Forum Czystego Powietrza: Transformacja Energetyczna dla Pokoleń

W dniach 20-21 marca w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie odbyło się kolejne Forum Czystego Powietrza. Wydarzenie, zorganizowane przez Marszałka Województwa Mazowieckiego, Mazowiecką Agencję Energetyczną oraz Miasto Stołeczne Warszawa, zgromadziło ekspertów, samorządowców i przedstawicieli instytucji związanych z ochroną środowiska. W Forum uczestniczyli również przedstawiciele Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.

Jakie wyzwania stoją przed Polską?

Forum miało na celu omówienie kluczowych wyzwań związanych z poprawą jakości powietrza oraz transformacją energetyczną w Polsce. Podczas dwudniowego programu uczestnicy mieli okazję brać udział w inspirujących debatach, prelekcjach i warsztatach, które dotyczyły m.in.:

• priorytetów dotyczących jakości powietrza na poziomie europejskim, krajowym i regionalnym,
• skutecznych metod realizacji transformacji energetycznej,
• walki z ubóstwem energetycznym,
• najlepszych praktyk samorządów w zakresie ochrony powietrza,
• roli edukacji i monitoringu jakości powietrza,
• źródeł finansowania działań ekologicznych.

Co działo się podczas Forum?

Pierwszy dzień Forum rozpoczął się konferencją prasową oraz sesją inauguracyjną, podczas której głos zabrali m.in. Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik, Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy Tomasz Mencina oraz Prezes Mazowieckiej Agencji Energetycznej Bartosz Dubiński. Kolejne godziny wypełniły debaty dotyczące polityki jakości powietrza w kontekście aktualnej sytuacji gospodarczej, geopolitycznej i społecznej.

Drugiego dnia uczestnicy skupili się na tematyce transformacji energetycznej, kluczowych kompetencji i zasobów ludzkich potrzebnych do przyspieszenia zmian oraz wyzwań związanych z ubóstwem energetycznym.

Istotnym punktem programu była debata poświęcona edukacji społecznej, w której aktywnie uczestniczyła Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego Kinga Radoń. Panel pt. „Jak zmieniać świadomość mieszkańców? – Edukacja, informacja i monitoring jakości powietrza” poświęcony był sposobom skutecznego angażowania społeczności w działania proekologiczne oraz metodom budowania świadomości wśród mieszkańców. Dyskutowano również o roli innowacyjnych narzędzi edukacyjnych oraz technologii wspierających monitorowanie jakości powietrza w realnym czasie.

Wnioski na przyszłość

Forum Czystego Powietrza stało się istotnym miejscem wymiany wiedzy i doświadczeń dla samorządów, organizacji pozarządowych oraz ekspertów zajmujących się ochroną środowiska. Kluczowym wnioskiem płynącym z wydarzenia była konieczność szeroko zakrojonej współpracy różnych sektorów w celu skuteczniejszego wdrażania działań proekologicznych. Podkreślono także rolę edukacji społeczeństwa jako jednego z najważniejszych narzędzi walki o czystsze powietrze i zrównoważony rozwój energetyczny Polski. Wydarzenie to niewątpliwie stanowiło ważny krok w kierunku długoterminowych działań na rzecz ochrony środowiska.

Małopolanie zyskają nowe narzędzia i wiedzę o wprowadzaniu efektywnych rozwiązań energetycznych, co przełoży się na wzrost świadomości ekologicznej i finalnie na poprawę jakości powietrza w naszym regionie. Zarząd Województwa Małopolskiego postanowił dofinansować ten proces kwotą ponad 18,7 mln zł z Funduszy Europejskich.

Małopolskie gminy przejdą transformację energetyczną, w trosce o zrównoważony rozwój i ochronę środowiska naszego regionu. Dofinansowanie obejmie działania w ramach projektu niekonkurencyjnego nr FEMP.02.05-IZ.00-0264/24 pn. „Wsparcie transformacji energetycznej gmin województwa małopolskiego”, złożonego przez Województwo Małopolskie w ramach programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027 (FEM 2021-2027).

Ma on na celu wsparcie zrównoważonego rozwoju regionu, poprzez wdrażanie innowacyjnych rozwiązań. Działania te przyczynią się do ochrony klimatu oraz poprawy jakości powietrza w Małopolsce. Koncentrują się one głownie na edukacji, promocji oraz wprowadzaniu efektywnych rozwiązań energetycznych. To także wsparcie zaangażowania lokalnych społeczności w proces transformacji energetycznej.

Edukacja dla Ekodoradców i pracowników JST

W ramach projektu planowane są różnorodne działania edukacyjne skierowane do przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego (JST) oraz organizacji pozarządowych (NGO). Uczestnicy będą mieli okazję wziąć udział w:

• szkoleniach,
• warsztatach,
• spotkaniach,
• konferencjach dotyczących transformacji energetycznej.

Dla Ekodoradców oraz pracowników gmin i jednostek zaangażowanych we wdrażanie Programu ochrony powietrza zostaną organizowane zostaną dwusemestralne studia podyplomowe. Uczestnicy zdobędą szeroką wiedzę praktyczną i teoretyczną z zakresu efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii oraz ochrony powietrza itp. Przewiduje się, że studia pozwolą na wykształcenie maksymalnie 120 osób, co przyczyni się do wzrostu liczby wykwalifikowanych specjalistów w województwie.

Oprócz studiów podyplomowych planowane jest zorganizowanie 12 edycji szkoleń dla Ekodoradców i pracowników JST, które będą dotyczyły między innymi:

• badań kamerą termowizyjną,
• finansowania działań proekologicznych,
• edukacji ekologicznej,
• ochrony powietrza.

Szkolenia będą odbywać się w formie stacjonarnej lub z transmisją online, a uczestniczyć w nich będzie około 1400 osób. Dodatkowo zostaną zorganizowane warsztaty dla kominiarzy i straży gminnych, w ramach ośmiu serii, w których każdorazowo weźmie udział średnio 30 osób. Tematyka warsztatów skupi się na pozyskiwaniu danych związanych z Centralną Ewidencją Emisyjności Budynków oraz kontroli i weryfikacji źródeł emisji.

W czasie trwania całego projektu planuje się organizowanie spotkań koordynacyjnych, które będą miały na celu wymianę wiedzy i usystematyzowanie działań. Spotkania będą skierowane do pracowników JST oraz Ekodoradców, a każdorazowo zgromadzą średnio 30 uczestników. Dla podniesienia kompetencji uczestników, zaplanowane są także cztery wizyty studyjne, w tym dwie w kraju i dwie za granicą, dla średnio 50 osób każda. Będą to wyjazdy do instytucji publicznych oraz zakładów przemysłowych, które pozwolą zdobyć praktyczną wiedzę oraz nawiązać wartościowe kontakty na rzecz rozwoju gmin i województwa.

Podnoszenie świadomości ekologicznej

W celu podnoszenia świadomości ekologicznej mieszkańców Małopolski projekt zakłada przeprowadzenie trzech regionalnych kampanii informacyjnych, które będą dotyczyć jakości powietrza, efektywności energetycznej oraz tematów (np. środowiskowych) związanych z realizacją projektu itp. Kampanie będą obejmować różnorodne kanały komunikacji, takie jak radio, prasa, telewizja, czy media społecznościowe. Dodatkowo, planuje się coroczne opracowanie materiałów informacyjnych, takich jak ulotki, plakaty i broszury, które posłużą lepszej edukacji mieszkańców i zapewnieniu potrzeb informacyjno-edukacyjnych wszystkich grup mieszkańców.

W ramach projektu powstanie też nowa strona internetowa, która będzie pełniła rolę skutecznego kanału informacyjnego, pozwalając mieszkańcom na lepsze zrozumienie problemu ochrony powietrza.

Monitorowanie jakości powietrza

Również monitorowanie jakości powietrza będzie istotnym elementem projektu, który ma na celu zwiększenie świadomości mieszkańców na temat zanieczyszczeń. W ramach tego zadania uruchomione zostaną wielkoformatowe tablice LED, informujące o jakości powietrza, a także zainstalowane zostaną mierniki jakości powietrza w gminach. Dodatkowo, projekt zakłada wynajem mobilnego laboratorium do pomiaru zanieczyszczeń w małopolskich uzdrowiskach.

Całkowity koszt realizacji projektu to ponad 22 mln zł, z czego przeszło 18,7 mln pochodzi z Funduszy Europejskich. Okres realizacji przewidziano od 1 stycznia 2025 roku do 31 grudnia 2028 roku.

Serdecznie zapraszamy pracowników gmin i powiatów do udziału w konferencji pn. „Uchwały antysmogowe od A do Z: wyzwania, rozwiązania i dobre praktyki”, która odbędzie się 2 grudnia 2024 r. o godzinie 09:30 w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie przy al. Jana Pawła II 39.

Konferencja będzie okazją do szczegółowego omówienia, a zarazem przypomnienia przepisów antysmogowych, szczególnie w kontekście uchwały antysmogowej dla Małopolski, która od 1 maja 2024 roku wprowadza zakaz użytkowania kotłów poniżej 3 klasy do ogrzewania budynków. Poruszymy również kwestię wsparcia motywacyjnego dla ekodoradców – jak skutecznie wspierać osoby, które na co dzień pomagają mieszkańcom w dostosowaniu się do obowiązujących przepisów.

Aby wziąć udział w konferencji, prosimy o rejestrację poprzez formularz przesłany w piśmie do gmin i powiatów do 27 listopada br. Liczba miejsc jest ograniczona, dlatego zachęcamy do szybkiego zgłaszania swojego udziału. Liczymy na Państwa obecność i aktywny udział w konferencji.

Jakość powietrza w Małopolsce w 2023 roku zdecydowanie poprawiła się. Intensywne działania, takie jak chociażby wdrożenie uchwał antysmogowych oraz prowadzenie akcji informacyjno – edukacyjnych przynoszą od wielu lat pozytywne efekty. Na niektórych stacjach pomiarowych odnotowano historyczne niskie wartości pomiarów szkodliwych substancji.

Roczna ocena jakości powietrza

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) publikuje co roku raport oceniający jakość powietrza w Małopolsce. Dane za 2023 rok jednoznacznie wskazują znaczną poprawę jakości powietrza. W 2023 roku nie było już przekroczeń pyłu PM 2,5, a pozostałe stężenia zanieczyszczeń wyraźnie spadły. Przekroczenia pyłu PM10 wystąpiły już tylko na stacjach w Nowym Targu i Suchej Beskidzkiej – dla porównania w latach ubiegłych występowały na większości stacji pomiarowych.

Powietrze w Krakowie

Dzięki wprowadzonemu w 2019 roku zakazowi spalania węgla i drewna w paleniskach domowych w Krakowie jakość powietrza bardzo się poprawiła. Na przestrzeni ostatnich 12 lat liczba dni z przekroczeniem dopuszczalnego poziomu dobowego pyłu PM10 wyraźnie spadła. Na jednej z głównych stacji pomiarowych w Krakowie – na Al. Krasińskiego ilość dni z przekroczeniami pyłu PM10 od 2011 roku spadła aż o 85% – z poziomu 200 dni z przekroczeniami w 2011 roku, do 31 dni w 2023. Podobna sytuacja jest na stacji pomiarowej przy ul. Bulwarowej i na ul. Bujaka.

Stężenia NO₂ (którego głównym emitorem są samochody) na stacjach pomiarowych w Krakowie w dalszym ciągu notują przekroczenia. Warto jednak zauważyć, że w 2023 roku stężenia te wyraźnie spadły nawet poniżej poziomów z lat pandemicznych (2020 i 2021), kiedy to ruch samochodowy był znacznie mniejszy.

Jak jest w innych regionach Małopolski?

W innych regionach województwa również odnotowuje się spadki liczby dni z przekroczeniami. W Tarnowie, Trzebini, Gorlicach, Skawinie czy w Zakopanem na przestrzeni ostatnich 12 lat poziomy dni z przekroczeniami poziomu dobowego pyłu PM10 spadły przynajmniej o 90%.

Na szczególną uwagę zasługuje miasto Tarnów, gdzie w 2023 roku nie odnotowano przekroczeń żadnej substancji – pierwszy raz w historii pomiarów. 

Poprawa jakości powietrza w Krakowie i Małopolsce szczególnie widoczna jest w okresie grzewczym od października do marca. Średnie stężenie pyłu PM10 między sezonem zimowym 2014-2015 (okres przed wprowadzeniem uchwały antysmogowej dla Krakowa i Małopolski) a sezonem 2023-2024 spadło w Małopolsce o 51%, w tym w Krakowie aż o 57%, a poza Krakowem o 49%.

Co na przyszłość?

Normy Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) są bardziej restrykcyjne niż polskie normy. Dodatkowo w niedalekiej przyszłości najpewniej zostaną one zaostrzone. Dlatego też, mimo widocznej poprawy jakości powietrza w regionie konieczne są dalsze prace zmierzające do ograniczania źródeł zanieczyszczających powietrze. Dla przypomnienia poniżej wskazano wybrane działania, które determinują kierunki działań określonych przez Zarząd Województwa Małopolskiego:

• W listopadzie 2023 roku Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął aktualizację Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego, w którym m.in. określa działania dla jednostek samorządowych, których wdrożenie ma na celu poprawę jakości powietrza w województwie.
• Od 1 maja 2024 roku w Małopolsce obowiązuje zakaz eksploatacji kotłów pozaklasowych, a do końca 2026 roku w Małopolsce należy wymienić wszystkie kotły 3 i 4 klasy.
• Małopolanie, którzy jeszcze nie wymienili przestarzałych urządzeń grzewczych mogą skorzystać z pomocy ekodoradcy w swojej gminie – dane kontaktowe do ekodoradców dostępne są tutaj: https://powietrze.malopolska.pl/ekodoradcy/

Województwo Małopolskie od wielu lat aktywnie realizuje działania mające na celu poprawę jakości powietrza w regionie. Poprzez szkolenia dla samorządów, kampanie informacyjne oraz materiały edukacyjne, zarówno pracownicy jednostek samorządowych, jak i mieszkańcy stale podnoszą swoją świadomość ekologiczną.

Uchwała antysmogowa dla Małopolski

Od 1 maja obowiązują przepisy tzw. uchwały antysmogowej dla Małopolski, które ograniczają eksploatację nieekologicznych kotłów na węgiel i drewno. Aby wspierać lokalne działania, Zespół Ochrony Powietrza przygotował specjalny pakiet grafik oraz spot multimedialny.

Gdzie je wykorzystać?

Materiały można wykorzystać do publikacji w mediach społecznościowych, na stronach internetowych, podczas warsztatów i wykładów w szkołach oraz na spotkaniach z mieszkańcami. Zachęcamy do przeprowadzenia akcji informacyjno-edukacyjnych wśród mieszkańców. Warto również łączyć wydarzenia z innymi jednostkami – sąsiednimi gminami czy powiatami. Zbliżający się okres wakacji stanowi doskonałą okazję do spotkań z mieszkańcami w pięknych okolicznościach przyrody, z których słynie Małopolska.

Nowe materiały edukacyjne

W skład pakietu nowych materiałów informacyjnych wchodzi jedenaście grafik oraz spot multimedialny, który można wyświetlać na ekranach LCD lub wykorzystać w relacjach na mediach społecznościowych.

Jak skorzystać z materiałów?

Materiały można pobrać z naszej „chmury”.

Pobierz pakiet grafik

Pobierz spot multimedialny

Dziękujemy wszystkim za dotychczasowe zaangażowanie i zachęcamy do korzystania z dostępnych materiałów edukacyjnych (LINK)

24 maja odbyło się spotkanie Zespołu ds. ochrony środowiska Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej (ZWRP), w którym uczestniczyli przedstawiciele Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego (UMWM). Wydarzenie, które przeprowadzono w formule online, zgromadziło reprezentantów z całej Polski i przyniosło wiele istotnych wniosków.

Związek Województw Rzeczypospolitej Polskiej

Związek województw działa na rzecz rozwoju demokracji lokalnej i regionalnej. Jednym z jego głównych celów jest inicjowanie oraz opiniowanie projektów prawnych, które mają wpływ na funkcjonowanie samorządu terytorialnego. Spotkanie umożliwiło wymianę doświadczeń i dobrych praktyk w obszarze ochrony środowiska. W czasie jego trwania omówiono wiele ważnych kwestii dotyczących ochrony powietrza, ochrony przed hałasem czy pozwoleń zintegrowanych.

Ochrona powietrza

Jednym z tematów spotkania była propozycja rozszerzenia wykorzystania systemu SYSLOP, który obecnie działa pilotażowo w województwach małopolskim i mazowieckim. SYSLOP (System Lokalnych Ostrzeżeń Publicznych), zapewnia dostęp do automatycznych powiadomień wydawanych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. W województwach objętych pilotażem system został bardzo dobrze oceniony. W związku z pozytywnymi doświadczeniami podjęto decyzję o przygotowaniu wspólnego stanowiska w sprawie wdrożenia tego narzędzia na skalę ogólnokrajową. Tomasz Pietrusiak, dyrektor Departamentu Środowiska UMWM, podkreślił zalety systemu SYSLOP i korzyści płynące z jego wdrożenia na terenie całego kraju.

Pozwolenia zintegrowane i gospodarowanie odpadami

Spotkanie było też okazją do dyskusji na temat pozwoleń zintegrowanych w zakresie środowiskowym. Dyskutowano głównie o wdrażaniu nowelizacji dyrektywy 2010/75/UE dotyczącej emisji przemysłowych, znanej jako IED 2.0. Nowe przepisy wyznaczą obowiązek analiz wydanych pozwoleń zintegrowanych oraz objęcie nimi nowych branż. Omówiono również konieczność uzyskiwania pozwolenia zintegrowanego dla miejsc magazynowania odpadów o pojemności powyżej 50 ton.

Uczestnicy spotkania dyskutowali też na temat stanowiska Zarządu Związku Województw RP dotyczącego zmian w przepisach związanych z gospodarowaniem odpadami. Przeprowadzono szczegółową dyskusję oraz określono dalsze kroki w pracy nad tym projektem.

Prace Zespołu ds. Ochrony Środowiska

Spotkanie było okazją do ciekawej wymiany poglądów i wypracowania wspólnego kierunku działań. Reprezentanci województw z całej Polski mieli możliwość przedyskutowania kluczowych kwestii związanych z ochroną środowiska oraz wyznaczenia nowych celów i strategii na przyszłość.

Dom Polski Wschodniej w Brukseli zaprasza na spotkanie z cyklu „Kawa z Ekspertem”. Tematem dyskusji będą możliwości wspierania dekarbonizacji polskiego sektora energii dzięki funduszom unijnym.

Konferencja online

Spotkanie odbędzie się 22 kwietnia br o godzinie 11:00 na platformie Webex.

Link do spotkania: https://umwwm.webex.com/umwwm-en/j.php?MTID=m266deab163d1e991afe3d28130262182

Aby wziąć udział w wydarzeniu, należy zarejestrować się wysyłając wiadomość e-mail pod adres: [email protected]. W wiadomości należy podać swoje imię i nazwisko, nazwę reprezentowanej instytucji oraz adres e-mail. Zapisy na wydarzenie trwają do 20 kwietnia br.

Kawa z ekspertem

Celem spotkania jest stworzenie przestrzeni do dyskusji na temat kluczowych wyzwań związanych z dekarbonizacją polskiej energetyki oraz możliwościami wsparcia ze strony Unii Europejskiej. Wspólne poszukiwanie rozwiązań pozwoli łatwiej kształtować przyszłość energetyki w Polsce zgodnie z europejskimi standardami i wymogami dotyczącymi ochrony środowiska.

Gościem wydarzenia będzie Paweł Olechnowicz – reprezentant Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej w Komisji Europejskiej

Zachęcamy do udziału w wydarzeniu!

Dom Polski Wschodniej w Brukseli powstał w celu pogłębienia współpracy i koordynacji działań pięciu przedstawicielstw regionalnych w Brukseli. W jego skład wchodzi pięć Województw Polski Wschodniej: Lubelskie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie i Warmińsko-Mazurskie. Regiony te połączyły wspólnie swoje siły w inicjatywę znaną w Brukseli także pod nazwą East Poland House.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie (WFOŚiGW) ogłosił nabór wniosków na przedsięwzięcia związane z promocją ochrony środowiska w ramach Programu „Edukacja Ekologiczna”.

Wsparcie edukacji dzieci i młodzieży

Inicjatywa ma na celu podnoszenie świadomości ekologicznej oraz propagowanie wiedzy z zakresu ochrony środowiska wśród najmłodszych. Adresatami efektów programu są przede wszystkim dzieci w wieku przedszkolnym oraz uczniowie objęci obowiązkiem szkolnym.

Finansowanie projektów ma formę dotacji. Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymać dofinansowanie aż do 90% kosztów kwalifikowanych, natomiast pozostałe podmioty do 80%. Maksymalna kwota dotacji dla jednego zadania nie może przekroczyć 50 000 zł. Jest to także limit sumy dotacji dla jednego beneficjenta.

Na jakie działania edukacyjne można przeznaczyć środki?

Dofinansowaniu mogą podlegać różnorodne przedsięwzięcia z zakresu edukacji ekologicznej, w tym:

1. Zajęcia, warsztaty, wycieczki edukacyjne, szkolenia.
2. Konkursy ekologiczne, turnieje wiedzy ekologicznej, olimpiady.
3. Ścieżki przyrodnicze.
4. Kampanie informacyjno-edukacyjne.
5. Akcje, happeningi, festiwale.
6. Publikacje, materiały edukacyjne, artykuły.
7. Inne działania z zakresu edukacji ekologicznej i propagowania zasady zrównoważonego rozwoju.

Kto może skorzystać?

O dotacje mogą się ubiegać podmioty, których celem statutowym jest ochrona środowiska lub edukacja ekologiczna. Wśród potencjalnych beneficjentów znajdują się jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne, stowarzyszenia, fundacje czy inne podmioty, które nie działają w celu osiągnięcia zysku.

Jak składać wnioski?

Nabór wniosków trwa do 11 marca 2024 roku. Ponadto, maksymalny termin realizacji zadań w ramach programu to 21 października br.

Wnioski należy złożyć w dwóch wersjach – elektronicznej za pomocą Portalu Beneficjenta oraz w formie podpisanej tradycyjnie (papierowo) lub elektronicznie przez Platformę ePUAP (wykorzystując podpis kwalifikowany). Aby aplikacja została rozpatrzona, oba rodzaje wniosków muszą dotrzeć do Wojewódzkiego Funduszu do godziny 15:30 ostatniego dnia naboru.

Informacje szczegółowe

Szczegółowe informacje oraz wymagania znajdują się na oficjalnej stronie internetowej WFOŚiGW w Krakowie.

Zachęcamy wszystkie zainteresowane podmioty do skorzystania z szansy na wsparcie działań edukacyjnych z zakresu ochrony środowiska. Wspólnie możemy przyczynić się do zwiększenia świadomości ekologicznej wśród najmłodszych oraz społeczności lokalnych, dążąc do zrównoważonego rozwoju naszego regionu.

20 listopada 2023 r. Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął aktualizację Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Program wszedł w życie 11 grudnia 2023 r.  Zaktualizowany Program określa działania naprawcze, służące szybszej poprawie jakości powietrza.

Zaproszenie na spotkanie

Już 29 lutego (czwartek) o godz. 10:00 odbędzie się spotkanie, na którym przedstawione zostaną zadania jednostek wynikające z Programu ochrony powietrza. Do udziału w szkoleniu zapraszamy przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego.

Zapisy

Aby wziąć udział w szkoleniu należy wypełnić i przesłać formularz zgłoszeniowy w terminie do 26 stycznia 2024 r.

Serdecznie zapraszamy!

25 stycznia br. Tauron Arena Kraków gościła pierwsze w tym roku spotkanie pn. Forum Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Małopolski. Tematyka wydarzenia skupiła się na bieżących kwestiach związanych z funkcjonowaniem samorządów oraz nowych perspektywach finansowych Funduszy Europejskich dla Małopolski.

Głównymi tematami spotkania były sprawy związane z poprawą efektywności energetycznej, rozwojem gospodarki odpadami, infrastrukturą społeczną oraz zdrowiem. Obecni na forum Marszałek Województwa Małopolskiego Witold Kozłowski oraz Wojewoda Małopolski Krzysztof Jan Klęczar brali udział w omawianiu tych istotnych aspektów funkcjonowania samorządów.

Fundusze Europejskie dla Małopolski

Na spotkaniu zaprezentowano nową perspektywę finansową Funduszy Europejskich dla Małopolski na lata 2021-2027 (FEM). Przedstawiciele Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego wskazali programy szczególnie związane z ochroną środowiska. Tomasz Pietrusiak Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska UMWM omówił koncepcje szkół neutralnych klimatycznie. Podczas spotkania, Katarzyna Stadnik Kierownik Zespołu ochrony powietrza przedstawiła bieżące nabory projektów realizowanych w ramach FEM, ze szczególnym uwzględnieniem działań związanych z ochroną powietrza.

W ramach działania 2.5 „Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza” prowadzone są nabory do dwóch programów.

Pierwszy z nich skupia się na zapewnieniu wyposażenia sprzętowego straży gminnych/międzygminnych do przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska. To ważne zadanie, wspierające skuteczne monitorowanie przepisów dotyczących ochrony środowiska na poziomie lokalnym.

Drugi, projekt koncentruje się na funkcjonowaniu ekodoradców w gminach. W czasie spotkania podkreślono, jak ważna jest praca wykonywana przez tych specjalistów, promujących postawy proekologiczne. To właśnie ekodoradcy udzielają fachowej pomocy mieszkańcom w kwestiach związanych z ochroną środowiska np. wspierając ich w wymianie kotłów.

Forum Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów Małopolski, działające od 2000 roku, skupia ponad 173 członków, którzy regularnie spotykają się, by dzielić się doświadczeniami i poszukiwać nowych rozwiązań na rzecz rozwoju regionu. To ważne forum współpracy, które odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości Małopolski.

16 i 25 stycznia br. odbyły się bezpłatne szkolenia na temat możliwości ubiegania się o dofinansowanie do wyposażenia sprzętowego straży gminnych/międzygminnych w ramach FEM 2021-2027. Organizatorem spotkań był Punkty Informacyjny Funduszy Europejskich oraz Departament Środowiska.

Szkolenia miały na celu przedstawienie uczestnikom możliwości ubiegania się o dofinansowanie w ramach Działania 2.5 Programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027 (FEM), koncentrując się na finansowaniu wyposażenia sprzętowego straży gminnych/międzygminnych.

Szkolenia były skierowane do jednostek samorządu terytorialnego. Łącznie wzięło w nich udział 62 uczestników. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele gmin oraz straży miejskich.

Podczas obu szkoleń zostały przedstawione informacje na temat zakresu wsparcia oraz warunków ubiegania się o środki, zasad kwalifikowalności wydatków, kryteriów oceny projektu, procesu rejestracji wniosku w systemie IGA, a także zasad przygotowania wniosku o dofinansowanie projektu. Szkolenia zostały poprowadzone przez ekspertów z Lokalnego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Nowym Sączu i Nowym Targu oraz Zespołu Ochrony Powietrza w Departamencie Środowiska UMWM.

Istotną częścią szkolenia była sesja pytań. Podczas niej uczestnicy będący potencjalnymi beneficjentami projektu mieli możliwość zadawania pytań nt. warunków, jakie muszą spełnić chcąc uzyskać dofinansowanie. Była to też okazja do omówienia wszelkich problemów związanych z aplikowaniem o dotacje.

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego zaprasza pracowników małopolskich gmin do udziału w serii spotkań online z Operatorami programu Czyste Powietrze. Wydarzenia mają na celu zainicjowanie efektywnej współpracy prowadzącej do poprawy jakości powietrza w regionie.

Pracownicy gmin będą mieli możliwość bezpośredniego kontaktu z Operatorami programu Czyste Powietrze, którzy zostali wyłonieni w wyniku konkursu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). To doskonała okazja do lepszego zrozumienia ról każdej z zaangażowanych stron. Szczególnym celem nawiązania współpracy jest zwiększenie ilości wymian pozaklasowych kotłów w województwie małopolskim. Działania te mają istotny wpływ na poprawę jakości życia mieszkańców, zwłaszcza w kwestii ochrony środowiska.

Harmonogram spotkań:

• 8 stycznia (pon.) godz. 10:00 – EnergiaPlus Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: chrzanowski, myślenicki, oświęcimski, suski, wadowicki
• 9 stycznia (wt.) godz. 10:00 – NDE Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: krakowski, miechowski, olkuski, proszowicki, m. Kraków
• 10 stycznia (śr.) godz. 10:00 – Fundacja Pozytywni CO2 oraz gminy z powiatów: limanowski, nowotarski, tatrzański
• 11 stycznia (czw.) godz. 10:00 – Stargel Sp. z o.o. oraz gminy z powiatów: gorlicki, nowosądecki, m. Nowy Sącz
• 11 stycznia (czw.) godz. 12:00 – Stowarzyszenie EkoMonterzy oraz gminy z powiatów: bocheński, brzeski, dąbrowski, tarnowski, wielicki, M. Tarnów

W spotkaniach, obok Operatorów wezmą też udział przedstawiciele Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Urzędu Marszałkowskiego.

Zaproszenia z linkiem do webinarium zostały udostępnione urzędom miast i gmin naszego województwa. W przypadku zainteresowania uczestnictwem prosimy o kontakt pod adresem [email protected].

12 grudnia br. w Rzepienniku Strzyżewskim odbyła się konferencja zorganizowana przez Związek Polskich Samorządów w ramach projektu „Promocja Idei Samorządności w Polsce”. Podczas konferencji omówione zostały zagadnienia dotyczące nowej perspektywy finansowej UE dla samorządów, finansowania projektów w zakresie ochrony środowiska, a także zmian systemowych i prawnych w gospodarce odpadami.

Nowe środki finansowe

Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli samorządów lokalnych, Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego (UMWM). Uczestnicy reprezentujący różne instytucje mieli okazję rozmawiać o ważnych sprawach związanych z finansowaniem projektów ochrony środowiska. Ten obszar jest bardzo istotny dla działań samorządowych. Konferencja była bowiem adresowana do przedstawicieli lokalnych władz i gościła m.in. wójtów, burmistrzów, starostów, radnych, sołtysów, a także członków organizacji pozarządowych.

Reprezentująca Departament Środowiska UMWM Katarzyna Stadnik, Kierownik Zespołu Ochrony Powietrza, szczegółowo przedstawiła aktualne nabory projektów realizowanych w ramach Funduszy Europejskich dla Małopolski na lata 2021-2027 dla działania 2.5 „Wdrażanie Programu Ochrony Powietrza”.

Pierwszy z nich skupia się na zapewnieniu wyposażenia sprzętowego straży gminnych/międzygminnych do przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów ochrony środowiska. To ważne zadanie, wspierające skuteczne monitorowanie przepisów dotyczących ochrony środowiska na poziomie lokalnym.

Drugi, projekt koncentruje się na funkcjonowaniu ekodoradców w gminach. W czasie spotkania podkreślono, jak ważna jest praca wykonywana przez tych specjalistów, promujących postawy proekologiczne. To właśnie ekodoradcy udzielają fachowej pomocy mieszkańcom w kwestiach związanych z ochroną środowiska np. wspierając ich w wymianie kotłów.

Idea samorządności

W czasie spotkania zwrócono uwagę na znaczenie udziału samorządów w projektach realizowanych w ramach Funduszy Europejskich, szczególnie tych związanych z ochroną środowiska. Dzięki tym inicjatywom, gminy mogą skuteczniej monitorować przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony środowiska. Co więcej, mogą też same jeszcze aktywniej działać na rzecz poprawy jakości powietrza.

Konferencja w Rzepienniku Strzyżewskim stanowiła doskonałą okazję dla przedstawicieli samorządów do zdobycia wiedzy na temat dostępnych środków finansowych. Pozwoliła też na poznanie doświadczeń innych regionów w zakresie realizacji projektów ochrony środowiska.

Listopad to miesiąc, w którym symbolicznie obchodzimy Dzień Czystego Powietrza. Samorząd województwa małopolskiego po raz kolejny podejmuje działania edukacyjno-informacyjne, mające na celu podniesienie świadomości w obszarze ochrony powietrza oraz oszczędzania energii.

Jednym z kluczowych elementów trwającej odsłony kampanii są spoty radiowe, które od kilku tygodni emitowane są w lokalnych rozgłośniach (m.in. Radio Plus Kraków, Radio Plus Podhale, Radio Super Nova Nowy Sącz, Radio Eska Tarnów, Radio RDN Małopolska i RDN Nowy Sącz oraz Radio ALEX). Spoty nawiązują do tematów związanych z ochroną powietrza, ale także przedstawiają praktyczne wskazówki dotyczące oszczędności energii. Mieszkańcy zyskają informacje dotyczące dostępnych dofinansowań do wymiany źródła ciepła, termomodernizacji budynków oraz odnawialnych źródeł energii. Mieszkańcy mogą również skorzystać z pomocy ekodoradcy, który służy fachowym wsparciem i doradztwem.

Elementem wzmacniającym kampanię jest akcja plakatowa. We wszystkich małopolskich gminach dystrybuowane są plakaty przypominające o obowiązku wymiany przestarzałych urządzeń grzewczych. Wymiana urządzeń na nowe, ekologiczne, to istotny krok w redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery. Plakaty rozwieszane są w miejscach publicznych, takich jak: urzędy gmin, placówki oświatowe czy sklepy, aby jak najwięcej mieszkańców mogło zapoznać się z przekazem.

Zachęcamy do aktywnego udziału w akcji informacyjnej. Plakaty w różnych formatach dostępne są na naszej stronie internetowej w dziale materiały edukacyjne. Jesteśmy przekonani, że dzięki wspólnemu zaangażowaniu uda nam się stworzyć środowisko, w którym powietrze będzie zdrowsze, a jakość życia mieszkańców znacząco się poprawi.

Działania informacyjno-edukacyjne zostały sfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Małopolska zyskuje dodatkowych sojuszników w zmaganiach o czyste powietrze. Pięć nowych podmiotów dołącza do grona Operatorów programu „Czyste Powietrze”. Ich zadaniem będzie nie tylko poszukiwanie potencjalnych beneficjentów programu, lecz przede wszystkim kompleksowe wsparcie mieszkańców w wymianie źródeł ciepła oraz termomodernizacji ich domów.

Wspólna inicjatywa na rzecz lepszego powietrza

Małopolski pilotaż finansowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oparty jest na modelu hybrydowym. Od kilku tygodni rolę operatorów pełnią 23 gminy województwa, teraz dołączą do nich także podmioty prywatne.

Działania dla Czystego Powietrza

22 listopada br. w uroczystym podpisaniu umów, z wyłonionymi w konkursie podmiotami, uczestniczyli: Zastępca Prezesa Zarządu NFOŚiGW, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków Paweł Mirowski, Prezes WFOŚiGW w Krakowie Kazimierz Koprowski oraz Wicemarszałek Województwa Małopolskiego Józef Gawron.

Każda forma wsparcia mieszkańców w procesie wymiany starych urządzeń grzewczych jest niezwykle cenna. Małopolska testuje nowy model współpracy między urzędami, mieszkańcami, a przedsiębiorcami. Wspólnie zależy nam na poprawie jakości powietrza, ale wiemy, że dla wielu mieszkańców zawiłości proceduralne stanowią pewną przeszkodę w staraniu się o dotacje. Dziś przychodzimy z kolejnym rozwiązaniem. Angażujemy firmy, które sprawnie i bezpłatnie przeprowadzą mieszkańca przez cały proces ocieplenia budynku, czy wymiany pieca. Pomogą pozyskać i rozliczyć dotację, a inwestycje w ekologię zaprocentują czystszym środowiskiem.

podsumował Józef Gawron – wicemarszałek województwa małopolskiego

Więcej Operatorów, więcej działań

Operatorzy będą bezpłatnie wspierali mieszkańców w procesie wymiany starych pieców lub termomodernizacji domów. Pomogą oszacować koszty inwestycji oraz wysokości dotacji. Dodatkowo, Operatorzy wspomogą mieszkańców w wyborze urządzeń, materiałów, wykonawców, a także w zawieraniu umów z wykonawcami. Operatorzy będą pełnić rolę przewodników dla potencjalnych uczestników programu „Czyste Powietrze”. Ta szczególna forma pomocy jest adresowana głównie do osób o najniższych dochodach.

Działania nowych Operatorów zostaną podzielone na pięć regionów województwa, co pozwoli na efektywną koordynację i wsparcie mieszkańców.

• Region 1. obejmujący powiaty: krakowski, miechowski, olkuski, proszowicki, oraz miasto Kraków, będzie obsługiwany przez Niezależnych Doradców Energetycznych Sp. z o.o. (NDE).
• Region 2. w skład którego wchodzą powiaty: bocheński, brzeski, dąbrowski, tarnowski, wielicki, oraz miasto Tarnów obejmie Stowarzyszenie EkoMonterzy.
• Region 3. skupiający powiaty: chrzanowski, myślenicki, oświęcimski, suski, wadowicki, będzie obsługiwany przez EnergiaPlus Sp. z o.o.
• Regionem 4. obejmującym powiaty: gorlicki, nowosądecki, oraz miasto Nowy Sącz zajmie się Stargel Sp. z o.o.
• Na Regionie 5. obejmującym powiaty: limanowski, nowotarski, tatrzański skoncentruje się Fundacja Pozytywni CO2.

Teraz, poza doradztwem ekspertów WFOŚiGW w Krakowie oraz wsparciem pracowników gminnych punktów konsultacyjno-informacyjnych, dodatkowo operatorzy będą oferować bezpośrednią pomoc naszym mieszkańcom w pozyskiwaniu środków na ocieplenie domów i wymianę kotłów bezklasowych. Będą pukać do drzwi, organizować spotkania i prowadzić „za rękę” każdego, kto kwalifikuje się do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania w programie „Czyste Powietrze”. Takiego kompleksowego wsparcia jeszcze nie było, więc jestem przekonany, że szybko zobaczymy efekty tych działań w małopolskich domach

podkreśla Kazimierz Koprowski – prezes WFOŚiGW w Krakowie

Aby mieszkańcy mieli pewność, że współpracują z firmami wyłonionymi w konkursie Funduszu, każdy z pracowników świadczących usługi Operatora będzie wyposażony w identyfikator ze zdjęciem, imieniem, nazwiskiem, nazwą firmy i adresem. Identyfikator Operatora można już sprawdzić na stronie www.gov.pl.

Chcemy w ten sposób ograniczać i zapobiegać bezprawnemu podszywaniu się pod przedstawicieli NFOŚiGW, wojewódzkich funduszy czy gmin. Tym bardziej, że odnotowujemy coraz więcej przypadków nieuczciwych wykonawców, którzy próbują oszukiwać naszych potencjalnych beneficjentów, naciągając ich m.in. na drogie w eksploatacji pompy ciepła o zawyżonej cenie. Nieefektywne dla domu niskiej jakości urządzenia – które w okresie grzewczym zużywają dużo prądu, i bywa, że sprzedawane są bez gwarancji – trafiają do domów wnioskodawców „Czystego Powietrza” m.in. za sprawą akwizytorów powołujących się na rzekome partnerstwo w programie

zauważa Paweł Mirowski – pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków oraz wiceprezes NFOŚiGW.

Program pilotażowy został wypracowany we współpracy z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, WFOŚiGW w Krakowie oraz ekspertami Banku Światowego.

W czwartek 16-go listopada 2023 roku, po raz drugi Uniwersytet Jagielloński wraz z Krakowskim Centrum Edukacji Klimatycznej i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie zorganizował konferencję z cyklu „ECO KONGRES” pn. „E-Know – 4 żywioły – Człowiek 2050″. Podczas konferencji poruszono kluczowe zagadnienia związane z ekologią, zmianami klimatu, zrównoważonym rozwojem i przyszłością naszej planety.

Młodzież w centrum uwagi

Z myślą o młodzieży zorganizowano Krakowski Test Wiedzy o Klimacie. 113 uczestników testu musiało się zmierzyć z 40 pytaniami przygotowanymi przez Krakowskie Centrum Edukacji Klimatycznej. Inicjatywa ta ma na celu rozwijanie świadomości ekologicznej wśród młodego pokolenia.

Inspirujące Wystąpienia  

Gościem specjalnym konferencji był Jasiek Mela, podróżnik i aktywista społeczny, który mimo utraty ręki i nogi w wypadku w wieku 13 lat, zdobył Biegun Północny. Mela przekazywał swoje spostrzeżenia na temat widocznych zmian klimatycznych, szczególnie w Arktyce, motywując do aktywnego działania.

Instalacje artystyczne

Integralną część konferencji stanowiła inspirująca instalacja artystyczna, ukazująca cztery żywioły i informująca o zmianach, jakie zachodzą na Ziemi w kontekście ewolucji klimatu. Instalacja nie tylko przyciągała uwagę uczestników, ale także wpisywała się w tematykę debaty.

Dyskusje o klimacie, środowisku i jakości powietrza

Podczas konferencji „E-Know – 4 Żywioły – Człowiek 2050”, odbyła się ciekawa rozmowa, gdzie Ewa Całus – Pełnomocnik Prezydenta m. Krakowa ds. Klimatu wraz z ekspertami: dr. Mateuszem Chaberskim, dr. Bohdanem Widłą oraz Anną Dworakowską z Krakowskiego Alarmu Smogowego dyskutowali nt. wpływu naszych działań na środowisko, wyzwań w modzie i roli dużych firm technologicznych. Panel skupił się na rozwijaniu świadomości społeczeństwa akademickiego i ochronie środowiska, stawiając na innowacyjne pomysły i potrzebę zaangażowania społecznego.

Projekty LIFE MAŁOPOLSKA w świetle jupiterów

W trakcie konferencji obecni byli reprezentanci projektów LIFE MAŁOPOLSKA – „Małopolska w zdrowej atmosferze”, LIFE EKOMAŁOPOLSKA dla Klimatu i Energii oraz ekoMałopolska. Na specjalnym stoisku poświęconym projektom odbywał się quiz wiedzy ekologicznej, w którym uczestnicy mogli sprawdzić swoją wiedzę i zapoznać się z aktywnościami Województwa Małopolskiego w zakresie ochrony środowiska. Prawidłowe odpowiedzi były nagradzane różnorodnymi gadżetami, a specjaliści z Centrum Kompetencji dzielili się wiedzą na temat realizacji projektów oraz informacjami o ich osiągnięciach i sukcesach.

Współpraca i Wsparcie

„E-Know – 4 Żywioły – Człowiek 2050” to nie tylko konferencja naukowa, ale także platforma inspiracji i dialogu na temat naszej roli w kształtowaniu ekologicznej przyszłości. Uniwersytet Jagielloński razem z partnerami udowadnia, że nauka, edukacja i aktywizm społeczny są kluczowe dla skutecznej walki z wyzwaniami środowiskowymi.

Organizatorem Pikniku Ekologicznego był zespół niepołomickich ekodoradców 💚

9 września w Parku Miejskim odbył się I Piknik Ekologiczny organizowany przez Urząd Miasta i Gminy w Niepołomicach.

Podczas pikniku mogliśmy skorzystać z 4 stref (strefy rozrywkowej, strefy eko-przedsiębiorcy, strefy wiedzy i strefy piknikowej). Można w nich było znaleźć inspirujące wykłady, panel dyskusyjny, doradztwo w zakresie wymian źródła ciepła i termomodernizacji zapewnione przez wykonawców i instalatorów, darmowe eko-przekąski oraz wiele atrakcji dla dzieci jak i dla dorosłych.

Z inicjatywy Referatu Ochrony Powietrza spotkały się firmy zajmujące się sprzedażą i instalacją konwencjonalnych źródeł ciepła oraz odnawialnych źródeł energii: firma Leste-Green, Soltech Kraków, Ekoterm Franciszek Kluba oraz Auroks. Na specjalnie przygotowanych stoiskach oraz wewnątrz busów wystawowych mieszkańcy mogli porozmawiać ze specjalistami o zasadach działania i eksploatacji pieców na biomasę, pieców gazowych, pomp ciepła oraz paneli fotowoltaicznych. Doradca energetyczny Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie pomagał w doborze odpowiedniego źródła ciepła oraz odpowiadał na pytania związane z Programem Czyste Powietrze. Przedstawiciele banków BNP Paribas i Credit Agricole przedstawili warunki preferencyjnego kredytu, który wielu beneficjentom pomoże w sfinansowaniu inwestycji.

W strefie ekoprzedsiębiorcy uczestnicy naszego pikniku mogli zakupić uprawianą według Certyfikatu żywność z gospodarstwa ekologicznego Państwa Gawłów – Słonecznej Zagrody. Gościliśmy również Fit Cake Niepołomice, które zachwyciło przepysznymi, zdrowymi deserami. Poczęstowaliśmy się także świeżym makaronem i lodami z koziego mleka u Mama Mia. Można było również zapoznać się z ofertą Winnicy Magdalena z Zabierzowa Bocheńskiego oraz wszystkim znanego Browaru Kazimierz. Tym, którzy zdecydowali się na domową degustację ich produktów gratulujemy wyboru! Hitem okazały się szyte przez Panią Renatę Klubę maskotki i bluzy z naszego leśnego ekosystemu – Leśni Kumple.

Podczas całego wydarzenia nasi goście mogli poczęstować się pysznym śniadaniem przygotowanym przez Resto Zamkową 9. A co po śniadaniu? Pyszna, aromatyczna kawa z autorskiej mieszanki Greg Cafe i słodkie inspiracje serwowane przez foodtruck EWAX. Spożyte kalorie można było spalić na miejscu podczas treningu piłkarskiego przeprowadzonego przez trenerów MKS Puszczy Niepołomice. Rad odnośnie zdrowego trybu życia i aktywności poprawiających naszą formę udzielali FitClub24 Niepołomice oraz PTG Sokół Niepołomice.

Było też coś dla ciała oraz umysłu – nasza strefa wiedzy zaczęła się od wykładu Pani Lucyny Gaweł – przybliżyła nam temat ekologicznej uprawy, jej zasad, korzyści i wyzwań z nią związanych. Następnie Michał Wieciech (Nadleśnictwo Niepołomice) opowiedział o zmianach klimatu na naszym własnym podwórku – ich wpływie na Puszczę Niepołomicką. Janusz Nicewicz z Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego poprowadził prezentację na temat zanieczyszczenia światłem. Czy wiecie, że w wielu przypadkach to właśnie ono jest winne naszym bezsennym nocom? O energooszczędnym budownictwie z uwzględnieniem kwestii środowiskowych opowiedział dr inż. Michał Kaczmarczyk – praktyk z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Wisienką na torcie był panel dyskusyjny, w którym udział wzięli Burmistrz Miasta i Gminy Niepołomice Pan Roman Ptak, Wójt Gminy Biskupice Pani Renata Gawlik oraz Zastępca Burmistrza ds. inwestycyjnych Miasta i Gminy Wieliczka Pan Piotr Krupa. Kierowniczka Referatu Ochrony Powietrza Pani Anna Szewczyk rozmawiała z Włodarzami o odniesionych przez gminy ekologicznych sukcesach, walce ze zmianami klimatu, problemem z rosnącymi cenami odbioru odpadów oraz dobrymi praktykami wprowadzonymi przez samych rozmówców.

Podczas gdy dorośli zdobywali wiedzę, dzieci pochłonięte były zabawą z animatorkami znanej i lubianej firmy Bawimy się. Wspólnie ozdabialiśmy materiałowe torby, malowaliśmy buźki, wykonywaliśmy brokatowe tatuaże przypominające o mijającym lecie. Na rozstawionym obok dmuchanym zamku szaleństwom nie było końca. Po skorzystaniu z atrakcji w języku polskim dzieci i młodzież mogli spróbować sił w zabawach w języku angielskim. Szkoła Językowa Bright przygotowała wspaniałe zajęcia które nie tylko bawią, ale też uczą. Imprezę rozkręcały HockiKlocki – drewniane gry dla osób w każdym wieku. W między czasie część dzieci udała się na pełną przygód i wyzwań grę terenową poprowadzoną przez Marcina Jeża (BajKłaj).

I Piknik Ekologiczny udał się znakomicie. Dziękujemy wszystkim uczestnikom oraz przedsiębiorcom, którzy współtworzyli z nami to wydarzenie. Mamy nadzieję, że za rok również będą Państwo z nami.

Do zobaczenia!

Fotorelacja z wydarzenia:

Przesyłamy zielone pozdrowienia 💚

Zespół Ekodoradców UMIG Niepołomice

Zapraszamy na naszą stronę FB – Ekodoradca Niepołomice

Rozpoczynamy coroczny, Europejski Tydzień Mobilności (European Mobility Week)! To wydarzenie, które skupia uwagę całej Europy na kwestiach zrównoważonego transportu, ekologii oraz energooszczędności. Województwo Małopolskie już po raz kolejny staje na wysokości zadania, aktywnie włączając się w obchody tego wyjątkowego tygodnia. Warto dowiedzieć się, czym jest European Mobility Week, jakie ideały promuje oraz jakie atrakcje czekają w Małopolsce podczas tegorocznych obchodów.

Coroczne święto zrównoważonego transportu

Europejski Tydzień Mobilności to inicjatywa, która narodziła się w 2002 roku i od tamtej pory zyskuje na popularności, angażując coraz większą liczbę miast i regionów w całej Europie. To tydzień, podczas którego promowany jest zrównoważony transport. Taki, który dba się o środowisko i redukuje emisję szkodliwych substancji. Zachęca on także do korzystania z alternatywnych środków transportu, takich jak: rower, komunikacja publiczna czy chodzenie pieszo.

Oszczędzaj energię!

Tegoroczna edycja Europejskiego Tygodnia Mobilności skupia się na bardzo aktualnym temacie – oszczędzaniu energii. W dobie zmian klimatycznych rozsądne gospodarowanie energią staje się ważną kwestią. Hasło podkreśla jakie znaczenie ma zmniejszenie zużycia energii w naszych codziennych podróżach. Oznacza to m.in. promowanie środków transportu niskoemisyjnego, takich jak rowery, hulajnogi elektryczne, komunikacja publiczna czy carpooling. Takie zachowania przyczyniają się m.in. do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza.

Małopolska w obchodach Europejskiego Dnia Mobilności

Województwo Małopolskie włącza się w tegoroczne obchody z dużym zaangażowaniem. Jednym z kluczowych, tradycyjnych już wydarzeń jest „Dzień bez samochodu”, który odbędzie się 22 września. Tego dnia mieszkańcy Małopolski będą mieli wyjątkową możliwość skorzystać z biletu kolejowego za jedynie złotówkę. To znakomita okazja, aby pozostawić swoje samochody w garażach i podróżować środkiem komunikacji publicznej, który nie tylko jest przyjazny dla środowiska, ale także oszczędza energię. Więcej o akcji można przeczytać tutaj.

Również małopolskie miasta i gminy aktywnie angażują się w obchody Europejskiego Dnia Mobilności, organizując prelekcje, ekostanowiska oraz akcje, które promują zrównoważony rozwój i świadomość ekologiczną. Obchody Europejskiego Dnia Mobilności mogą bowiem przyjąć różne formy – od spacerów z przewodnikiem po przejażdżki rowerowe, gry uliczne po wykłady publiczne. W tym roku Województwo Małopolskie przygotowało także specjalną prezentację o oszczędzaniu energii, którą można wykorzystać do przeprowadzenia lekcji w szkołach. Jest ona udostępniona do pobrania na końcu artykułu.

Zgłoś swoje pomysły

Do tej pory zgłosiło się już 146 miast i gmin z Polski. Zapraszamy pozostałe jednostki do przyłączenia się do kampanii oraz rejestracji organizowanych wydarzeń. Zgłaszanie swoich pomysłów jest proste – wystarczy odwiedzić stronę internetową Komisji Europejskiej, gdzie znajduje się formularz zgłoszeniowy. To szansa na zaprezentowanie kreatywnych projektów, które mogą przyczynić się do poprawy jakości życia mieszkańców Małopolski i wspierania ekologicznego transportu. 

Łatwiejszy dostęp do dotacji, pomoc przy wypełnianiu wniosków na wymianę pieca i ocieplenie domu to główne założenia wprowadzenia tzw. operatorów w gminach. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował pilotażowy projekt, który przetestuje w województwie małopolskim.

Założenie funkcjonowania operatorów

Założenia funkcjonowania projektu przedstawili podczas poniedziałkowej konferencji Paweł Mirowski – Zastępca Prezesa Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. programu „Czyste Powietrze” i efektywności energetycznej budynków i Józef Gawron – Wicemarszałek Województwa Małopolskiego. W wydarzeniu wzięła również udział Małgorzata Sikora – Zastępca Prezesa Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie

Pilotażowy program operatorów to szansa na kompleksowe wsparcie tych najbardziej potrzebujących mieszkańców regionu. Operatorzy przeprowadzą mieszkańca przez cały proces inwestycyjny. To duże usprawnienie, które przełoży się na większą liczbę wymienionych pieców, a to w konsekwencji na poprawę jakości powietrza w regionie.

– podkreślił wicemarszałek Józef Gawron

Celem programu jest utworzenie sieci operatorów wspierających mieszkańców w skutecznej wymianie źródeł ciepła i termomodernizacji domów. Operatorzy będą pełnić rolę przewodników dla potencjalnych uczestników programu Czyste Powietrze. Adresatami projektu są przede wszystkim osoby o najniższych dochodach.

Zadania operatorów będą obejmować:

• identyfikację potencjalnych beneficjentów i pomoc w procesie wymiany starego pieca lub termomodernizacji domu,
• wstępne oszacowanie kosztów inwestycji i wysokości dotacji,
• pomoc w wyborze urządzeń, materiałów, wykonawców oraz wsparcie w zawarciu umów z wykonawcami,
• złożenie wniosków o dotację i płatność (i ich ewentualne poprawy), zbieranie powstałej dokumentacji,
• nadzór nad realizacji prac zgodnie z warunkami programu Czyste Powietrze.

Usługi operatorów będą dla nich całkowicie nieodpłatne. Natomiast operatorom przysługiwać będzie wynagrodzenie za skuteczne działania. Płatność będzie zależna od liczby pozyskanych beneficjentów z grupy osób najuboższych, rodzaju przeprowadzonej inwestycji oraz pozytywnego rozliczenia inwestycji.

Kim może zostać operatorem?

Program zakłada możliwość aplikowania do roli tzw. operatorów dla:

• firm doradczych, instalatorskich czy konsultingowych,
• organizacji pozarządowych
• Kościołów lub związków wyznaniowych
• jednostek samorządu terytorialnego

W województwie małopolskim funkcjonuje już 181 punktów konsultacyjno-informacyjnych w gminach. Potencjał tych punktów będzie mógł być wykorzystany do wprowadzenia funkcjonalności operatorów. Porozumienia w tej sprawie będą zawierane pomiędzy gminą, a Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie.

Jak zgłosić się do pełnienia funkcji operatora?

Wnioski należy składać w wersji elektronicznej wyłącznie przez Generator Wniosków o Dofinansowanie dostępny pod adresem https://gwd.nfosigw.gov.pl w terminie od 7 sierpnia do 21 sierpnia br. Szczegółowe informacje dotyczące naboru znajdują się na stronie internetowej Czyste Powietrze.

Pilotaże w wybranych województwach

Równoległe pilotaże prowadzone będą w województwie małopolskim, warmińsko-mazurskim oraz świętokrzyskim. Wyniki trzech programów posłużą do opracowania zasad, które zostaną wykorzystane w programie ogólnopolskim.

Program pilotażowy został wypracowany we współpracy z przedstawicielami Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, WFOŚiGW w Krakowie oraz ekspertami Banku Światowego.

15 czerwca br. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego odbyła się wizyta 50 uczniów z Polski i Niemiec . Młodzież z małopolskich szkół podstawowych z miejscowości: Buków, Konary i Włosań, oraz z Berlina gościła w Krakowie w ramach projektu „Czyste Powietrze wokół nas”. Była to wspaniała okazja do zgłębienia tematów związanych z ochroną powietrza, odnawialnymi źródłami energii i przeciwdziałaniu zmianom klimatu.

Spotkanie otworzyła Dagmara Hnat-Szumny – Pełnomocnik Zarządu Województwa Małopolskiego ds. Klimatu, Środowiska i Poprawy jakości powietrza wraz z Katarzyną Sobczak – Kierownikiem Zespołu Współpracy Międzynarodowej.

Nauka przez zabawę

Uczniowie dowiedzieli się dlaczego jakość powietrza jest ważna dla zdrowia, a także poznali możliwości ochrony klimatu. Spotkanie nie ograniczało się jednak tylko do teorii. Uczestnicy spotkania mieli również możliwość wzięcia udziału w praktycznych doświadczeniach. Ich celem było m.in. przedstawienie mechanizmów działania odnawialnych źródeł energii. Przez bezpośrednie zaangażowanie łatwiej było im zrozumieć mechanizmy: napędzania pojazdów wodorem, tworzenia energii elektrycznej ze Słońca oraz dziania pomp ciepła. Ponadto młodzi ludzie mogli lepiej zrozumieć konsekwencje działań oddziaływujących na środowisko i zyskać motywację do podejmowania kroków na rzecz ochrony środowiska.

Młodzi entuzjaści ekologii

Spotkanie było też okazją do wymiany doświadczeń pomiędzy uczniami z dwóch krajów. W trakcie warsztatów uczniowie dyskutowali na temat wpływu zanieczyszczeń atmosferycznych na zdrowie ludzi i środowisko naturalne. Dowiedzieli się o konkretnych działaniach podejmowanych w swoich krajach na rzecz walki ze smogiem oraz o sposobach, w jakie mogą sami przyczynić się do poprawy jakości powietrza w swoich społecznościach. Ciekawą dyskusję wywołał temat rozwoju transportu w kontekście dostępnych technologii.

Młodzież wykazała się dużą wiedzą i zrozumieniem tematów poruszanych podczas spotkania. To niezwykle ważne, że nowe pokolenie wykazuje troskę o środowisko naturalne oraz ekologię.

Projekty LIFE na rzecz edukacji

Warsztaty prowadzone były przez przedstawicieli projektów zintegrowanych LIFE realizowanych w Urzędzie Marszałkowskim, tj. „Małopolska w zdrowej atmosferze” i „Ekomałopolska dla klimatu„.