraszamy:

Wymiana doświadczeń z innymi projektami LIFE jest częścią zadania E.3 „Tworzenie sieci wymiany doświadczeń z innymi projektami” w ramach projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z programu LIFE Unii Europejskiej.

Na zaproszenie Portugalskiej Agencji Środowiska, cele i efekty projektu zintegrowanego LIFE-IP MALOPOLSKA zostały zaprezentowane na konferencji odbywającej się 23 października w Lizbonie. Spotkanie było poświęcone projektom LIFE w zakresie ochrony powietrza i ochrony klimatu.

Projekty LIFE w Europie

W trakcie konferencji przedstawione zostały projekty LIFE z kilku krajów unijnych. Między innymi LIFE SHARA, którego celem jest wzmocnienie polityki Hiszpanii i Portugalii w zakresie adaptacji do zmian klimatu, projekt LIFE Index Air, w ramach którego wyznaczana jest indywidualna ekspozycja mieszkańców wybranych miast europejskich na zanieczyszczenie powietrza, a także włoski projekt LIFE MONZA badający efekty wdrożenia strefy ograniczonej emisji hałasu.

Uczestnicy konferencji byli zainteresowani działaniami w zakresie ochrony powietrza realizowanymi w Małopolsce, w szczególności wprowadzonymi przepisami antysmogowymi oraz dofinansowaniem do wymiany urządzeń grzewczych.

Wymiana doświadczeń z innymi projektami LIFE jest częścią zadania E.3 „Tworzenie sieci wymiany doświadczeń z innymi projektami” w ramach projektu zintegrowanego LIFE pn.: „Wdrażanie Programu ochrony powietrza w województwie małopolskim – Małopolska w zdrowej atmosferze”, wspieranego z instrumentu finansowego LIFE Unii Europejskiej.

[easy_image_gallery gallery=”932″]

W dniu 10 października 2017 przedstawiciele Województwa Małopolskiego, zaproszeni przez Parlament Europejski, uczestniczyli w konferencji zorganizowanej w Brukseli, której tematem były pierwsze efekty realizacji projektów zintegrowanych LIFE w Unii Europejskiej.

Projekty zintegrowane LIFE

Celem spotkania było przedstawienie członkom Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego oraz Komisji Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) Parlamentu Europejskiego, a także wszystkim osobom realizującym projekty w ramach Programu LIFE na lata 2014-2020, pierwszych efektów działań projektów zintegrowanych.

W konferencji uczestniczyli: Jean-Claude Mericol – Dyrektor Programu LIFE Komisji Europejskiej, Peter Heck – Dyrektor Zarządzający Programu LIFE-IP Zenapa, Rolf Johnsen – Koordynator Programu LIFE-IP C2CCC, Elisabetta Maria Rossi – Koordynator Techniczny Programu LIFE-IP GESTIRE2020. Ze strony Województwa Małopolskiego efekty działań projektu zintegrowanego LIFE pn.”Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza dla Województwa Małopolskiego” zaprezentował Pan Tomasz Pietrusiak – Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

[easy_image_gallery gallery=”144″]

W poniedziałek (2 października 2017 r.) rozpoczęła się w Polsce kontrola w zakresie jakości powietrza prowadzona przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. Kontrola ma na celu sprawdzenie projektów realizowanych w zakresie poprawy jakości powietrza, które finansowane są przez Komisję Europejską.

Od 3 do 6 października br. audyt prowadzony jest w Małopolsce. Sprawdzeniu podlegają następujące projekty:

  • Projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”
  • Program ograniczenia niskiej emisji dla miasta Krakowa
  • Termomodernizacja budynków oświatowych w Gminie Miejskiej Kraków
  • Zintegrowany transport publiczny w aglomeracji krakowskiej – II etap
  • Budowa instalacji odazotowania spalin dla kotłów nr 3 i 4 w EDF Polska S.A. Oddział nr 1 w Krakowie

Program ochrony powietrza

W trakcie pierwszego dnia kontroli omówiono strategię poprawy jakości powietrza dla Małopolski – Program ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, wsparcie finansowe na regionalną politykę energetyczną ze środków RPO WM na lata 2014 – 2020, działania Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie w zakresie prowadzonych kontroli w gminach. Na zakończenie tego dnia, kontrolerzy z ETO odbyli wizytę na stacji pomiarowej zlokalizowanej przy al. Karsińskiego oraz w Krajowym Laboratorium Referencyjnym i Wzorcującym Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Projekt LIFE

W drugim dniu kontroli zaprezentowano cele i założenia projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” wraz ze wskazaniem dotychczasowych efektów wdrażania programu. Zatrudnieni w ramach projektu Eko-doradcy, z gminy Gdów, Wolbrom Wadowice oraz Zakopane zaprezentowali swoje działania podejmowane lokalnie w zakresie poprawy jakości powietrza. Działania w projekcie LIFE zaprezentowało także miasto Kraków oraz Krakowski Alarm Smogowy. Warto przypomnieć, iż projekt LIFE-IP MALOPOLSKA został pozytywnie oceniony przez Komisję Europejską i uznany za najlepszy spośród 39 projektów zintegrowanych zgłoszonych z obszaru Unii Europejskiej.

W trakcie spotkań wielokrotnie wskazywano na bariery skutecznego wdrażania działań, wskazując m.in. na brak przepisów prawa regulujących parametry jakościowe paliw stałych dopuszczonych do sprzedaży osobom indywidualnym, określających procedury kontroli emisji z eksploatowanych kotłów na paliwa stałe czy przepisów umożliwiających wdrożenie stref ograniczonej emisji komunikacyjnej w centrach miast. Zwrócono także uwagę na wstrzymanie na szczeblu krajowym dofinansowania do wymiany urządzeń grzewczych (program KAWKA) oraz do termomodernizacji budynków jednorodzinnych (program RYŚ).

Kontrola NIK

Jednocześnie w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego kontrolę w zakresie planowania, realizacji i monitorowania działań mających na celu osiągnięcia wymaganej jakości powietrza na obszarze województwa rozpoczęła Najwyższa Izba Kontroli.

Województwo Małopolskie od lat podejmuje nowatorskie w skali Polski działania w ramach posiadanych kompetencji, które służą poprawie jakości powietrza i warunków życia mieszkańców. Jednakże brak wsparcia na poziomie krajowym powoduje, że skuteczność podejmowanych działań jest ograniczona oraz zagrożona jest możliwość osiągnięcie szybkich efektów poprawy jakości powietrza w regionie.

Przypomnijmy, iż Europejski Trybunał Obrachunkowy jest niezależnym zewnętrznym kontrolerem Komisji Europejskiej. Odpowiada za kontrolowanie prawidłowego gromadzenia i wykorzystywania funduszy UE oraz pomaga w doskonaleniu zarządzania finansami UE. Kontrola ETO w Polsce potrwa do 6 października 2017 r. Kontrolę koordynuje Ministerstwo Środowiska. Podobne kontrole realizowane są w Niemczech, Belgii, Włoszech, Czechach oraz Bułgarii.

W dniu 27 września 2017 roku odbyło się drugie posiedzenie Rady Programowej projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Do zadań Rady należy pełnienie roli doradcy programowego, wspieranie działań towarzyszących realizacji projektu oraz formułowanie propozycji ewentualnych zmian i modyfikacji rozwiązań składających się na system Ekodoradców.

Spotkanie otworzył Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego. Zostały omówione działania zrealizowane w I fazie projektu LIFE w Małopolsce, w szczególności podsumowanie działań Ekodoradców, kampanii regionalnych oraz lokalnych, a także działania informacyjno-edukacyjne i badawcze w zakresie ochrony powietrza, przedstawione przez Tomasza Pietrusiaka, Zastępcę Dyrektora Departamentu Środowiska oraz partnerów projektu LIFE, Krakowski Alarm Smogowy, Krajową Agencję Poszanowania Energii oraz miejską gminę Kraków.

W trakcie spotkania zostały omówione działania zrealizowane w I fazie projektu oraz przedstawiono i przeanalizowano propozycje na II fazę projektu zaplanowane przez poszczególnych partnerów.

Prezentacje

Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze

Działania KAS w projekcie LIFE

Zadania KAPE w ramach I fazy projektu

Projekt zintegrowany LIFE Gmina Miejska Kraków

Komisja Europejska uruchomiła kampanię informacyjną InvestEU, która ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie projektów i zadań finansowanych z funduszy unijnych mających bezpośredni wpływ na wzrost jakości życia mieszkańców państw członkowskich.

W ramach kampanii zostały stworzone materiały informacyjne na temat zasad działania oraz finansowania Unii Europejskiej.

Jednym z wyróżniających się projektów współfinansowanych z funduszy europejskich,  które zostały pokazane w kampanii informacyjnej InvestEU, jest projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.  W ramach projektu zintegrowanego LIFE, stworzono miejsca pracy dla 60 Eko-doradców, którzy pomagają mieszkańcom w wymianie nieefektywnych urządzeń grzewczych i poprawie efektywności energetycznej domów.

Jak działa Unia Europejska?

Jakie są źródła przychodów Unii Europejskiej? Kto decyduje, ile i na co będą wydane unijne pieniądze?

Poprawa jakości powietrza nie jest możliwa bez udziału i zaangażowania społeczeństwa, dlatego kampanie edukacyjne odgrywają kluczową rolę w działaniach związanych z redukcją zanieczyszczeń. Jednym z projektów mającym na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie polityki klimatycznej jest LIFE_WZROST_PL – Wdrażanie Zrównoważonego Rozwoju na podstawie Odpowiedzialnej Społecznie Transformacji, posługujący się także nazwą Energia odNowa.

Projekt ten głosi hasła związane ze zrównoważonym rozwojem i prowadzeniem odpowiedzialnej polityki klimatycznej oraz stanowi kampanię informacyjną na temat zmian klimatycznych, wydajności energetycznej oraz zrównoważonego wykorzystania energii. W ramach projektu stworzony został film dokumentalny „Punkt Krytyczny. Energia odNowa”. Przedstawia on możliwości stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w Polsce, szczególnie co do redukcji emisji zanieczyszczeń, a także proponuje rozwiązania mające przeciwdziałać zmianom klimatycznym.

Film dostępny jest na stronie: http://energiaodnowa.pl/pl/

Projekt LIFE_WZROST_PL realizowany jest przez Fundację WWF Polska, a finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach funduszu LIFE, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz współbeneficjentów projektu. Do partnerów projektu należą Instytut Energetyki Odnawialnej, Instytut na rzecz Ekorozwoju oraz Krajowa Agencja Poszanowania Energii.

 

Komisja Europejska uruchomiła kampanię informacyjną InvestEU, która ma na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa w zakresie projektów i zadań finansowanych z funduszy unijnych mających bezpośredni wpływ na wzrost jakości życia mieszkańców państw członkowskich.

Kampania informuje o inwestycjach Unii Europejskiej w lokalne projekty, organizowane przez firmy, instytucje czy też przedsiębiorców. Projekty te przyczyniają się do tworzenia nowych miejsc pracy, a co za tym idzie rozwoju gospodarczego regionu w dziedzinach takich jak m.in. edukacja, służba zdrowia, infrastruktura transportowa, energia odnawialna. Środki na realizację projektów przyznawane są w postaci pożyczki, dofinansowania lub ukierunkowanych funduszy.

Kampania InvestEU przedstawia także przykłady zrealizowanych już projektów oraz ich pozytywny wpływ na otoczenie. Wybrane zostały najbardziej efektywne projekty, które mogą być uważane za wzorcowe. Do grona wyróżnionych projektów należy także koordynowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Wdrażanie programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze

Głównym celem projektu LIFE jest poprawa jakości powietrza na terenie województwa małopolskiego. Przy współpracy samorządu województwa oraz gmin, stworzona została sieć eko-doradców, których zadaniem jest zaangażowanie mieszkańców w działania związane z redukcją emisji zanieczyszczeń. Eko-doradcy informują mieszkańców w zakresie zwiększania energooszczędności ich domów oraz wyboru ekologicznych urządzeń grzewczych i sposobu ich finansowania.

Materiały  przygotowane na potrzeby prowadzonych działań dostępne są do wykorzystania pod adresem: www.europa.eu/investeu/content/materials-partners_pl

W dniu 21 września 2017 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego odbyło się szkolenie dla Ekodoradców zatrudnionych w małopolskich gminach w ramach projektu zintegrowanego LIFE pn. „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Szkolenie w zakresie  wsparcia na rozwój infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych w ramach RPO WM 2014-2020 oraz dostępnych środków z Funduszy Europejskich przeprowadził Dawid Przepiórka – pracownik Zespołu ds. Informacji o Funduszach Europejskich UMWM.  Ekodoradcy mogli zapoznać się z informacjami dotyczącymi działania 4.1. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii w ramach RPO. Szczegółowo przedstawiono poddziałanie 4.1.1. ROZWÓJ INFRASTRUKTURY PRODUKCJI ENERGII ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH.

Podziałanie to dedykowane jest do: jednostek samorządu terytorialnego,  ich związków i stowarzyszeń; administracji rządowej; jednostek naukowych; uczelni; spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych; instytucji kulturowych; podmiotów leczniczych działających w publicznym systemie ochrony zdrowia; organizacji pozarządowych; kościołów i związków wyznaniowych oraz osób prawnych, kościołów i związków wyznaniowych.  Wsparciem zostaną objęte projekty polegające na budowie, rozbudowie oraz przebudowie infrastruktury (w tym zakup niezbędnych urządzeń) mające na celu produkcję energii elektrycznej i/lub cieplnej.

Kluczowe w ramach oceny projektów dotyczących wytwarzania energii z OZE będzie kryterium efektywności kosztowej oraz osiągniętych rezultatów wpisujących się w cele priorytetu inwestycyjnego. Jednym z czynników branych pod uwagę przy wyborze inwestycji do wsparcia będzie koncepcja opłacalności, czyli najlepszego stosunku wielkości środków unijnych przeznaczonych na uzyskanie np. 1MWh energii lub 1MW mocy zainstalowanej wynikających z budowy danej instalacji. Pula środków dostępna w aktualnym naborze wynosi 84 986 000,00 zł. Maksymalny całkowity poziom dofinansowania projektu wynosi 60%, z zastrzeżeniem projektów objętych pomocą publiczną i/lub pomocą de minimis. Minimalny wkład własny Wnioskodawcy wynosi 40% wydatków kwalifikowanych projektu.

Szczegółowe informacje dostępne są na stronie:

www.rpo.malopolska.pl/skorzystaj/nabory/poddzialanie-4-1-1–rozwoj-infrastruktury-produkcji-energii-ze-zrodel-odnawialnych—rpmp-04-01-01-iz-00-12-082-17

W dalszej kolejności odbyło się spotkanie organizacyjne na którym omówiono planowane działania na II fazę projektu oraz najczęściej popełniane błędy podczas wypełniania sprawozdania finansowego.

Materiały szkoleniowe:

Wsparcie na rozwój infrastruktury produkcji energii ze źródeł odnawialnych w ramach RPO WM 2014-2020 oraz dostępnych środkówz Funduszy Europejskich”

Propozycje działań 2 fazy projektu

Najczęściej popełniane błędy w sprawozdaniach finansowych

Aktualnie, na terenie gmin województwa małopolskiego prowadzone są oceny energetyczne budynków, których właściciele ubiegają się o dotację na wymianę urządzeń grzewczych w ramach RPO WM na lata 2014-2020.

Prawidłowo przeprowadzona ocena energetyczna budynku powinna obejmować kilka elementów: wizję lokalną i ocenę stanu danego budynku, w tym wykonanie dokumentacji fotograficznej, opracowanie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, a także informację na temat wymaganej mocy cieplnej montowanego pieca.

Szczegółowe wskazówki dotyczące prawidłowego wykonania oceny energetycznej budynku zamieszczone zostały na stronie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Zachęcamy do zapoznania się z nimi:

Wskazówki dla mieszkańców dotyczące prawidłowego wykonywania ocen energetycznych dla obszarów ZIT (z wyłączeniem Miasta Kraków) oraz Subregionów: Małopolski Zachodniej, Podhalańskiego i Tarnowskiego