Jesienny piknik z Funduszami Europejskimi w Oświęcimiu

Relacja z wydarzenia pełnego atrakcji i inspiracji

W sobotę, 19 października, Rynek w Oświęcimiu gościł rodzinny piknik „Małopolska Zachodnia – Kopalnia możliwości”. W słonecznej atmosferze mieszkańcy z całego regionu mieli szansę nie tylko poznać możliwości, jakie oferują Fundusze Europejskie, lecz także spędzić czas w otoczeniu pełnym różnorodnych atrakcji, warsztatów i rozmów z ekspertami.

Fundusze Europejskie na wyciągnięcie ręki

Piknik odwiedzili przedstawiciele projektów LIFE-IP „Małopolska w zdrowej atmosferze” oraz LIFE-IP EKOMALOPOLSKA dla Klimatu i Energii, którzy zapraszali mieszkańców do korzystania z dostępnych rozwiązań w zakresie „zielonych inwestycji”. Na stoiskach informacyjnych czekali specjaliści z Urzędu Marszałkowskiego, dzieląc się praktycznymi informacjami o dotacjach na wymianę pieców, montaż odnawialnych źródeł energii oraz odpowiadając na pytania związane z aplikowaniem o wsparcie. Dzięki ich wskazówkom uczestnicy dowiedzieli się, jak skutecznie przejść przez proces składania i rozliczania wniosków – kluczowych etapów, które mogą otworzyć drzwi do realizacji ekologicznych projektów w ich domach.

Ekologiczny quiz i konkursy dla dzieci i dorosłych

Dla spragnionych rozrywki i wiedzy przygotowano specjalny ekologiczny quiz. Sprawdzian z zakresu ochrony środowiska i funkcjonowania projektów LIFE okazał się świetną okazją do poszerzenia wiedzy o inicjatywach, które realnie wpływają na poprawę jakości powietrza w Małopolsce.

Małopolska Zachodnia – Kopalnia Możliwości

Jesienny piknik w Oświęcimiu był nie tylko okazją do przyjemnego spędzenia czasu, ale także do zgłębienia wiedzy o dostępnych środkach unijnych i projektach wspierających rozwój regionu. Cieszymy się, że tak wiele osób z zainteresowaniem uczestniczyło w tym wydarzeniu, które ukazało bogactwo możliwości wspierających ochronę środowiska i rozwój Małopolski Zachodniej.

Tegoroczna edycja wydarzenia pokazała, jak ważne jest połączenie edukacji, ekologii i rozrywki. Dziękujemy wszystkim, którzy dołączyli do nas w Oświęcimiu i razem z nami patrzą w przyszłość w duchu ochrony środowiska.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego zebrał informacje od małopolskich gmin w zakresie wymian kotłów w pierwszym półroczu 2024 roku.

Choć uchwała antysmogowa weszła w życie od 1 maja br. nie oznacza spowolnienia wymian kotłów pozaklasowych – wręcz przeciwnie – Małopolanie wciąż wymieniają przestarzałe urządzenia.

Liderzy wymiany pieców

W pierwszym półroczu 2024 roku w Małopolsce wymieniono 5 172 pozaklasowe kotły. Najwięcej kotłów pozaklasowych zlikwidowano w gminach: Nowy Targ – obszar wiejski (108 kotłów), Koniusza (105 kotłów), Łukowica (103 wnioski), Mszana Dolna – obszar wiejski (95 kotłów), Lisia Góra (89 kotłów), Nowy Wiśnicz (87 kotłów) i Krzeszowice (85 kotłów).

Duża popularność Programu Czyste Powietrze

Nie słabnie zainteresowanie Programem Czyste Powietrze – Małopolanie bardzo chętnie sięgają po środki z tego programu na wymiany kotłów i przeprowadzenie termomodernizacji swoich domów. Dane Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie wskazują, iż w okresie od stycznia do końca czerwca 2024 złożono 17 683 wniosków.  Zauważalny jest wzrost ilości wniosków złożonych w porównaniu z I półroczem 2023, gdzie złożono 10 793 wnioski o dofinansowanie. Najwięcej wniosków złożono w: Krakowie (421 wnioski), Myślenicach (261 wnioski), Jabłonce (253 wnioski), Krzeszowicach (247 wnioski), Wadowicach (238 wnioski), Chełmcu (234 wnioski), Andrychowie (232 wnioski) i Wieliczce (227 wnioski).

Ile kotłów jest w Małopolsce?

W Małopolsce do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków wprowadzone zostały deklaracje ogrzewania dla 644 860 punktów adresowych. Szacuje się, że baza jest uzupełniona na poziomie około 78,1%*.

Zgodnie z bazą w Małopolsce mieszkańcy deklarują:

• kotły z certyfikatem ekoprojektu – 13 179
• kotły klasy 5 – 59 193
• kotły klasy 4 – 33 871
• kotły klasy 3 – 97 627
• kotły pozaklasowe – 123 868
• miejscowe ogrzewacze pomieszczeń ogółem (kominki, kozy, trzony kuchenne, piece kaflowe): 268 662

Część mieszkańców Małopolski w swoich domach posiada więcej niż jedno urządzenie grzewcze. Niejednokrotnie mieszkańcy eksploatują nowe pompy ciepła, czy kotły gazowe, jednak stare piece węglowe nie są likwidowane. Podobnie jest z niektórymi piecami kaflowymi czy kominkami. Ich walory estetyczne skłaniają właścicieli do pozostawienia ich w domach, lecz z uwagi na niespełnianie wymagań uchwały nie są one używane. Taka sytuacja zaburza poniekąd interpretację wprost zależności liczby pozaklasowych źródeł ciepła  względem postępu wdrażania przepisów uchwały.

Co warte podkreślenia, z każdym rokiem przybywa urządzeń grzewczych bardziej przyjaznych środowisku. Nie emitują one szkodliwych pyłów i są łatwe w obsłudze.

Dane z CEEB wskazują, iż w Małopolsce jest:

• pompy ciepła: 33 152
• kolektory słoneczne: 40 729
• przyłączeń do miejskiej sieci ciepłowniczej: 253 399
• urządzenia elektryczne: 224 378
• kotły i inne urządzenia gazowe: 673 083
• kotły na olej opałowy: 6 646

*Według danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego na dzień 30 czerwca br.

W dniu 19 czerwca br. w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie odbyła się kolejna konferencja zorganizowana przez Departament Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Tematem przewodnim spotkania były nowoczesne systemy grzewcze. Wydarzenie obfitowało w ciekawe wykłady, analizy oraz debaty na temat przyszłości sektora energetycznego.

Nowoczesne systemy ogrzewania to klucz do zrównoważonej przyszłości energetycznej. Musimy inwestować w innowacyjne technologie i efektywne rozwiązania, aby sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed nami dynamicznie zmieniający się rynek energetyczny.

– podkreślił Józef Gawron – wicemarszałek województwa małopolskiego.

Wśród zaproszonych gości znaleźli się eksperci z branży energetycznej, przedstawiciele samorządów oraz instytucji zainteresowanych nowoczesnymi rozwiązaniami w dziedzinie ogrzewania. Spotkanie było dla wszystkich świetną okazją do zgłębienia wiedzy m.in. o aktualnych wyzwaniach stojących przed rynkiem energii w Polsce.

Realizacja zadań Programu ochrony powietrza w 2023 roku

Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Tomasz Pietrusiak przedstawił kluczowe osiągnięcia wynikające z realizacji Programu, takie jak redukcja emisji zanieczyszczeń, modernizacja infrastruktury grzewczej oraz wsparcie finansowe dla gospodarstw domowych. Dyrektor zwrócił również uwagę na wyzwania, wynikające ze wspomnianego dokumentu, w tym konieczność dalszej edukacji społecznej i wsparcia finansowego mieszkańców.

Nowoczesne urządzenia grzewcze

Kolejno Janusz Starościk – Prezes Zarządu Stowarzyszenia Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych zaprezentował hybrydowe modele systemów grzewczych. Omówił zalety i wady różnych technologii. Prelegent zwrócił również uwagę na efektywność energetyczną oraz aspekty ekologiczne różnych systemów. Podkreślił tym samym znaczenie wyboru odpowiedniego rozwiązania w kontekście ochrony środowiska i kosztów eksploatacji.

Obecna sytuacja na rynku energetyki w Polsce

Aktualną sytuację na rynku energii przedstawił Jakub Wiech – dziennikarz gospodarczy i redaktor naczelny portalu Energetyka24.com. W swoim wystąpieniu przedstawił analizę dynamicznie zmieniających się warunków gospodarczych i politycznych, które wpływają na sektor energetyczny. Omówił czynniki wpływające na ceny energii, w tym rosnące koszty surowców, zmieniające się przepisy regulacyjne oraz wpływ globalnych wydarzeń na rynek. Zaznaczył również, że rosnące zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii i inwestycje w technologie magazynowania energii mogą znacząco wpłynąć na przyszłość rynku energetycznego.

Wybór źródła ogrzewania w obliczu kryzysu energetycznego – co dalej?

Jednym z najważniejszych punktów konferencji była debata na temat przyszłości gazu w perspektywie kolejnej dekady oraz analizy aktualnej sytuacji na rynku energii. W debacie uczestniczyli: Anetta Kucharska – kierownik Wydziału Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami gminy Zabierzów, Jakub Wiech oraz Janusz Starościk. Debatę poprowadziła Katarzyna Stadnik – Kierownik Zespołu Ochrony Powietrza.

Zaproszeni prelegenci poruszyli kwestie dotyczące roli gazu jako źródła energii w kontekście globalnej transformacji energetycznej. Dyskutowali o prognozach zapotrzebowania na gaz i inne nośniki energii, możliwościach rozwoju infrastruktury  oraz potencjalnych alternatywach dla gazu, takich jak biometan czy wodór. Uczestnicy debaty podkreślali znaczenie inwestycji w nowoczesne technologie oraz konieczność zrównoważonego podejścia do polityki energetycznej.

Polski Alarm Smogowy zaprasza do udziału w webinarium nt. zakładania i prowadzania straży międzygminnych, które odbędzie się 12 czerwca, o godzinie 10:00. Spotkanie będzie poświęcone omówieniu koncepcji wspólnych straży gminnych, które mogą stanowić odpowiedź na wyzwania związane z finansowaniem i efektywnością działań antysmogowych. Tego typu straże mogą okazać się szczególnie korzystne dla małych samorządów, które same nie są w stanie utworzyć własnej straży gminnej.

O praktycznych aspektach organizowania, prowadzenia i finansowania straży międzygminnej opowie Adam Mandera, komendant Straży Gminnej prowadzonej wspólnie przez trzy śląskie gminy: Gaszowice, Jejkowice i Lyski.

Dla kogo:

Do uczestnictwa zapraszamy przedstawicieli władz gmin, radnych, pracowników urzędów gmin odpowiedzialnych za działania na rzecz ochrony powietrza, a także mieszkańców zainteresowanych możliwością stworzenia w swojej miejscowości straży gminnej.

Zasady udziału:

Aby wziąć udział wystarczy zapisać się poprzez stronę Webinarium (link do spotkania zostanie wysłany na wskazany w zgłoszeniu adres e-mail 11 czerwca). Webinarium jest darmowe i odbędzie się na platformie Zoom.

Program webinarium:

• Tworzenie straży międzygminnej – podstawy prawne, niezbędne kroki
• Jak finansować straż międzygminną
• Organizacja pracy strażników – kwestie praktyczne
• Pytania i odpowiedzi

Zapraszamy do uczestnictwa.

W czerwcu zaczyna obowiązywać tzw. lista Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM) dla beneficjentów programu „Czyste Powietrze”.

Już od 14 czerwca 2024 roku dotacja z programu „Czyste Powietrze” na pompę ciepła, kocioł zgazowujący drewno lub kocioł na pellet będzie udzielona tylko w sytuacji, gdy wybrane urządzenie wpisane jest na listę zielonych urządzeń i materiałów. Lista ZUM dostępna jest pod adresem: https://lista-zum.ios.edu.pl. Zachęcamy do zapoznania się z jej wskazaniami.

Zmiana ta ma być gwarancją wyboru urządzeń o potwierdzonej jakości, czyli takich, które spełniają deklarowane w karcie produktu i etykiecie energetycznej parametry. To w efekcie ma przełożyć się na efektywniejsze (tańsze) ogrzewanie polskich domów.

Ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi zmian w programie „Czyste Powietrze” zapoznać się można na stronie programu .

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego podsumował dane od wszystkich gmin i powiatów w zakresie wdrażania Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego (POP) w 2023 roku.

Podsumowanie realizacji zadań wynikających z Programu zawiera szereg informacji dotyczących m.in.: likwidacji pozaklasowych urządzeń grzewczych, termomodernizacji budynków, inwestycji w OZE. Istotnym elementem podsumowania są także informacje o poniesionych wydatkach i uzyskanych efektach ekologicznych.

Działania w zakresie ograniczenia niskiej emisji podejmowane przez gminy i powiaty pozwoliły w 2023 roku na redukcję emisji pyłu PM10 o 554 Mg, PM2,5 o 542 Mg. Emisja benzo(a)pirenu w ciągu ostatniego roku zmniejszyła się o 169 kg.

Mieszkańcy Małopolski  chętnie korzystają z pomocy finansowej z programu Czyste Powietrze na wymianę źródeł ciepła i termomodernizację budynków.Według danych WFOŚiGW w 2023 roku w Małopolsce złożono 23 027 wniosków. Dla porównania w 2022 roku złożono 17 722, a w 2021 roku 19 973 wnioski.

W 2023 roku na terenie województwa przeprowadzono 4 112 termomodernizacji budynków mieszkalnych oraz zrealizowano 11 942 inwestycje w odnawialne źródła energii. Zaznaczyć należy, iż z pewnością liczba zmodernizowanych budynków oraz nowych instalacji OZE w rzeczywistości jest jeszcze większa. Przedstawione dane bazują głównie na informacjach od mieszkańców i zarządców, którzy sięgali po dotacje, a proces termomodernizacji został uwzględniony w statystykach właściwych urzędów.

Kontrole i działania edukacyjne

179 gmin (na 182) województwa małopolskiego podjęło kontrole w zakresie przestrzegania uchwały antysmogowej oraz zakazu spalania odpadów. W 2023 roku przeprowadzono ponad 35,3 tys. kontroli, podczas których wykryto 448 przypadków nieprzestrzegania przepisów uchwały oraz 713 przypadków spalania odpadów. Nałożono 458 mandatów oraz skierowano 47 spraw do sądu.
Kontrole odbywały się z udziałem funkcjonariuszy Straży Miejskiej, Policji i pracowników urzędu gminy lub miasta.

Najwięcej kontroli palenisk pod kątem przestrzegania uchwały antysmogowej oraz zakazu spalania odpadów przeprowadzono w: Krakowie (1 970 kontroli), Nowym Sączu (1040 kontroli), Skawinie (613 kontroli), Nowym Targu – gminie miejskiej (552 kontroli), Kętach (520 kontroli) oraz Wieliczce (486 kontroli).

Działania gmin

Jedną z najważniejszych funkcji wspierających mieszkańców w procesie wymiany pieców pełnią Ekodoradcy zatrudnieni w gminach. W 2023 roku na terenie województwa działało tyle samo ekodoradców co w 2022 roku. Łącznie było ich 249 w 178 małopolskich gminach. Ponadto 181 gmin prowadziło punkty obsługi programu Czyste Powietrze, który cieszy się dużą popularnością.

Na terenie województwa zakupiono 112 sztuk nowych pojazdów komunikacji publicznej o wysokich parametrach środowiskowych. W Małopolsce przybyło łącznie ponad 143 km nowych dróg rowerowych, a 53 gminy przeprowadziły kampanie promujące wykorzystanie zrównoważonych form transportu. W 2023 roku gminy i powiaty województwa małopolskiego zorganizowały łącznie ponad 1,8 tys. akcji lub kampanii edukacyjnych w zakresie ochrony powietrza, dzięki którym udało się dotrzeć do prawie 3 mln osób.

Poprawa jakości powietrza

Jak pokazują dane zawarte w Rocznej ocenie jakości powietrza przygotowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w 2023 roku nie było już przekroczeń pyłu PM 2,5, a pozostałe stężenia szkodliwych substancji wyraźnie spadły. Przekroczenia pyłu PM10 wystąpiły już tylko na stacjach: w Nowym Targu i Suchej Beskidzkiej – dla porównania w latach ubiegłych występowały na większości stacji pomiarowych.

Na szczególną uwagę zasługuje miasto Tarnów, gdzie w 2023 roku nie odnotowano przekroczeń żadnej substancji – pierwszy raz w historii pomiarów.

Poprawa jakości powietrza w Krakowie i Małopolsce szczególnie widoczna jest w okresie grzewczym od października do marca. Średnie stężenie pyłu PM10 między sezonem zimowym 2014-2015 (okres przed wprowadzeniem uchwały antysmogowej dla Krakowa i Małopolski) a sezonem 2023-2024 spadło w Małopolsce o 51%, w tym w Krakowie aż o 57%, a poza Krakowem o 49%.

Szczegółowe informacje podsumowujące realizację POP w roku 2023 w województwie małopolskim dostępne są tutaj.

Już jutro,1 maja wejdą w życie przepisy, które ograniczą eksploatację nieekologicznych kotłów na węgiel i drewno w województwie małopolskim.  Wprowadzenie ograniczeń eksploatacji pozaklasowych kotłów oraz miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń niespełniających wymagań ekoprojektu jest rozwiązaniem przemyślanym, stanowiącym najważniejszy element małopolskiej polityki antysmogowej. Rozwiązanie to stanowi kluczowe działanie naprawcze, zapewniające realizację celu jakim jest osiągnięcie dopuszczalnych norm zanieczyszczeń w powietrzu.

Uchwała antysmogowa dla Małopolski

Uchwała antysmogowa dla Małopolski nie wprowadza zakazu spalania drewna i węgla, lecz określa parametry dotyczące tych paliw. Głównym założeniem uchwały jest wymiana urządzeń grzewczych na niskoemisyjne i bardziej efektywne. Uchwała antysmogowa dla Małopolski nie nakazuje wymiany urządzeń na konkretne źródło ogrzewania. Możliwa jest instalacja różnych urządzeń m.in. pomp ciepła, kotłów gazowych, urządzeń zasilanych pelletem, kotłów zgazowujących na drewno,  ogrzewania elektrycznego, instalacji przyłączonej do sieci ciepłowniczej, a nawet nowoczesnych kotłów na węgiel (ecodesign). Wybór zastępczego źródła ogrzewania jest kwestią indywidualną i uzależnioną od dostępnych dla danego gospodarstwa rozwiązań. Przepisy zostały uchwalone w styczniu 2017 roku i zapewniały 7,5-letni okres przejściowy na wymianę kotłów pozaklasowych oraz 10-letni na wymianę kotłów 3 i 4 klasy. Okres przejściowy wynikał z uwzględnienia konieczności uzyskania niezbędnych zgód, przeprowadzenia prac związanych z wymianą źródła ciepła i modernizacją instalacji czy pozyskania dofinansowania na realizację inwestycji przez mieszkańców. Uchwała antysmogowa dotyczy każdego, kto ma w swoim domu czy mieszkaniu ogrzewanie na węgiel lub drewno. Niezależnie, czy służy do ogrzewania domu czy podgrzewania wody, czy też do celów rekreacyjnych (kominki). 

Działania informacyjne

W Małopolsce prowadzone są działania informacyjne dotyczące uchwały antysmogowej. Województwo od wielu lat prowadzi szkolenia dla samorządów, przygotowuje materiały edukacyjne, organizuje kampanie społeczne, a także włącza się w projekty pilotażowe usprawniające wymianę pieców. To Małopolska jako pierwsza w kraju utworzyła sieć ekodoradców, którzy na co dzień w urzędach gmin wspierają mieszkańców w procesie wymiany pieców węglowych. Dziś mamy już około 250 ekodoradców w całym regionie. Zadbaliśmy także o finansowanie ich etatów z funduszy unijnych. Uruchomiliśmy środki na działania kontrolne dedykowane strażnikom miejskim/gminnym. Chcieliśmy tym samym rozwiązać problem kadrowy i finansowy wielu gmin.

Ile kotłów jest wciąż do wymiany w Małopolsce?

Według danych z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) prowadzonej przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego na terenie województwa małopolskiego pozostaje ok. 126 tys. kotłów poniżej 3 klasy lub bezklasowych. Szacuje się, że jest pomiędzy 40-50 tys. instalacji stanowi samodzielne czyli jedyne źródło ciepła. Oznacza to, że w części nieruchomości dostępne są inne, także ekologiczne źródła ciepła. Zatem po 1 maja 2024 r. to one powinny stanowić główne źródło ciepła. Pozaklasowe urządzenia nie będą mogły być eksploatowane.

Likwidacja pieców i kotłów węglowych

Od momentu wejścia w życie uchwały antysmogowej dla Małopolski, czyli w latach 2017-2023 wymieniono ponad 95 tys. pozaklasowych kotłów. Założyć można, że wartość ta jest dużo większa, ponieważ w minionych latach urządzenia grzewcze wymieniane bez dotacji finansowych nie były ewidencjonowane. 

Niekwestionowanym liderem w wymianie kotłów jest Miasto Kraków. Na kolejnych pozycjach plasują się takie gminy jak: Skawina, Myślenice, Wieliczka, Tarnów, Chrzanów, Liszki, Zabierzów, Miasto Nowy Targ oraz Niepołomice.

Działania podjęte w Małopolsce w latach 2017 – 2023 umożliwiły ograniczenie emisji pyłu PM10 o 3 737 ton.

Dofinansowanie do wymiany kotłów z programu Czyste Powietrze

Ogólnopolski program dopłat do wymiany starych pieców oraz docieplenia domów jednorodzinnych cieszy się wielką popularnością. Program z roku na jest coraz bardziej dopasowywany do większego grona beneficjentów. W ostatnim czasie nastawiony jest szczególnie na pomoc najuboższym. Mieszkańcy Małopolski bardzo chętnie korzystają z pomocy finansowej na wymiany źródeł ciepła z programu Czyste Powietrze. Według danych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie od początku działania programu (2018 – 2023) Małopolanie złożyli 81,2 tys. wniosków, a łączna kwota wypłaconych w tym okresie środków to ponad 741,8 mln zł.

Działania informacyjno-edukacyjne – Projekt LIFE IP Małopolska w zdrowej atmosferze

Od 2015 roku w Małopolsce realizowany jest Projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”, którego celem jest skuteczne wdrożenie Programu ochrony powietrza, a także efektywne wykorzystanie dostępnych środków unijnych i krajowych przeznaczonych na poprawę jakości powietrza. Sztandarowym działaniem projektu było utworzenie sieci ekodoradców zatrudnionych w gminach, którzy na co dzień wspierają mieszkańców w procesie wymiany pieców węglowych. Był to pionierski pomysł na skalę krajową. Obecnie w Małopolsce mamy około 250 ekodoradców zatrudnionych w 178 gminach.

W ramach projektu LIFE Urząd Marszałkowski realizuje kampanie informacyjno – edukacyjno – promocyjne. Jedną z nich była akcja dystrybucji oczyszczaczy powietrza do przedszkoli, żłobków i klubów dziecięcych. Oczyszczacze przekazano do 1 800 placówek z obszaru całego województwa.
W 2022 roku zrealizowany został również projekt tworzenia sieci mierników do pomiaru zanieczyszczenia powietrza wraz z interaktywnymi tablicami informacyjnymi dla szkół na terenie województwa małopolskiego – w projekcie uczestniczyło 116 gmin.

Informacje o uchwale antysmogowej oraz wpływie smogu na życie ludzkie przekazywane były także w kampaniach społecznych o szerokim zasięgu. Kampanie realizowane były m.in. w prasie i rozgłośniach radiowych.

Jakość powietrza w Małopolsce

Szereg zrealizowanych działań wojewódzkich jak również lokalnych przekłada się bardzo wyraźnie na jakość powietrza w Małopolsce.

Zgodnie z corocznymi ocenami jakości powietrza przekazywanymi przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat znacznie spadła liczba dni z przekroczeniami pyłów PM10 oraz poziomów pyłu PM 2,5.

Poprawa jakości powietrza w Krakowie i Małopolsce szczególnie widoczna jest w okresie grzewczym od października do marca. Średnie stężenie pyłu PM10 między sezonem zimowym 2014-2015 (okres przed wprowadzeniem uchwały antysmogowej dla Krakowa i Małopolski) a sezonem 2023-2024 spadło w Małopolsce o 51%, w tym w Krakowie aż o 57%, a poza Krakowem o 49%.

1 maja – co dalej?

Termin 1 maja jest kluczowy i to rzeczywiście ten czas, kiedy używanie bezklasowych urządzeń nie będzie dopuszczalne, ale jest to okres kiedy właśnie kończy się okres grzewczy. Dla wielu mieszkańców w praktyce oznacza to, to że zyskają kilka miesięcy przed kolejnym sezonem na wymianę pieca, jeśli jeszcze tego nie zrobili.

Każdy mieszkaniec, który chce wymienić piec, ocieplić dom lub zainstalować urządzenia OZE, przede wszystkim powinien skontaktować się z ekodoradcą w swojej gminie. Tam uzyska szczegółowe informacje oraz porady dotyczące zastosowania ekologicznego ogrzewania. Dane kontaktowe do ekodoradców można znaleźć na www.powietrze.malopolska.pl/ekodoradcy

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zaprasza do udziału w 2. webinarium z cyklu #AkademiaCzystegoPowietrza2024. Eksperci z NFOŚiGW oraz Instytutu Ochrony Środowiska (IOŚ-PIB) przedstawią najważniejsze informacje dotyczące nowych zasad w programie Czyste Powietrze.

Zmiany w „Czystym Powietrzu”

W kwietniu br. wchodzą w życie nowe regulacje, które wprowadzają dodatkowe wymogi w zakresie wyboru urządzeń oraz dostępności dofinansowania w programie Czyste Powietrze.

Zaproszenie na webinar

Spotkanie online odbędzie się 25 kwietnia o godz. 10:00.

Rejestracja na wydarzenie trwa do 24 kwietnia br., do godz. 12:00 pod adresem: https://forms.office.com/e/xVwryuvD6P

Link do spotkania, po rejestracji, zostanie wysłany dzień przed webinarem, na adres mailowy podany w formularzu.

W czasie spotkania eksperci opowiedzą o obowiązkach związanych z listą zielonych urządzeń i materiałów (lista ZUM) – zarówno pod kątem wnioskodawców, jak i producentów, czy importerów urządzeń. Omówią także inne, istotne nowości, jak np. dostępność najwyższego poziomu dofinansowania, czy zasady prefinansowania i pełnomocnictwa w programie.

Organizatorzy przewidują możliwość zadawania pytań w trakcie spotkania (za pomocą aktywnego czatu).

***

Cykl „Akademia Czystego Powietrza” to baza praktycznej wiedzy o ogólnopolskim programie „Czyste Powietrze”. Webinary są realizowane od 2020 r. przez NFOŚiGW, we współpracy z Ministerstwem Klimatu i Środowiska oraz Polskim Alarmem Smogowym.

W kwietniu br. roku wchodzą w życie istotne zmiany w programie „Czyste Powietrze”. Program ten ma na celu poprawę jakości powietrza oraz ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Nowe regulacje wprowadzają dodatkowe wymogi w zakresie wyboru urządzeń oraz dostępności dofinansowania.

Wybór z listy ZUM

Jedną z kluczowych nowości jest obowiązek wyboru pomp ciepła, kotłów zgazowujących drewno oraz kotłów na pellet tylko spośród tych, które znajdują się na liście zielonych urządzeń i materiałów (ZUM). Oznacza to, że tylko urządzenia spełniające określone parametry będą kwalifikowane do programu.

Badania i akredytacja urządzeń

Parametry pomp ciepła muszą być potwierdzone badaniami przeprowadzonymi w akredytowanym laboratorium. Ten krok ma na celu zapobieganie sytuacjom, w których beneficjenci inwestowaliby w urządzenia niespełniające wymogów programu. Badania te muszą być zgodne z danymi zawartymi w karcie produktu oraz etykiecie energetycznej.

To ważne zabezpieczenie, które powinno być gwarancją tego, że urządzenia zakupione w ramach programu rzeczywiście spełnią określone standardy. Przyczyni się to do zwiększenia efektywności energetycznej oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Ograniczenie dofinansowania

Kolejną istotną zmianą jest ograniczenie możliwości otrzymania najwyższego poziomu dofinansowania tylko dla jednego budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub jednego lokalu mieszkalnego w takim budynku. Po skorzystaniu z tego poziomu dofinansowania, kolejne wnioski będzie można realizować tylko na podstawowym poziomie dofinansowania.

To działanie ma na celu rozsądne gospodarowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na poprawę jakości powietrza. Ograniczenie to pozwoli na równomierne rozłożenie środków oraz umożliwi większej liczbie osób skorzystanie z programu.

Nowe zasady wejdą w życie 22 kwietnia 2024 roku, z okresem przejściowym, który zakończy się 13 czerwca 2024 roku.

Beneficjenci programu „Czyste Powietrze” powinni zapoznać się z nowymi zasadami i terminami, aby skorzystać z programu w pełni i efektywnie. Przestrzeganie tych zasad pozwoli na uzyskanie oczekiwanych efektów dla ochrony środowiska oraz poprawy jakości powietrza. Zmiany te stanowią ważny krok w kierunku budowania bardziej ekologicznej przyszłości.

Szczegółowe zmiany dot. pomp ciepła dofinansowywanych w ramach programu oraz informacje dodatkowe znajdują się na stronie internetowej www.wfos.krakow.pl.

Kontynuując cykl szkoleń, dedykowanych pracownikom merytorycznym urzędów gmin oraz starostw powiatowych, Departament Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego zorganizował kolejne wydarzenie. Tematem przewodnim spotkania była aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego.

Szkolenie odbyło się 29 lutego br. w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie. Łącznie wzięło w nim udział 212 uczestników. Wśród nich znaleźli się pracownicy gmin i starostw powiatowych województwa małopolskiego, którzy na co dzień zajmują się tematyką związaną z ochroną powietrza oraz adaptacją do zmian klimatu.

Nowości w programach dotacyjnych

W pierwszej części spotkania przedstawiciele Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie – Justyna Jesionek i Mariusz Sałega – omówili różne źródła finansowania przedsięwzięć z zakresu efektywności energetycznej. Przedstawili oni planowane zmiany w Programie „Czyste Powietrze” oraz opowiedzieli o programach priorytetowych Agroenergia i Energia dla wsi. Prelegenci poinformowali również uczestników o finansowaniach w ramach uruchomionych naborów prowadzonych przez WFOŚiGW w Krakowie oraz przez NFOŚiGW.

Aktualizacja Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Kolejnym punktem spotkania było omówienie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, którego aktualizacja została przyjęta w listopadzie 2023 r. Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska Tomasz Pietrusiak przedstawił główne zadania gmin i powiatów wynikające z aktualnego Programu ochrony powietrza wraz z dobrymi praktykami. Wspomniał również o wsparciu Województwa w realizacji poszczególnych działań określonych w Programie.

W jaki sposób egzekwować zapisy uchwały antysmogowej?

Ostatnim punktem spotkania było wystąpienie przedstawiciela Fundacji Frank Bold – Miłosza Jakubowskiego, który omówił podstawowe kwestie związane z uchwałą antysmogową dla Małopolski. Kolejno wspomniał o obowiązkach, jakie nakłada Program ochrony powietrza w zakresie kontroli palenisk indywidualnych. Odpowiedział również na pytanie, w jaki sposób egzekwować zapisy wspomnianej uchwały antysmogowej. Prelegent zwrócił także uwagę na dodatkowe instrumenty służące poprawie jakości powietrza, jakimi są m.in. decyzje naprawcze.

27 lutego 2024 roku o godzinie 14:00 odbędzie się spotkanie online z udziałem autorów raportu pt. „Od czego zależy rzeczywista emisja?” opracowanego przez Fundację Europejskie Centrum Czystego Powietrza we współpracy z naukowcami z Politechniki Warszawskiej oraz Instytutu Ochrony Środowiska (IOŚ-PIB). Spotkanie adresowane do pracowników Jednostek Samorządu Terytorialnego, które mają w swoich kompetencjach sprawy dotyczące ochrony powietrza i klimatu.

Głównym tematem prezentacji będzie przedstawienie wyników analizy specjalistycznej literatury dotyczącej pomiarów wskaźników emisji, zwłaszcza pyłu zawieszonego, pochodzącego z urządzeń spalających paliwa stałe. Podczas spotkania uczestnicy będą mieli okazję poznać kluczowe różnice między badaniami certyfikującymi, a badaniami rzeczywistej emisji z urządzeń grzewczych. Omówione zostaną zagadnienia dotyczące różnych metod załadunku paliwa wpływających na efektywność oraz emisję urządzeń.

Link do udziału w spotkaniu na platformie Webex: [https://umwm.webex.com/umwm/j.php?MTID=mdce4fd812120035958969b33141368d0]

Raport „Od czego zależy rzeczywista emisja”

Liczymy, że nasze spotkanie dostarczy praktycznych narzędzi i wiedzy, które można zastosować w codziennej pracy. Serdecznie zapraszamy do aktywnego udziału, w szczególności Ekodoradców małopolskich gmin oraz powiatowych Doradców ds. klimatu i energii.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego zaprasza pracowników małopolskich gmin do udziału w serii spotkań online z Operatorami programu Czyste Powietrze. Wydarzenia mają na celu zainicjowanie efektywnej współpracy prowadzącej do poprawy jakości powietrza w regionie.

Pracownicy gmin będą mieli możliwość bezpośredniego kontaktu z Operatorami programu Czyste Powietrze, którzy zostali wyłonieni w wyniku konkursu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). To doskonała okazja do lepszego zrozumienia ról każdej z zaangażowanych stron. Szczególnym celem nawiązania współpracy jest zwiększenie ilości wymian pozaklasowych kotłów w województwie małopolskim. Działania te mają istotny wpływ na poprawę jakości życia mieszkańców, zwłaszcza w kwestii ochrony środowiska.

Harmonogram spotkań:

• 8 stycznia (pon.) godz. 10:00 – EnergiaPlus Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: chrzanowski, myślenicki, oświęcimski, suski, wadowicki
• 9 stycznia (wt.) godz. 10:00 – NDE Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: krakowski, miechowski, olkuski, proszowicki, m. Kraków
• 10 stycznia (śr.) godz. 10:00 – Fundacja Pozytywni CO2 oraz gminy z powiatów: limanowski, nowotarski, tatrzański
• 11 stycznia (czw.) godz. 10:00 – Stargel Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: gorlicki, nowosądecki, m. Nowy Sącz
• 11 stycznia (czw.) godz. 12:00 – Stowarzyszenie EkoMonterzy oraz gminy z powiatów: bocheński, brzeski, dąbrowski, tarnowski, wielicki, M. Tarnów

W spotkaniach, obok Operatorów wezmą też udział przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Urzędu Marszałkowskiego.

Zaproszenia z linkiem do webinarium zostały udostępnione urzędom miast i gmin naszego województwa. W przypadku zainteresowania uczestnictwem prosimy o kontakt pod adresem [email protected].

Małopolska zyskuje dodatkowych sojuszników w zmaganiach o czyste powietrze. Pięć nowych podmiotów dołącza do grona Operatorów programu „Czyste Powietrze”. Ich zadaniem będzie nie tylko poszukiwanie potencjalnych beneficjentów programu, lecz przede wszystkim kompleksowe wsparcie mieszkańców w wymianie źródeł ciepła oraz termomodernizacji ich domów.

Wspólna inicjatywa na rzecz lepszego powietrza

Małopolski pilotaż finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oparty jest na modelu hybrydowym. Od kilku tygodni rolę operatorów pełnią 23 gminy województwa, teraz dołączą do nich także podmioty prywatne.

Działania dla Czystego Powietrza

22 listopada br. w uroczystym podpisaniu umów, z wyłonionymi w konkursie podmiotami, uczestniczyli: Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków Paweł Mirowski, Prezes WFOŚiGW w Krakowie Kazimierz Koprowski oraz Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Józef Gawron.

Każda forma wsparcia mieszkańców w procesie wymiany starych urządzeń grzewczych jest niezwykle cenna. Małopolska testuje nowy model współpracy między urzędami, mieszkańcami, a przedsiębiorcami. Wspólnie zależy nam na poprawie jakości powietrza, ale wiemy, że dla wielu mieszkańców zawiłości proceduralne stanowią pewną przeszkodę w staraniu się o dotacje. Dziś przychodzimy z kolejnym rozwiązaniem. Angażujemy firmy, które sprawnie i bezpłatnie przeprowadzą mieszkańca przez cały proces ocieplenia budynku, czy wymiany pieca. Pomogą pozyskać i rozliczyć dotację, a inwestycje w ekologię zaprocentują czystszym środowiskiem.

podsumował Józef Gawron – wicemarszałek województwa małopolskiego

Więcej Operatorów, więcej działań

Operatorzy będą bezpłatnie wspierali mieszkańców w procesie wymiany starych pieców lub termomodernizacji domów. Pomogą oszacować koszty inwestycji oraz wysokości dotacji. Dodatkowo, Operatorzy wspomogą mieszkańców w wyborze urządzeń, materiałów, wykonawców, a także w zawieraniu umów z wykonawcami. Operatorzy będą pełnić rolę przewodników dla potencjalnych uczestników programu „Czyste Powietrze”. Ta szczególna forma pomocy jest adresowana głównie do osób o najniższych dochodach.

Działania nowych Operatorów zostaną podzielone na pięć regionów województwa, co pozwoli na efektywną koordynację i wsparcie mieszkańców.

• Region 1. obejmujący powiaty: krakowski, miechowski, olkuski, proszowicki, oraz miasto Kraków, będzie obsługiwany przez Niezależnych Doradców Energetycznych Sp. z o.o. (NDE).
• Region 2. w skład którego wchodzą powiaty: bocheński, brzeski, dąbrowski, tarnowski, wielicki, oraz miasto Tarnów obejmie Stowarzyszenie EkoMonterzy.
• Region 3. skupiający powiaty: chrzanowski, myślenicki, oświęcimski, suski, wadowicki, będzie obsługiwany przez EnergiaPlus Sp. z o.o.
• Regionem 4. obejmującym powiaty: gorlicki, nowosądecki, oraz miasto Nowy Sącz zajmie się Stargel Sp. z o.o.
• Na Regionie 5. obejmującym powiaty: limanowski, nowotarski, tatrzański skoncentruje się Fundacja Pozytywni CO2.

Teraz, poza doradztwem ekspertów WFOŚiGW w Krakowie oraz wsparciem pracowników gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych, dodatkowo operatorzy będą oferować bezpośrednią pomoc naszym mieszkańcom w pozyskiwaniu środków na ocieplenie domów i wymianę kotłów bezklasowych. Będą pukać do drzwi, organizować spotkania i prowadzić „za rękę” każdego, kto kwalifikuje się do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania w programie „Czyste Powietrze”. Takiego kompleksowego wsparcia jeszcze nie było, więc jestem przekonany, że szybko zobaczymy efekty tych działań w małopolskich domach

podkreśla Kazimierz Koprowski – prezes WFOŚiGW w Krakowie

Aby mieszkańcy mieli pewność, że współpracują z firmami wyłonionymi w konkursie Funduszu, każdy z pracowników świadczących usługi Operatora będzie wyposażony w identyfikator ze zdjęciem, imieniem, nazwiskiem, nazwą firmy i adresem. Identyfikator Operatora można już sprawdzić na stronie www.gov.pl.

Chcemy w ten sposób ograniczać i zapobiegać bezprawnemu podszywaniu się pod przedstawicieli NFOŚiGW, wojewódzkich funduszy czy gmin. Tym bardziej, że odnotowujemy coraz więcej przypadków nieuczciwych wykonawców, którzy próbują oszukiwać naszych potencjalnych beneficjentów, naciągając ich m.in. na drogie w eksploatacji pompy ciepła o zawyżonej cenie. Nieefektywne dla domu niskiej jakości urządzenia – które w okresie grzewczym zużywają dużo prądu, i bywa, że sprzedawane są bez gwarancji – trafiają do domów wnioskodawców „Czystego Powietrza” m.in. za sprawą akwizytorów powołujących się na rzekome partnerstwo w programie

zauważa Paweł Mirowski – pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków oraz wiceprezes NFOŚiGW.

Program pilotażowy został wypracowany we współpracy z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, WFOŚiGW w Krakowie oraz ekspertami Banku Światowego.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego podsumował działania gmin w zakresie wdrażania Programu Ochrony Powietrza dla województwa małopolskiego w pierwszym półroczu 2023 roku.

Gdów, Łukowica, Krzeszowice na podium

Działania w zakresie wymiany urządzeń grzewczych w naszym regionie podjęło 176 gmin. Jak deklarują małopolskie gminy, w pierwszym półroczu 2023 roku wymieniono 4 696 nieefektywnych urządzeń grzewczych. Najwięcej kotłów pozaklasowych zlikwidowano w gminach: Gdów (160), Łukowica (123), Krzeszowice (121), Skawina (119), Liszki (110), Chrzanów (105) oraz Myślenice (105). Najczęściej mieszkańcy decydowali się na ogrzewanie gazowe (2 958 szt.), co stanowi 64 % wszystkich wymian. Popularne były również wymiany na odnawialne źródła energii (822 szt.) oraz kotły zasilane biomasą, spełniające wymagania ekoprojektu (558 szt.).

Rządowe wsparcie dla mieszkańców Małopolski  – Program Czyste Powietrze

Małopolanie chętnie korzystają z dofinansowań na wymiany nieefektywnych kotłów oraz termomodernizacje swoich domów z rządowego Programu Czyste Powietrze. Na podstawie danych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w pierwszym półroczu 2023 roku złożono w Małopolsce 10 793 wnioski o dofinansowanie. Dla porównania w pierwszym półroczu 2022 roku złożono 10 282 wnioski, a w 2021 roku – 8 691 wniosków. Najwięcej wniosków złożono w: Krakowie (438 wniosków), Skawinie (214 wniosków), Myślenicach (175 wniosków), Krzeszowicach (174 wnioski) oraz w Wieliczce (173 wnioski).

Zielona energia w budynkach użyteczności publicznej

W Małopolsce obserwujemy coraz większe zainteresowanie zieloną energią wśród mieszkańców. Panele fotowoltaiczne, czy pompy ciepła na stałe wpisały się w krajobraz małopolskich miejscowości.  Również obiekty gminne, a więc budynki użyteczności publicznej wyposażane są w odnawialne źródła energii. Działania te wzmacniają bezpieczeństwo energetyczne regionu, zwiększając jednocześnie udział rozproszonych źródeł energii.

Samorządy stawiają na OZE

Co ciekawe, w pierwszym półroczu 2023 roku –  5 małopolskich gmin zadeklarowało, że w swoich budynkach łączne zużycie energii elektrycznej pochodzi w 100% z OZE. Są to gminy: Czorsztyn, Michałowice, Mogilany, Rzezawa, Wierzchosławice. Wiele gmin jest w trakcie realizacji inwestycji montażu paneli na swoich nieruchomościach. 

Łatwiejszy dostęp do dotacji, pomoc przy wypełnianiu wniosków na wymianę pieca i ocieplenie domu to główne założenia wprowadzenia tzw. operatorów w gminach. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował pilotażowy projekt, który przetestuje w województwie małopolskim.

Założenie funkcjonowania operatorów

Założenia funkcjonowania projektu przedstawili podczas poniedziałkowej konferencji Paweł Mirowski – Zastępca Prezesa Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków i Józef Gawron – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego. W wydarzeniu wzięła również udział Małgorzata Sikora – Zastępca Prezesa Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie

Pilotażowy program operatorów to szansa na kompleksowe wsparcie tych najbardziej potrzebujących mieszkańców regionu. Operatorzy przeprowadzą mieszkańca przez cały proces inwestycyjny. To duże usprawnienie, które przełoży się na większą liczbę wymienionych pieców, a to w konsekwencji na poprawę jakości powietrza w regionie.

– podkreślił wicemarszałek Józef Gawron

Celem programu jest utworzenie sieci operatorów wspierających mieszkańców w skutecznej wymianie źródeł ciepła i termomodernizacji domów. Operatorzy będą pełnić rolę przewodników dla potencjalnych uczestników programu Czyste Powietrze. Adresatami projektu są przede wszystkim osoby o najniższych dochodach.

Zadania operatorów będą obejmować:

• identyfikację potencjalnych beneficjentów i pomoc w procesie wymiany starego pieca lub termomodernizacji domu,
• wstępne oszacowanie kosztów inwestycji i wysokości dotacji,
• pomoc w wyborze urządzeń, materiałów, wykonawców oraz wsparcie w zawarciu umów z wykonawcami,
• złożenie wniosków o dotację i płatność (i ich ewentualne poprawy), zbieranie powstałej dokumentacji,
• nadzór nad realizacji prac zgodnie z warunkami programu Czyste Powietrze.

Usługi operatorów będą dla nich całkowicie nieodpłatne. Natomiast operatorom przysługiwać będzie wynagrodzenie za skuteczne działania. Płatność będzie zależna od liczby pozyskanych beneficjentów z grupy osób najuboższych, rodzaju przeprowadzonej inwestycji oraz pozytywnego rozliczenia inwestycji.

Kim może zostać operatorem?

Program zakłada możliwość aplikowania do roli tzw. operatorów dla:

• firm doradczych, instalatorskich czy konsultingowych,
• organizacji pozarządowych
• Kościołów lub związków wyznaniowych
• jednostek samorządu terytorialnego

W województwie małopolskim funkcjonuje już 181 punktów konsultacyjno-informacyjnych w gminach. Potencjał tych punktów będzie mógł być wykorzystany do wprowadzenia funkcjonalności operatorów. Porozumienia w tej sprawie będą zawierane pomiędzy gminą, a Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Jak zgłosić się do pełnienia funkcji operatora?

Wnioski należy składać w wersji elektronicznej wyłącznie przez Generator Wniosków o Dofinansowanie dostępny pod adresem https://gwd.nfosigw.gov.pl w terminie od 7 sierpnia do 21 sierpnia br. Szczegółowe informacje dotyczące naboru znajdują się na stronie internetowej Czyste Powietrze.

Pilotaże w wybranych województwach

Równoległe pilotaże prowadzone będą w województwie małopolskim, warmińsko-mazurskim oraz świętokrzyskim. Wyniki trzech programów posłużą do opracowania zasad, które zostaną wykorzystane w programie ogólnopolskim.

Program pilotażowy został wypracowany we współpracy z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, WFOŚiGW w Krakowie oraz ekspertami Banku Światowego.

W dniu 7 października 2019 r. przed Urzędem Gminy w Nawojowej odbyła się prezentacja kotłów z certyfikatem Ecodesign.

W ramach prezentacji mieszkańcy zyskali informacje na temat wydajności, użytkowania, trwałości czy kosztów zakupu kotłów. Natomiast Ekodoradca udzielał informacji odnośnie uchwały antysmogowej. Uczestnicy wydarzenia mogli również zapytać o możliwości dofinansowania na wymianę kotłów.

Prezentację zorganizowano w ramach realizowanego przez gminę Nawojowa projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

W dniu 25 maja 2018 r. w Sali Narad Urzędu Miasta i Gminy w Szczucinie odbyło się spotkanie z mieszkańcami, którzy podpisali umowy na dofinansowanie do wymiany starych kotłów węglowych na nowoczesne źródła ciepła.

Przed podpisaniem umów szczegółowo zostały omówione ich zapisy oraz regulamin przyznania dotacji. Przedstawiono wymogi, jakie mieszkańcy muszą spełnić, aby prawidłowo wykonać inwestycję a następnie otrzymać dofinansowanie. Omówiono również konsekwencję jakie grożą za nieprzestrzeganie zasad programu.

Po oficjalnym podpisania umów, część osób pozostała na konsultacje indywidualne, w celu omówienia kwestii prawidłowego wykonania inwestycji.

W spotkaniu uczestniczyło ok. 15 osób. Umowy na wymianę kotłów z pozostałymi mieszkańcami Gminy Szczucin będą podpisywane systematycznie w następnych tygodniach.

Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego przez Gminę Szczucin projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

[easy_image_gallery gallery=”294″]

W dniu 15 maja 2018 r. w sali budynku Gminnego Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej odbyło się spotkanie informacyjne dotyczące wymiany starych kotłów węglowych na nowoczesne źródła ciepła, dla osób które zakwalifikowały się do wymiany pieców.

Podczas prezentacji Ekodoradczyni Gminy Szczurowa przedstawiła szczegółowe wymogi jakie muszą spełnić mieszkańcy aby otrzymać dotację i prawidło ją rozliczyć oraz jakie grożą konsekwencje za nieprzestrzeganie zasad programu. Zostały również omówione zapisy umowy oraz regulaminu przyznania dotacji.

Po omówieniu głównych kwestii mieszkańcy zadawali szereg pytań, na które Ekodoradczyni  starała się jak najdokładniej odpowiedzieć, by rozwiać wszelkie wątpliwości zgromadzonych osób.

Na koniec część osób została na konsultacje indywidualne, w celu omówienia m.in. zapisów z wykonanych ocen energetycznych.

W spotkaniu uczestniczyło ok. 70 osób.

Spotkanie odbyło się w ramach realizowanego przez Gminę Szczurowa projektu LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”.

[easy_image_gallery gallery=”381″]

Świadomość występowania problemu zanieczyszczenia powietrza jest wśród mieszkańców naszego regionu coraz większa. Smog, pojawiający się zwłaszcza zimą, czyli w sezonie grzewczym, powoduje, że coraz więcej osób decyduje się na zmianę źródła ogrzewania w swoim domu. Znaczną popularnością cieszy się ogrzewanie gazowe, swoich zwolenników mają również: ogrzewanie elektryczne, pompy ciepła czy kotły na biomasę. Niestety, w wielu budynkach nie ma możliwości zastosowania podobnych rozwiązań. Rozwiązaniem dla właścicieli takich domów jest wymiana starego kotła, popularnie zwanego „kopciuchem”, na nowoczesny kocioł węglowy. Zgodnie z wymogami nałożonymi przez uchwałę antysmogową dla województwa małopolskiego, użytkowanie „kopciuchów” musi zakończyć się przed 1 stycznia 2023 r.  Dlatego już teraz warto zaplanować zainstalowanie nowego źródła ciepła.

Spotkania

W związku z możliwością uzyskania dofinansowania na takie działanie, w dniu 9 maja br. mieszkańcy gminy Oświęcim mogli wziąć udział w jednym z dwóch spotkań informacyjnych dotyczących warunków uzyskania dotacji oraz przeprowadzenia termomodernizacji budynków.

Głównym tematem zorganizowanych spotkań była możliwość uzyskania dofinansowania na nowoczesny kocioł węglowy, posiadający certyfikat Ekoprojektu (Ecodesign). Uczestnicy uzyskali od Ekodoradcy gminy Oświęcim, Żelisławy Noworyty, informacje na temat wymogów nakładanych na mieszkańców Małopolski uchwałą antysmogową, dowiedzieli się jakie kotły mogą zainstalować, a przede wszystkim poznali informacje na temat szczegółowych warunków uzyskania pomocy finansowej na taką inwestycję.

Termomodernizacja

Z uwagi na konieczność wykonania w wielu budynkach termomodernizacji, doradca energetyczny z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska, pani Katarzyna Bryzek, przedstawiła warunki programu Jawor. Termomodernizacja, czyli przede wszystkim: docieplenie ścian, dachu lub stropu, stropów piwnic, czy wymiana okiem i drzwi, pozwala na zmniejszenie zapotrzebowania budynku na ciepło, a co za tym idzie – na paliwo potrzebne do jego ogrzewania. Przekłada się to na niższe koszty ogrzewania w perspektywie wielu lat. Program Jawor obejmuje docieplenie budynków jednorodzinnych, których powierzchnia docieplana nie przekracza 600 m². Dofinansowanie w ramach powyższego projektu udzielane jest w formie pożyczki, która może podlegać częściowemu umorzeniu.

[easy_image_gallery gallery=”222″]

W dniach 26 – 27.04.2018r. w Zespole Szkół w Piotrkowicach Małych podczas dni otwartych szkoły, na specjalnie do tego przygotowanym torze odbył się „Bieg z przeszkodami o czyste powietrze” oparty na formie „Spartan Race”.

Bieganie, jako codzienny trening i sposób na dbanie zdrowie i kondycję fizyczną, zdobywa coraz większe rzesze zwolenników. Biegają wszyscy: dzieci, młodzież i osoby dorosłe, organizowane są nawet biegi na szpilkach! Nic dziwnego, że Ekodoradca Gminy Koniusza postanowił w ten sposób zainteresować młodzież kwestiami związanymi z jakością powietrza. Nie jest też tajemnicą, że czyste powietrze jest kluczowe dla biegaczy. Wdychanie pyłów i innych zanieczyszczeń zmniejsza wydolność płuc i naraża nas na liczne choroby, w tym nowotworowe. Każda okazja jest dobra, by pracować nas zwiększeniem świadomości społecznej w zakresie jakości powietrza, a organizacja imprez sportowych jest do tego doskonałym środkiem.

Na biegu z przeszkodami o czyste powietrze w Gminie Koniusza nie brakowało ochotników, którzy niezniechęceni trudnościami i wyzwaniami, postanowili sprawdzić się i podjąć wyzwanie. Bieg podzielony był na dwie grupy wiekowe: gimnazjalistów oraz uczniów szkół średnich. Uczestniczyło w nim 40 gimnazjalistów natomiast starsza grupa wiekowa liczyła 60 chętnych. Podczas dwóch dni imprezy, na którą składały się również inne atrakcje organizowane przez uczniów szkoły, w wydarzeniu wzięło udział ok 300 osób! Impreza rozpoczęła się 26 kwietnia o godzinie 10:30 startem uczniów gimnazjów, dystans to 4 km i 15 przeszkód. Natomiast w dniu 27 kwietnia startowali uczniowie ze Zespołu Szkół w Piotrkowicach Małych.

EKODOARDCA Gminy Koniusza zorganizował stoisko promocyjne, gdzie każdy zainteresowany mógł uzyskać kompleksowe informacje dotyczące jakości i ochrony powietrza. Ekodoradca informował również o prowadzonych działaniach ekologicznych oraz programach wymiany kotłów i montażu odnawialnych źródeł energii. Uczestnicy spotkania otrzymali również  pakiety ekologiczne i energooszczędne, które pełniły rolę edukacyjną.

[easy_image_gallery gallery=”575″]