Poznaj wymagania uchwał antysmogowych
dla Krakowa:
- Zakaz spalania paliw stałych – od 1 września 2019 roku.
Przeczytaj więcej o uchwale antysmogowej dla Krakowa
dla Małopolski:
- Nowo eksploatowane kotły na paliwa stałe muszą spełniać wymagania ekoprojektu – od 1 lipca 2017 roku.
- Zakaz spalania mułów, flotów i miałów węglowych (udział frakcji 0-3 mm powyżej 15%) oraz biomasy o wilgotności powyżej 20% – od 1 lipca 2017 roku.
- Zakaz eksploatacji kotłów pozaklasowych oraz ogrzewaczy o sprawności cieplnej poniżej 80% (możliwość doposażenia w elektrofiltr) – od 1 maja 2024 roku (termin przesunięty z 1 stycznia 2023 roku).
- Możliwość eksploatacji kotłów klasy 3 i 4 tylko do 31 grudnia 2026 roku.
Przeczytaj więcej o uchwale antysmogowej dla Małopolski
Wymagania uchwał antysmogowych nie ograniczają się wyłącznie do osób fizycznych!
Uchwały antysmogowe są aktem prawa miejscowego i obowiązują wszystkich na obszarze, który obejmują. Dotyczą więc zarówno prywatnych budynków, jak również budynków gospodarczych, szklarni i tuneli foliowych, lokali usługowych, zakładów przemysłowych.
Uchwały antysmogowe wprowadzają ograniczenia spalania paliw w różnych instalacjach!
Wprowadzone ograniczenia obejmują instalacje, w których spalane są paliwa stałe. Dotyczą instalacji, które bezpośrednio wydzielają ciepło, przekazują ciepło do cieczy, do systemu dystrybucji gorącego powietrza lub do systemu centralnego ogrzewania.
Co musisz zrobić?
Zmień paliwa stałe na ogrzewanie o zerowej lub minimalnej emisji pyłu
Przede wszystkim wymień piec lub kocioł na węgiel i drewno na czyste lub niskoemisyjne ogrzewanie. Wybierz podłączenie do sieci ciepłowniczej, ogrzewanie elektryczne, pompę ciepła, panele słoneczne, ogrzewanie gazowe lub kocioł na lekki olej opałowy.
Poza Krakowem możesz zastosować standard ekoprojektu
Poza obszarem Krakowa możesz również zastosować kocioł na pelety, drewno lub węgiel, jeżeli spełnia wymagania ekoprojektu. Listę takich urządzeń znajdziesz na naszej stronie: Kotły i ogrzewacze na paliwa stałe w standardzie ekoprojektu.
Wymagania ekoprojektu zostały określone w rozporządzeniu Komisji UE Nr 2015/1189 (dla kotłów na paliwa stałe) oraz w rozporządzeniu Komisji UE Nr 2015/1185 (dla ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe).
Jeżeli eksploatowane urządzenie nie podlega przepisom w sprawie ekoprojektu, nadal musisz wykazać, że jego efektywność energetyczna oraz wielkość emisji nie przekracza poziomów w nich określonych. Dotyczy to np. urządzeń nietypowych, kotłów o mocy powyżej 500 kW, na biomasę niedrzewną, do kogeneracji energii elektrycznej i ciepła). W tym celu można zlecić analizy w laboratorium posiadającym akredytację PCA lub przeprowadzić takie badania w miejscu eksploatacji instalacji.
W przypadku ogrzewaczy, poza Krakowem, możesz je doposażyć w urządzenie redukujące emisję
Instalację spalania paliw możesz zakwalifikować jako „ogrzewacz” jeśli nie dostarcza ciepła do systemu centralnego ogrzewania, tylko bezpośrednio wydziela ciepło lub w połączeniu z przekazywaniem ciepła do cieczy lub do systemu dystrybucji gorącego powietrza. Ogrzewaczem jest między innymi piec kaflowy, kominek, koza.
W takim przypadku musisz udowodnić, że sprawność cieplna instalacji wynosi co najmniej 80% lub urządzenie spełnia wymagania ekoprojektu. Możesz też doposażyć instalację w urządzenie redukujące emisję (np. elektrofiltr) do poziomu zgodnego ze standardem ekoprojektu. Sprawność cieplna urządzenia lub informacja o spełnieniu wymagań ekoprojektu, powinna być podana w jego dokumentacji technicznej. Jeżeli brak takich danych, można zlecić odpowiednie badania.
Kogo nie dotyczą wymagania uchwał antysmogowych?
Uchwała antysmogowa dla Krakowa ani uchwała antysmogowa dla Małopolski nie zawierają wyłączeń dla określonych grup działalności lub instalacji. Obowiązują jednak wyłączenia, które wynikają bezpośrednio z ustawy Prawo ochrony środowiska. Obejmują one:
1. Instalacje, które wymagają pozwolenia na emisję lub pozwolenia zintegrowanego.
Uchwały antysmogowe nie mają zastosowania do instalacji, dla których wymagane jest uzyskanie pozwolenia zintegrowanego albo pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Obowiązek uzyskania pozwolenia dotyczy natomiast wszystkich instalacji, za wyjątkiem wymienionych w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia. W praktyce pozwolenie
na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub pozwolenie zintegrowane muszą uzyskać między innymi:
- kotły grzewcze o nominalnej mocy cieplnej powyżej 5 MW (na węgiel kamienny) lub powyżej 10 MW (na koks lub biomasę),
- instalacje, gdzie energia spalania wykorzystywana jest bezpośrednio w procesie np. piec piekarniczy, piec suszarniczy – o nominalnej mocy cieplnej powyżej 1 MW.
Wszelkie wątpliwości należy rozstrzygać indywidualnie we współpracy z organem ochrony środowiska, którym jest starosta, prezydent miasta lub marszałek województwa. Pozwolenie określi między innymi warunki pracy instalacji oraz wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza.
2. Instalacje, które wymagają zgłoszenia.
Uchwały antysmogowe nie mają również zastosowania do instalacji, dla których wymagane jest zgłoszenie. Instalacje te wskazuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia.
Obowiązek zgłoszenia dotyczy między innymi następujących rodzajów instalacji:
- energetycznych o nominalnej mocy cieplnej od 1 MW,
- innych niż energetyczne o nominalnej mocy cieplnej od 0,5 MW,
- do suszenia owoców, warzyw, zboża, innych płodów rolnych lub leśnych o wydajności powyżej 30 Mg na godzinę,
- stosowanych w gastronomii przystosowanych do obsługi powyżej 500 osób na dobę.
Zgłoszenie instalacji powinno zawierać między innymi informacje o wielkości i rodzaju emisji oraz opis stosowanych metod ograniczania wielkości emisji. Należy je skierować do organu ochrony środowiska, którym zazwyczaj jest starosta lub prezydent miasta.
W takim przypadku organ ochrony środowiska może również ustalić w drodze decyzji, wymagania w zakresie ochrony środowiska dotyczące eksploatacji instalacji.
3. Spalanie paliw poza instalacjami.
Przepisy uchwały antysmogowej nie dotyczą spalania paliw, które nie jest związane z eksploatacją instalacji. Zgodnie z ustawą Prawo ochrony środowiska, pojęcie instalacji to:
a) stacjonarne urządzenie techniczne,
b) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu,
c) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami,których eksploatacja może spowodować emisję.
Oznacza to, że wprowadzone w uchwałach antysmogowych ograniczenia nie dotyczą np. użytkowania niestacjonarnych grilli, rozpalania ognisk, spalania paliw w pojazdach.
Pamiętaj jednak, że czynności tych mogą zabraniać lub ograniczać inne przepisy. Na przykład Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, wprowadza ograniczenia stosowania otwartego ognia. Na podstawie ustawy o odpadach, zabronione jest spalanie pozostałości roślinnych (liści, gałęzi, resztek upraw) jeżeli są one objęte obowiązkiem selektywnego zbierania. Mogą również funkcjonować przepisy prawa lokalnego w poszczególnych gminach. Na przykład w Krakowie w ramach Parku Kulturowego Stare Miasto obowiązuje zakaz stosowania paliw stałych na stoiskach gastronomicznych.
4. Wyłączenie dla wędzarni.
Uchwały antysmogowe nie mają zastosowania do wędzarni.
Duże wędzarnie nie podlegają pod uchwałę antysmogową, ponieważ wymagają co najmniej zgłoszenia instalacji, jeżeli nie pozwolenia na emisję gazów lub pyłów do powietrza.
Jeżeli zaś rozpatrujemy sprawę małych wędzarni, to musimy pamiętać, że zgodnie z uchwałą antysmogową dla Małopolski rodzaje instalacji, dla których wprowadza się ograniczenia i zakazy w zakresie ich eksploatacji to instalacje, w których następuje spalanie paliw stałych. Wędzarnie nie służą do spalania paliw stałych, ale do produkcji dymu. W związku z tym nie podlegają pod przepisy uchwały.
