Zajęcia on-line na temat smogu dla szkół średnich

W ramach  Projektu zintegrowanego LIFE Małopolska w zakresie wdrażania „Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” dnia 12 czerwca br. odbyły się zajęcia on-line przeprowadzone przy wykorzystaniu Małopolskiej Chmury Edukacyjnej. Tematyka dotyczyła wstępnych informacji nt. smogu:

  • Co to jest smog i jak powstaje?
  • Jakie niesie ze sobą skutki narażenie na smog?
  • Jak walczyć ze smogiem?

Wykładu,  przeprowadzonego przez Prof. dr hab. inż. Piotra Kleczkowskiego z Akademii Górniczo-Hutniczej, wysłuchała młodzież z 10 szkół średnich z województwa małopolskiego:

  1. Liceum Ogólnokształcące Marii Skłodowskiej-Curie w Andrychowie
  2. II Liceum Ogólnokształcące w Zespole  Szkół Ogólnokształcących Nr 2 im. Hetmana Jana Tarnowskiego w Tarnowie
  3. Liceum Ogólnokształcące w Powiatowym Zespole Nr 1 Szkół Ogólnokształcących im. Stanisława Konarskiego w Oświęcimiu
  4. I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego w Krakowie
  5. I Liceum Ogólnokształcące im. Stanisława Staszica w Chrzanowie
  6. Zespół Szkół Chemicznych im. Marii Skłodowskiej-Curie w Krakowie
  7. Zespół Szkół Łączności im. Obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku w Krakowie
  8. Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Gorlicach
  9. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. W. Witosa w Nawojowej
  10. Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Józefa Piłsudskiego w Zakliczynie

Główną ideą tych zajęć było podniesienie świadomości młodzieży w odniesieniu do zagrożeń jakie niesie ze sobą powstawanie smogu. Dla młodych ludzi zajęcia tego typu są doskonałym źródłem informacji nt. otaczającego nas powietrza oraz bodźcem do czynnego udziału w walce z jego zanieczyszczeniem. Świadomość każdego mieszkańca Małopolski, jest kolejnym krokiem w kierunku poprawy jakości powietrza, którym oddychamy.

Szkolenie było przeprowadzone w ramach realizacji działania „E.2. Lokalna kampania edukacyjna i informacyjna promująca czyste powietrze” projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” / LIFE-IP MALOPOLSKA / LIFE14 IPE PL 021.

Małopolska nie jest sama w walce o czyste powietrze w regionie. Kolejny raz starania naszego regionu dostrzeżono na arenie międzynarodowej. Po projekcie LIFE, teraz Województwo Małopolskie zostało partnerem Banku Światowego i Komisji Europejskiej przy realizacji projektu „Catching-up regions”, który ma pomóc w likwidacji smogu.

W ramach projektu Małopolskę odwiedzili już eksperci Banku Światowego: Ashok Sarkar i Anand Subbiah. Żeby jeszcze lepiej rozeznać się w problemie smogu wizytowali oni kilka gmin w regionie: Wadowice, Jordanów i  Maków Podhalański. Rozmawiali też z przedstawicielami Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie. W tym tygodniu eksperci udadzą się na Śląsk. Teraz przedstawiciele Banku Światowego przeprowadzą m.in. analizę wymogów prawnych i sprawdzą czy w Małopolsce uda się wprowadzić dodatkowe narzędzia, które pozwolą przeprowadzić termomodernizację domów jednorodzinnych. Oszacują też zapotrzebowanie na dodatkowe wsparcie, biorąc pod uwagę demografię, uwarunkowania regionu oraz charakterystykę poszczególnych budynków.

Z wypracowanych w Małopolsce rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną budynków w przyszłości będą mogły korzystać też inne regiony w Polsce.

Program „Catching-up regions” (wcześniej Lagging Regions) jest skierowany jest do słabiej rozwiniętych regionów UE. Ma charakter badawczy i doradczy. Do tej pory w projekcie uczestniczyły dwa województwa: świętokrzyskie i podkarpackie. W ich przypadku główną osią współpracy był rozwój gospodarczy i pomoc przedsiębiorcom. Teraz do projektu dołączyły: Śląsk i Małopolska – regiony, które borykają się z problemem zanieczyszczonego powietrza i podejmują najdalej idące działania w walce ze smogiem.

Oficjalnie rozpoczęto akcję pomiarów porównawczych dostępnych na rynku sensorów pyłu zawieszonego PM10. Organizatorem akcji jest Województwo Małopolskie, we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska, Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Krakowie, Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie, Gminą Rabka-Zdrój oraz Stowarzyszeniem Krakowski Alarm Smogowy. Celem akcji jest weryfikacja i ocena wiarygodności szeroko dostępnych urządzeń pomiarowych poprzez porównanie otrzymanych wyników z wynikami uzyskanymi pomiarem metodą referencyjną urządzeń GIOŚ. Pomiary są przeprowadzane od dnia 18 lutego br. na stacji pomiarowej w Rabce-Zdrój i będą trwały do 15 czerwca br. Akcja porównawcza zakończy się sporządzeniem raportu z przeprowadzonych badań, który będzie publikowany i powszechnie dostępny dla gmin i mieszkańców. Pomiary odbywają się w ramach projektu zintegrowanego LIFE Małopolska realizowanego przy wsparciu programu LIFE Unii Europejskiej.

Zaproszenia do udziału w pomiarach skierowano do wszystkich wiodących firm oferujących mierniki pyłu zawieszonego PM10. Wyzwanie zweryfikowania swoich urządzeń podjęło 5 z nich – Envimet Services, Solutions for Technology, Elkomp Jacek Kędziołka, TETABIT oraz Politechnika Warszawska. Raport podsumowujący wyniki pomiarów zostanie przygotowany przez naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej wspólnie z ekspertami Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Regulamin akcji pomiarów porównawczych

W dniu 15 lutego 2017 roku w Urzędzie Marszałkowskim odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Programowej projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”. Do zadań Rady należy pełnienie roli doradcy programowego, wspieranie działań towarzyszących realizacji projektu oraz formułowanie propozycji ewentualnych zmian i modyfikacji rozwiązań składających się na system Ekodoradców. Do Rady powołani zostali:

  • Wojciech Kozak – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego jako Przewodniczący Rady,
  • Adam Domagała – Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska i Bezpieczeństwa Publicznego Sejmiku Województwa Małopolskiego jako I Zastępca Przewodniczącego Rady,
  • Karolina Laszczak – Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego jako II Zastępca Przewodniczącego Rady,
  • Małgorzata Mrugała – Prezes Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie,
  • Paweł Ciećko – Małopolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska,
  • Łukasz Szewczyk – Zastępca Dyrektora Wydziału Gospodarki Komunalnej Urząd Miasta Krakowa,
  • Roman Ciepiela – Prezydent Miasta Tarnowa,
  • Mateusz Klinowski – Burmistrz Wadowic,
  • Paweł Knafel – Burmistrz Gminy Słomniki,
  • Jakub Jamruz – Wójt Gminy Łapsze Niżne,
  • Zbigniew Szpak – Prezes Zarządu KAPE S.A.,
  • Andrzej Guła – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Krakowski Alarm Smogowy,
  • Prof. dr hab. inż. Piotr Kleczkowski – Akademia Górniczo – Hutnicza w Krakowie, ekspert środowiska naukowego,
  • Dr hab. n. med. Ewa Konduracka, prof. UJ – ekspert środowiska medycznego

Spotkanie poprowadził Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego. Omówione zostały dotychczasowe osiągnięcia realizacji projektu LIFE w Małopolsce, rola Ekodoradców, Centrum Kompetencji, realizowana kampania regionalna i lokalne działania informacyjno-edukacyjnych w zakresie ochrony powietrza. Poruszone zostały zagadnienia monitoringu jakości powietrza na terenie województwa, systemu informowania o jakości powietrza oraz zgłoszone pomysły zakupu oczyszczaczy powietrza do przedszkoli i żłobków. Działania w ramach projektu na szczeblu gminy zaprezentowała Aleksandra Fraś-Zdeb – Ekodoradca w gminie Słomniki.

Wdrażanie projektu LIFE Małopolska

Wdrażanie projektu LIFE Małopolska w gminie Słomniki

Zapraszamy do udziału w konferencji „Powietrze ponad granicami – uchwała antysmogowa jako narzędzie poprawy jakości powietrza”, która odbędzie się 23 listopada 2016 r. w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Po konferencji, od godziny 16:00 rozpocznie się spotkanie konsultacyjne projektu Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego.

Program konferencji:

12:00-12:20 Powitanie uczestników spotkania – Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego

12:20-12:40 Planowane działania na rzecz poprawy jakości powietrza w województwie małopolskim – Tomasz Pietrusiak, Z-ca Dyrektora Departamentu Środowiska, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

12:40-13:40 Strategia poprawy jakości powietrza w Polsce – moderowany panel dyskusyjny z ekspertami i głosami z sali
Moderator: Pan Jacek Bańka – Radio Kraków
Uczestnicy:
Wojciech Kozak – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego,
– Marzena Wodzińska – Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego,
– Przedstawiciel Ministerstwa Rozwoju,
Blanka Romanowska – Kierownik Referatu ds. planowania i sprawozdawczości oraz polityki ekologicznej, Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego,
Maciej Zathey – Dyrektor Instytutu Rozwoju Terytorialnego we Wrocławiu,
Marcin Podgórski – Dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami oraz Pozwoleń Zintegrowanych i Wodnoprawnych, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego,
Andrzej Guła – Prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego.

13:40-14:00 Przerwa kawowa

14:00-15:00 Rozwiązania na rzecz poprawy jakości powietrza na szczeblu gminnym pod kątem uchwały antysmogowej moderowany panel dyskusyjny z ekspertami i głosami z sali
Moderator: Pan Jacek Bańka – Radio Kraków
Uczestnicy:
Witold Śmiałek – Doradca Prezydenta Miasta Krakowa ds. Jakości Powietrza,
Mateusz Klinowski – Burmistrz Wadowic,
Wiktor Łukaszczyk – Zastępca Burmistrza Miasta Zakopane,
Marta Wieciech-Kumięga – Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Urząd Miasta Nowy Sącz,
– Marek Kaczanowski – Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska, Urząd Miasta Tarnowa.

15:00-15:30 Lunch

Ze względów organizacyjnych proszę o potwierdzenie udziału w konferencji na adres e-mail: [email protected]

Konsultacje projektu Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

16:00-16:15 projekt aktualizacji Programu Ochron Powietrza dla województwa małopolskiego – Aneta Lochno – ATMOTERM S.A

16:15-16:25 Opinia do projektu aktualizacji Programu Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego – Anna Majchrzak – NILU Polska

16:25-17:30 Wystąpienia oraz dyskusja w ramach konsultacji projektu Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

To był wielki dzień dla województwa małopolskiego na Europejskim Tygodniu Regionów i Miast w Brukseli. 12 października Pan Tomasz Pietrusiak – Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska UMWM, miał przyjemność przedstawić Projekt LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”. To najlepszy projekt zintegrowany ze wszystkich 39 z całej UE, które zostały zgłoszone w konkursie w 2015. Pan Tomasz wystąpił na zaproszenie Komisji Europejskiej, cieszymy się, że inne kraje mogą korzystać z doświadczeń Małopolski!

Zdjęcia z wydarzenia

Krakowski Alarm Smogowy w ramach realizacji z Województwem Małopolskim projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” prowadzi nabór projektów edukacyjnych w zakresie ochrony powietrza.

Organizacje pozarządowe lub grupy nieformalne działające wspólnie z organizacją pozarządową mogą uzyskać dotację w wysokości od 3000 zł do 15000 zł na działania służące zwiększaniu świadomości społeczności lokalnych na rzecz czystego powietrza realizowane na terenie województwa małopolskiego lub śląskiego. Nie jest wymagany finansowy wkład własny.

Termin składania wniosków mija 3 października 2016 o godzinie 15:00. Wnioski należy wypełnić na formularzach dostępnych na www.krakowskialarmsmogowy.pl/naszepowietrze.

Cele programu to:

  1. Podniesienie świadomości wśród członków społeczności lokalnych na terenie województwa małopolskiego i/lub śląskiego na temat zanieczyszczenia powietrza i rozwiązań służących poprawie jakości powietrza, ze szczególnym uwzględnieniem niskiej emisji;
  2. Podniesienie poziomu zaangażowania społeczności lokalnych na terenie województwa małopolskiego i/lub śląskiego w działania na rzecz poprawy jakości powietrza, ze szczególnym uwzględnieniem niskiej emisji;
  3. Rozwój ruchów i inicjatyw społecznych działających na rzecz poprawy jakości powietrza w województwie małopolskim i/lub śląskim.

Opis Programu

Regulamin i wzór wniosku

W ramach prowadzonego od 24 czerwca do 25 lipca 2016 naboru kart projektów do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, złożono łącznie 101 projektów związanych z obniżeniem niskiej emisji poprzez zastosowanie nowoczesnych kotłów na węgiel (poddziałanie 4.4.3). Działania dotyczą gmin w 5 subregionach: Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Subregionie Tarnowskim, Subregionie Sądeckim, Subregionie Podhalańskim i Małopolsce Zachodniej.  Całkowity koszt wymiany ogrzewania z wszystkich projektów wynosi ponad 190 mln zł, z czego wnioskowane dofinansowanie unijne to około 147 mln zł.

Natomiast w przypadku działań polegających na wymianie źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły na biomasę, paliwa gazowe i inne oraz rozwój sieci ciepłowniczych (poddziałanie 4.4.2), złożono dla gmin w 5 subregionach łącznie 97 kart projektów. Całkowity koszt działań wynosi ponad 222 mln zł, z czego 162 mln zł to kwota wnioskowanego dofinansowania.

Nabór kart projektów na działanie 4.4.2

Nabór kart projektów na działanie 4.4.3

W Oświęcimiu odbyła się debata z udziałem Marszałka Województwa Małopolskiego o wykorzystaniu środków unijnych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 na wymianę starych kotłów na paliwa stałe.

Tylko do 25 lipca 2016 gminy mogą składać do Urzędu Marszałkowskiego karty projektów na likwidację niskiej emisji w ramach poddziałania 4.4.2 i 4.4.3. Złożenie karty w terminie jest niezbędne aby gmina mogła uczestniczyć we właściwym naborze projektów zaplanowanym w IV kwartale 2016.

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

Do 25 lipca 2016 trwa nabór kart projektów subregionalnych na poddziałanie 4.4.2 i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020.

O środki mogą aplikować jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne samorządów posiadające osobowość prawną oraz podmioty odpowiedzialne za rozwój sieci ciepłowniczych.

W ramach poddziałania 4.4.2 dofinansowanie jest przeznaczone na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na źródła na biomasę i paliwa gazowe, pompy ciepła oraz rozwój sieci ciepłowniczych natomiast w ramach poddziałania 4.4.3 na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły węglowe.

Przewidywany maksymalny poziom dofinansowania na nowe urządzenie grzewcze wynosi 350 zł/kW mocy urządzenia, ale nie więcej niż 8 000 zł.

Zgłoszenie karty projektu jest niezbędne, aby wziąć udział w późniejszej właściwej procedurze konkursowej.

Regulamin naboru i wzór karty projektu dostępny jest na stronach internetowych Województwa Małopolskiego:

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

W obecności władz województwa małopolskiego, przedstawicieli Komisji Europejskiej, zaproszonych gości i partnerów, w Muzeum Lotnictwa Polskiego odbyła się uroczysta inauguracja realizacji projektu zintegrowanego LIFE na rzecz poprawy jakości powietrza w Małopolsce. Dzięki determinacji ponad 50 gmin z Małopolski oraz wsparciu finansowemu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, możliwe było uruchomienie projektu, którego celem jest przyspieszenie wdrożenia Programu ochrony powietrza. Do projektu przystępuje także województwo śląskie, dzięki czemu możliwe będzie podejmowanie wspólnych ponadregionalnych działań i inicjatyw.

Christian Strasser z Wydziału ds. programu LIFE przedstawił oczekiwania Komisji Europejskiej wobec projektów zintegrowanych LIFE, które są nowym instrumentem unijnym wdrażania strategii poprawy jakości środowiska. Guido de Wilt z Wydziału ds. Jakości Powietrza Komisji Europejskiej zaprezentował natomiast priorytety unijnej polityki poprawy jakości powietrza, która służy ochronie zdrowia mieszkańców.

Partnerzy z Czech, Słowacji i Belgii podzielili się własnymi doświadczeniami w zakresie metod oceny jakości powietrza oraz działań w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń. Doradcy energetyczni Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przedstawili założenia projektu wsparcia doradczego dla gmin, natomiast Krajowa Agencja Poszanowania Energii zaplanowane działania w ramach Centrum Kompetencji dla Eko-doradców w gminach. Prezes Stowarzyszenia Krakowski Alarm Smogowy przedstawił zaplanowane w ramach projektu wsparcie prowadzenia kampanii podnoszących świadomość mieszkańców a ze strony Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska przedstawiony został nadzór nad realizacją Programu ochrony powietrza w Małopolsce. Doświadczenia w zakresie prowadzonych działań na rzecz poprawy jakości powietrza oraz ich powiązanie z projektem LIFE zaprezentowali przedstawiciele Krakowa, Miechowa i Wadowic.

Prezentacje:

Polityka ochrony powietrza w Unii Europejskiej – Wilhelmus de Wilt, Wydział ds. Powietrza, Dyrektoriat ds. Środowiska, Komisja Europejska (jęz. angielski)

Doświadczenia Republiki Czeskiej w zakresie wdrażania działań na rzecz poprawy stanu powietrza – Vendula Breburdová, Ministerstwo Środowiska Republiki Czeskiej (jęz. angielski)

Założenia projektu zintegrowanego LIFE IP Małopolska – Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego

Priorytetowe działania rzecz poprawy jakości powietrza na Słowacji i planowane działania w ramach projektu – Jana Krajčovičová, Słowacki Instytut Hydrometeorologiczny w Bratysławie (jęz. angielski)

Rola i zadania instytutu VITO w projekcie – Clemens Mensink, Lisa Blyth, VITO NV z Belgii (jęz. angielski)

Projekt wsparcia doradczego w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE realizowany przez WFOŚiGW w Krakowie – Małgorzata Mrugała, Prezes Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie

Nadzór nad realizacją Programu ochrony powietrza – Ryszard Listwan, Zastępca Małopolskiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie

Priorytety miasta Krakowa w zakresie poprawy jakości powietrza i zadania w projekcie – Witold Śmiałek, Doradca Prezydenta Miasta Krakowa ds. jakości powietrza

Doświadczenia gminy Miechów w zakresie poprawy jakości powietrza i rola w projekcie – Dariusz Marczewski, Burmistrz Miechowa

Doświadczenia gminy Wadowice w zakresie poprawy jakości powietrza i rola w projekcie – Paweł Jodłowski, Gmina Wadowice

Rola i zadania Krajowej Agencji Poszanowania Energii w projekcie – Karolina Loth-Babut, Dyrektor zarządzający KAPE S.A.

W środę 22 czerwca 2016 odbędzie się konferencja inaugurująca projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”. Spotkanie będzie miało miejsce w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie przy al. Jana Pawła II 39.

Ilość miejsc ograniczona. Zainteresowanych udziałem w konferencji prosimy o kontakt z Panią Małgorzatą Musielok, e-mail: [email protected]. Konferencja będzie prowadzona w języku polskim i angielskim. Zapewnione zostanie tłumaczenie symultaniczne.

Program konferencji

10:00 Rejestracja uczestników.

10:30 Powitanie uczestników – Jacek Krupa, Marszałek Województwa Małopolskiego.

10:45 Słowo wstępne – Urszula Nowogórska, Przewodnicząca Sejmiku Województwa Małopolskiego.

Sesja I

11:00 Oczekiwania Komisji Europejskiej wobec projektów zintegrowanych LIFE – Christian Strasser, Wydział ds. LIFE, Dyrektoriat ds. Środowiska, Komisja Europejska.

11:20 Polityka ochrony powietrza w Unii Europejskiej – Wilhelmus de Wilt, Wydział ds. Powietrza, Dyrektoriat ds. Środowiska, Komisja Europejska.

11:40 Doświadczenia Republiki Czeskiej w zakresie wdrażania działań na rzecz poprawy stanu powietrza – Vendula Breburdová, Ministerstwo Środowiska Republiki Czeskiej.

12:00 Przerwa kawowa.

Sesja II

12:20 Założenia projektu zintegrowanego LIFE IP Małopolska – Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego.

12:40 Priorytetowe działania rzecz poprawy jakości powietrza na Słowacji i planowane działania w ramach projektu – Jana Krajčovičová, Słowacki Instytut Hydrometeorologiczny w Bratysławie.

13:00 Rola i zadania instytutu VITO w projekcie – Clemens Mensink, Lisa Blyth, VITO NV z Belgii.

13:20 Projekt wsparcia doradczego w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE realizowany przez WFOŚiGW w Krakowie – Małgorzata Mrugała, Prezes Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

13:40 Nadzór nad realizacją Programu ochrony powietrza – Ryszard Listwan, Zastępca Małopolskiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie.

14:00 Lunch.

Sesja III

14:30 Priorytety miasta Krakowa w zakresie poprawy jakości powietrza i zadania w projekcie – Witold Śmiałek, Doradca Prezydenta Miasta Krakowa ds. jakości powietrza.

14:50 Doświadczenia gminy Miechów w zakresie poprawy jakości powietrza i rola w projekcie – Dariusz Marczewski, Burmistrz Miechowa.

15:10 Doświadczenia gminy Wadowice w zakresie poprawy jakości powietrza i rola w projekcie – Paweł Jodłowski, Gmina Wadowice.

15:30 Rola i zadania Krakowskiego Alarmu Smogowego w projekcie – Andrzej Guła, Krakowski Alarm Smogowy.

15:50 Rola i zadania Krajowej Agencji Poszanowania Energii w projekcie – Karolina Loth-Babut, Dyrektor zarządzający KAPE S.A.

16:10 Zakończenie konferencji.

Przyjęte zostały kryteria wyboru projektów na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych w ramach działania 4.4 „Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.

Najważniejsze warunki wstępne przy ocenie składanych projektów to:

  • Zobowiązanie odbiorców końcowych do poddania się ocenie energetycznej budynku wykonanej przed realizacją projektu i wykonania modernizacji energetycznej budynku w zakresie wynikającym z ww. oceny. W przypadku, gdy budynek posiada maksymalną wartość wskaźnika EPH+W (nieodnawialna energia pierwotna na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej) nie większą niż 150 kWh/(m² x rok) dla domów jednorodzinnych lub 135 kWh/(m² x rok) dla domów wielorodzinnych modernizacja energetyczna budynku nie będzie wymagana. W przypadku zabytkowych budynków mieszkalnych możliwe będzie odstąpienie od oceny w oparciu o wskaźnik EPH+W i określenie minimalnego zakresu prac termomodernizacyjnych koniecznych do wykonania.
  • Uwzględnienie projektu w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla danego obszaru, który został zaopiniowany i uzyskał potwierdzenie z WFOŚiGW w Krakowie lub NFOŚiGW o poprawności opracowania dokumentu.
  • Osiągnięcie redukcji emisji CO₂ o co najmniej 30% w odniesieniu do istniejących instalacji.
  • Zastosowanie właściwego rodzaju systemów grzewczych opartych o kotły lub ogrzewacze pomieszczeń spalające biomasę, węgiel lub paliwa gazowe lub wykorzystujących odnawialne źródła energii lub polegających na podłączeniu do sieci ciepłowniczej. Wspierane urządzenia do ogrzewania muszą charakteryzować się minimalnym poziomem efektywności energetycznej i normami emisji zanieczyszczeń, które zostały określone w przepisach wykonawczych do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (tzw. dyrektywy Ecodesign). Wymóg ten dotyczy wszystkich paliw dopuszczonych do stosowania w instrukcji użytkowania urządzenia. Dodatkowo kotły spalające biomasę lub węgiel muszą być wyposażone w automatyczny podajnik paliwa (nie dotyczy kotłów zgazowujących) i nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani elementów umożliwiających jego zamontowanie.
  • Zapewnienie systemu kontroli eksploatacji urządzeń grzewczych w zakresie wykonania obowiązku likwidacji starego kotła, użytkowania wyłącznie dofinansowanego systemu ogrzewania jako podstawowego źródła ciepła w budynku, braku nieuprawnionych modyfikacji kotła umożliwiających spalanie odpadów (np. dorobiony dodatkowy ruszt), przestrzegania parametrów paliwa dopuszczonego przez producenta urządzenia w instrukcji użytkowania urządzenia, w tym wyrażenia zgody przez odbiorcę końcowego na pobranie i zbadanie parametrów próbki paliwa oraz zapewnienia prawidłowych warunków składowania opału w celu jego ochrony przed zawilgoceniem.
  • Zapewnienie zgodności projektu z planami rozwoju sieci ciepłowniczej – jeżeli na obszarze objętym projektem podłączenie do sieci ciepłowniczej jest planowane do końca września 2019, projekt musi obejmować likwidację starego źródła ciepła i podłączenie do sieci ciepłowniczej.

Dodatkowe punkty przyznawane będą projektom, które przewidują podłączenie do lokalnej sieci ciepłowniczej, działania podnoszące świadomość ekologiczną społeczeństwa, przygotowanie programu osłonowego dla osób, które ponoszą zwiększone koszty grzewcze lokalu związane z trwałą zmianą systemu ogrzewania oraz gdy projekt jest realizowany na terenie gmin zaklasyfikowanych do obszarów, na których konieczne jest podjęcie działań naprawczych polegających na likwidacji starych niskosprawnych urządzeń grzewczych i wyszczególnionych w obowiązującym Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Promowane będą również projekty, których rezultatem będzie wyższa redukcja emisji CO₂ oraz pyłu PM10 i PM2,5 (powyżej 40%).

Małopolska przeznaczyła na projekty w zakresie Regionalnej polityki energetycznej łącznie 420 mln euro, w tym 100 mln euro na działania w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza. Planowany termin rozpoczęcia naboru wniosków o dofinansowanie dla subregionów w ramach poddziałania 4.4.2 Obniżenie poziomu niskiej emisji i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji (paliwa stałe) – SPR to IV kwartał 2016.

Uchwała Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie przyjęcia propozycji kryteriów wyboru projektów w ramach 4. Osi priorytetowej RPOWM 2014-2020 pn. Regionalna polityka energetyczna

Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020

W środę 25 maja br. odbyło się spotkanie organizacyjne dla gmin, które zgłosiły chęć realizowania projektue zintegrowanego LIFE w zakresie wdrażania Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze, współfinansowanego ze środków Komisji Europejskiej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Spotkanie zainaugurował Wojciech Kozak, Wicemarszałek Województwa Małopolskiego, dziękując gminom za aktywną postawę i chęć uczestnictwa w projekcie. Gośćmi oraz prelegentami spotkania byli również doradcy energetyczni Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie realizujący  na terenie województwa małopolskiego projekt ogólnopolskiego systemu wsparcia doradczego w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE. W trakcie kilkugodzinnego spotkania współbeneficjenci projektu otrzymali najważniejsze informacje,  niezbędne do uruchomienia procedury zatrudnienia Eko-doradców w gminach.

Projekt zintegrowany LIFE Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze

Ogólnopolski system wsparcia doradczego dla sektora publicznego, mieszkalnictwa oraz przedsiębiorców w zakresie efektywności energetycznej oraz OZE

Aspekty techniczne zatrudniania Eko-doradców

Na zaproszenie węgierskiego Ministerstwa Rolnictwa, przedstawiciele Województwa Małopolskiego uczestniczyli 19 maja 2016 w konferencji zorganizowanej w Budapeszcie na temat projektów zintegrowanych LIFE. Celem spotkania było przedstawienie doświadczeń Małopolski oraz niemieckiego regionu Hesja w skutecznym ubieganiu się o środki z programu LIFE.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele węgierskiego Ministerstwa Rolnictwa na czele z Podsekretarzem Stanu ds. Środowiska, dr Andrásem Ráczem, ale również Ministerstwa Rozwoju, agencji rządowych oraz regionów i organizacji, które są potencjalnymi beneficjentami projektów zintegrowanych LIFE w zakresie ochrony powietrza i gospodarki wodnej. Ze strony Województwa Małopolskiego doświadczenia w przygotowaniu wniosku do programu LIFE zaprezentował Tomasz Pietrusiak, Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego.

Uczestnicy spotkania wyrazili chęć współpracy i wymiany doświadczeń przy opracowywaniu i wdrażaniu programów ochrony powietrza oraz przygotowywania projektów do programu LIFE.

Aż 59 gmin z Małopolski oraz jeden związek gmin zadeklarowały udział w roli partnerów projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Ze względu na wycofanie się Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z dotowania realizacji projektu LIFE w Małopolsce, partnerzy stanęli przed koniecznością zwiększenia własnego udziału finansowego w budżecie projektu. W tej sytuacji 10 gmin i Przedsiębiorstwo Oszczędzania Energii ESCO Sp. z o.o. z Krakowa zmuszone były zrezygnować z udziału w jego realizacji.

Jednocześnie jednak aż 31 nowych gmin zadeklarowało chęć dołączenia do projektu i udziału w głównych działaniach mających na celu poprawę jakości powietrza w Małopolsce.

Realizacja projektu zintegrowanego LIFE będzie uzależniona od wyniku negocjacji z Komisją Europejską, która musi wyrazić zgodę na zmianę partnerów projektu.

Partnerzy projektu LIFE IP MAŁOPOLSKA:

1. Województwo Małopolskie
2. Kraków
3. Andrychów
4. Bochnia (miejska)
5. Bolesław (pow. dąbrowski)
6. Bolesław (pow. olkuski)
7. Bukowina Tatrzańska
8. Bystra Sidzina
9. Chełmiec
10. Ciężkowice
11. Czernichów
12. Dąbrowa Tarnowska
13. Dobczyce
14. Gdów
15. Gołcza
16. Gorlice (miejska)
17. Jordanów (miejska)
18. Kalwaria Zebrzydowska
19. Kamionka Wielka
20. Kłaj
21. Kocmyrzów-Luborzyca
22. Koniusza
23. Limanowa (miejska)
24. Liszki
25. Łapsze Niżne
26. Łącko
27. Mędrzechów
28. Miechów
29. Mszana Dolna (wiejska)
30. Mucharz
31. Nawojowa
32. Nowy Targ (wiejska)
33. Nowy Targ (miejska)
34. Oświęcim (wiejska)
35. Pałecznica
36. Piwniczna Zdrój
37. Podegrodzie
38. Poronin
39. Raciechowice
40. Radziemice
41. Ryglice
42. Rzepiennik Strzyżewski
43. Skawina
44. Słomniki
45. Spytkowice (pow. nowotarski)
46. Stary Sącz
47. Sucha Beskidzka
48. Szczucin
49. Szczurowa
50. Świątniki Górne
51. Tarnów
52. Tomice
53. Tuchów
54. Wadowice
55. Wieliczka
56. Wieprz
57. Wierzchosławice
58. Wolbrom
59. Zakliczyn
60. Zakopane
61. Związek Gmin Dolnego Dorzecza Rzeki Raby
62. Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy
63. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
64. Instytut VITO z Belgii
65. Słowacki Instytut Hydrometeorologiczny
66. Ministerstwo Środowiska Republiki Czeskiej

W trakcie posiedzenia komisji sejmowej ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w dniu 9 marca 2016 r. odbyła się dyskusja nad realizacją i finansowaniem projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

Wicemarszałek Małopolski Wojciech Kozak podkreślił konieczność podejmowania pilnych i konkretnych działań w walce o czyste powietrze, zwłaszcza w Małopolsce, gdzie jakość powietrza znacznie odbiega od dopuszczalnych norm. Podkreślił, że ocena projektu LIFE Małopolska jako najlepszego ze wszystkich 39 zgłoszonych do Komisji Europejskiej jest sukcesem województwa, a jego realizacja jest konieczna dla osiągnięcia założeń Programu ochrony powietrza. O ratowanie projektu apelowali również Witold Śmiałek – Doradca Prezydenta Krakowa ds. jakości powietrza i parlamentarzyści z województwa małopolskiego i innych regionów.

Aprobatę dla projektu wyraził także Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Mariusz Gajda, który uznał inicjatywę województwa małopolskiego jako pożyteczną. Podkreślił jednak, że NFOŚiGW nie jest w stanie udzielić finansowego wsparcia da projektu w postaci dotacji, a jedyną formą pomocy może być niskooprocentowana pożyczka.

Transmisja posiedzenia komisji na stronie Sejmu RP

Według nieoficjalnych informacji w piątek 19 lutego, rada nadzorcza Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej odmówiła współfinansowania projektu zintegrowanego LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, realizowanego przez Województwo Małopolskie wraz z 44 partnerami. Dotacja Funduszu do projektu miała wynieść ponad 20 mln zł.

Województwo Małopolskie będzie walczyć o realizację projektu LIFE mimo braku dofinansowania z NFOŚiGW. Część brakujących kosztów pokryją partnerzy, którzy zadeklarowali swój udział w LIFE i zwiększenie udziału finansowego. Obecnie 28 partnerów (w tym 22 gminy) potwierdziło udział w projekcie a 17 partnerów (w tym 16 gmin) wycofało się. W tej sytuacji Marszałek województwa, ze względu na duże zainteresowanie dołączeniem do LIFE ze strony innych gmin, zwrócił się z propozycją przystąpienia do projektu na nowych warunkach do wszystkich pozostałych gmin w Małopolsce.

Dla nowego instrumentu Komisji Europejskiej – projektów zintegrowanych LIFE NFOŚiGW w 2014 r. przygotował program priorytetowy, w ramach którego zakładał współfinansowanie potencjalnych polskich projektów w formie dotacji do 30%. Te obowiązujące zasady były podstawą do skonstruowania budżetu projektu LIFE w Małopolsce. NFOŚiGW po szczegółowej ocenie i analizie małopolskiego projektu zadeklarował współfinansowanie w wysokości 20 mln zł już w kwietniu 2015 r. Pozytywną decyzję o dofinansowaniu podjął również zarząd NFOŚiGW w grudniu 2015 r, jednak wymagała ona potwierdzenia ze strony rady nadzorczej.

Współfinansowanie ze strony NFOŚiGW zapewniało pełny budżet projektu i było niezbędnym elementem wniosku złożonego przez Województwo Małopolskie do Komisji Europejskiej. Małopolski projekt LIFE został oceniony jako najlepszy spośród 39 zgłoszonych z całej Unii Europejskiej i jako jeden z 6 został wybrany do dofinansowania przez Komisję Europejską. Okazuje się jednak, że obecnie nie zyskał zrozumienia w krajowej instytucji, której celem jest finansowanie działań w zakresie ochrony środowiska.

Władze gmin uczestniczących w roli partnerów projektu zintegrowanego LIFE spotkały się z Marszałkiem Województwa Małopolskiego Jackiem Krupą, aby omówić bieżącą sytuację z finansowaniem projektu. Uzgodniono, że w ciągu dwóch tygodni podjęte zostaną decyzje co do kontynuacji realizacji projektu.

Projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” został we wrześniu 2015 r. wybrany przez Komisję Europejską jako najlepszy projekt w Europie i uzyskał dofinansowanie ze środków programu LIFE w wysokości 10 mln Euro. Jego celem jest wsparcie gmin w Małopolsce w realizacji zadań z zakresu ochrony powietrza. Realizacja projektu jest jednak opóźniona i niepewna ze względu na oczekiwanie na decyzję Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o współfinansowaniu projektu.

W trakcie oficjalnego spotkania w Brukseli, 26 stycznia przedstawione zostało 6 pierwszych projektów zintegrowanych LIFE w Europie. Komisja Europejska wybrała do dofinansowania trzy projekty służące ochronie przyrody na obszarach NATURA 2000 z Włoch, Belgii i Finlandii, dwa projekty służące wdrażaniu planów gospodarowania wodami w dorzeczach w Wielkiej Brytanii i w Niemczech oraz jeden projekt służący poprawie jakości powietrza, którego koordynatorem jest Województwo Małopolskie. W spotkaniu inauguracyjnym prowadzonym przez Dyrektora Generalnego Dyrektoriatu ds. Środowiska Unii Europejskiej Daniela Calleja Crespo, wziął udział Marszałek Województwa Małopolskiego Jacek Krupa.

Projekty zintegrowane LIFE to nowy instrument Unii Europejskiej służący wdrażaniu istotnych strategii poprawy jakości środowiska, które angażują najważniejsze instytucje i partnerów w celu osiągnięcia założonego celu.

Projekt LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” angażuje 45 partnerów, w tym 38 gmin z Małopolski, Krakowa Agencja Poszanowania Energii (KAPE), Przedsiębiorstwo Oszczędzania Energii (ESCO), Stowarzyszenie Krakowski Alarm Smogowy, Instytut VITO z Belgii, Czeskie Ministerstwo Środowiska, Słowacki Instytut Hydrometeorologiczny. Koszt projektu wynosi 71 mln zł.

Projekt LIFE – Małopolska w zdrowej atmosferze zakłada:

  • Sieć Eko-doradców w 37 gminach w Małopolsce, którzy będą wspierać wdrażanie Programu ochrony powietrza, będą pozyskiwać środki zewnętrzne na działania ograniczające emisję zanieczyszczeń oraz mobilizować mieszkańców w zakresie włączenia się w te działania,
  • Doradztwo dla mieszkańców Małopolski w zakresie najbardziej efektywnych sposobów ograniczenia emisji i źródeł finansowania, w tym zapobieganie ubóstwu energetycznemu poprzez działania służące oszczędności kosztów energii.
  • Centrum Kompetencji na poziomie regionalnym obejmujące szkolenia i bazę wiedzy dla wszystkich samorządów lokalnych (182 gminy), aby wspomóc gminy w realizacji prowadzonych działań,
  • Wzmocnienie doradztwa i obsługi administracyjnej dla mieszkańców Krakowa
    w zakresie likwidacji starych pieców i kotłów na paliwa stałe, w tym udzielanie pomocy osobom zainteresowanym ubieganiem się o dofinansowanie przedsięwzięć oszczędzających energię,
  • Kampanie informacyjno-edukacyjne na poziomie regionalnym i lokalnym,
  • Narzędzie do wysokorozdzielczego modelowania rozkładu zanieczyszczeń w Krakowie oraz analizę modelowych wariantów wdrożenia działań ograniczających emisje zanieczyszczeń do powietrza na przykładzie Krakowa i Rabki-Zdroju – do wykorzystania przez inne gminy,
  • Międzyregionalną bazę źródeł emisji dla Małopolski, Czech i Słowacji wraz z modelowaniem jakości powietrza.

Komunikat prasowy Komisji Europejskiej