Co Małopolanie wiedzą o smogu?
Przedstawiamy Państwu podsumowanie wyników badania przeprowadzonego na reprezentatywnej grupie 1000 mieszkańców Małopolski w zakresie ich wiedzy na temat kwestii związanych ze złą jakością powietrza. Badania wykonano techniką wywiadu telefonicznego CATI przeprowadzonego przez przeszkolonych ankieterów z pracowni CATI zlokalizowanej w siedzibie Instytutu CEM w Krakowie.
W 2016 r. przeprowadzone zostały w ramach projektu LIFE pierwsze badania opinii publicznej na temat postrzegania problemu jakości powietrza przez mieszkańców Małopolski. Od tego czasu w sferze działań mających na celu ograniczenie zanieczyszczenia powietrza poczynione zostały znaczne postępy. Obok niesłabnącej, a wręcz narastającej obecności tematyki zanieczyszczenia powietrza w mediach publicznych, do najistotniejszych zaliczyć należy przyjęcie w 2017 r. przez Sejmik Województwa Małopolskiego tzw. uchwały antysmogowej, która obejmuje swoimi zapisami obszar całego województwa. Celem badań zrealizowanych w 2018 r. była między innymi ocena skali zmian jakie zaszły od 2016 r. w społecznej percepcji problematyki zanieczyszczenia powietrza i odpowiedź na pytanie czy aktywność lokalnych władz, mediów oraz organizacji pozarządowych przekłada się na rosnącą świadomość w analizowanym obszarze.
Świadomość problemu
W ciągu dwóch ostatnich lat świadomość istnienia problemu smogu w mniejszych miastach Małopolski wzrosła z 36 do 60 proc. Dostrzegają go też niemal wszyscy krakowianie i coraz więcej mieszkańców wsi. Niemal wszyscy popierają zdecydowane działania antysmogowe podejmowane przez władze samorządowe.
Ponad połowa Małopolan mówi, że jakość powietrza w ich miejscowości jest zła lub bardzo zła. Jest ich więc o ponad 10 proc. więcej niż dwa lata temu. Najwyższa świadomość jest w Krakowie, gdzie niemal 90 proc. pytanych widzi problem. W innych miastach województwa odsetek niezadowolonych z jakości powietrza kształtuje się na poziomie 60%.
Wśród Krakowian aż 90% badanych przekonanych jest, że zamieszkują najbardziej zanieczyszczony region w Polsce.
Świadomość istnienia problemu najbardziej wzrosła w mniejszych miastach (z 36 do 60 proc.) i na wsiach, gdzie wciąż jest jednak bardzo niska (z 16 do 29 proc.).
44% badanych mieszkańców województwa małopolskiego przyznaje, że zanieczyszczenie powietrza stanowi dla nich lub ich rodzin bardzo poważny osobisty problem.
Uchwały antysmogowe i działania samorządów
70 proc. ankietowanych deklaruje, że słyszało o małopolskiej uchwale antysmogowej, ale jedynie co piąty wie, co się w niej znajduje. 88 proc. ankietowanych po zapoznaniu się z jej zapisami, deklarowało, że je popiera.
90 proc. popiera działania na rzecz czystego powietrza takie jak obowiązek wymiany starych kotłów i pieców na węgiel (przy zapewnieniu dopłat), zakaz sprzedaży najgorszej jakości węgla o wysokiej zawartości zanieczyszczeń i podwyższenie wysokości kar pieniężnych za spalanie śmieci.
72% wszystkich badanych wskazało na spalanie węgla i drewna w domowych piecach i kotłach jako główną przyczynę zanieczyszczenia powietrza (58% w 2016 r.)
81% krakowian popiera zakaz wjazdu starych samochodów wyposażonych w silniki diesla do centrów miast. A 47% deklaruje poparcie dla wprowadzenia opłat za poruszanie się po nich samochodem.
Potrzeba zatrudniania Ekodoradców
Badania przeprowadzone przez CEM Instytut Badań Rynku i Opinii Publicznej, na zlecenie Stowarzyszenia Krakowski Alarm Smogowy, w ramach realizacji projektu „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze” dofinansowanego w ramach Programu LIFE Unii Europejskiej, LIFE-IP MALOPOLSKA / LIFE14/IPE/PL021.