Prezentacje założeń nowego Programu ochrony powietrza w Krakowie i Tarnowie

Pierwsze spotkania prezentujące założenia aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego odbyły się w Krakowie (14.09) dla gmin z Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego i w Tarnowie (15.09) dla gmin subregionu tarnowskiego. Przedstawiciele władz gmin, organizacji, przedsiębiorstw oraz mieszkańcy poznali analizy obecnej jakości powietrza w Małopolsce, planowane główne działania naprawcze oraz sposób ich wdrażania. Główne obowiązki wdrażania działań ograniczających emisje do powietrza spoczywają na władzach samorządowych. W trakcie dyskusji uczestnicy przedstawili swoje sugestie i postulaty odnośnie wdrażania Programu oraz podkreślali duże znaczenie świadomości mieszkańców co do wpływu zanieczyszczenia powietrza na ich własne zdrowie.

Uwagi i postulaty dotyczące aktualizacji Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego można przekazywać do 30 września na adres [email protected].

Kolejne spotkania odbędą się w Krakowie (19.09), Nowym Sączu (20.09), Chrzanowie (21.09) oraz Nowym Targu (22.09).

Prezentacja założeń Programu ochrony powietrza KOM 14/09/2016

Prezentacja założeń Programu ochrony powietrza Tarnów 15/09/2016

W dniach 25-26 sierpnia br. w Krakowie odbyło się spotkanie Grupy Roboczej ds. Ochrony Powietrza i Energetyki, które było doskonałą okazją do zaprezentowania działań podejmowanych w Małopolsce w zakresie poprawy jakości powietrza i wymiany doświadczeń z innymi regionami w Polsce.

Podczas wizyty przedstawiono działania podejmowane przez Województwo Małopolskie oraz małopolskie gminy w zakresie wdrażania obowiązującego Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Krakowie zaprezentowali wnioski z prowadzonych w gminach kontroli w zakresie wdrażania działań naprawczych. Urząd Miasta Krakowa wraz z Miejskim Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Krakowie zaprezentowali dostępne programy pomocowe na wymianę urządzeń grzewczych oraz dopłaty dla mieszkańców, którzy ponoszą zwiększone koszty grzewcze lokalu. Swoje działania proekologiczne zaprezentowała również elektrociepłownia EDF Polska S.A. Oddział w Krakowie oraz zakład Protech Sp. z o.o. w Zatorze. Podczas spotkania, poruszono także kwestię wpływu motoryzacji na jakość powietrza.

W toku dyskusji przedstawiciele urzędów i producenci kotłów podnosili brak odpowiednich przepisów prawnych i działań na poziomie krajowym. Zwracano uwagę na konieczność określenia przepisów regulujących parametry jakościowe paliw stałych dopuszczonych do sprzedaży w Polsce, regulacji określających parametry techniczne i wielkość emisji zanieczyszczeń dla kotłów na paliwa stałe. Ponadto, rozmawiano na temat świadomości społecznej w zakresie zanieczyszczenia powietrza i konieczności dalszej edukacji społeczeństwa.

Grupa Robocza ds. Ochrony Powietrza i Energetyki funkcjonuje przy Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w ramach sieci organów ochrony środowiska „Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju”. W swoim składzie skupia przedstawicieli Ministerstwa Środowiska, urzędów marszałkowskich, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, ekspertów zajmujących się tematyką ochrony powietrza.

Poniżej prezentacje przedstawione na spotkaniu:

Prezentacja EDF Polska S.A. Oddział Kraków

Działania proekologiczne realizowane przez EDF Polska S.A. Oddział Kraków

Realizacja umowy o współpracy w zakresie zrównoważonego rozwoju przez EDF Polska S.A. Oddział Kraków

Praktyczne wykorzystanie przepisów art. 96 ustawy Prawo ochrony środowiska

Wsparcie finansowe Miasta Krakowa do wymiany urządzeń grzewczych

Wsparcie finansowe Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie wynikające ze zwiększonych kosztów grzewczych lokalu

Prezentacja zakładu Protech Sp. z o.o.

Działania zakładu Protech Sp. zo.o.

Doświadczenia Województwa Małopolskiego w zakresie wdrażania Programu ochrony powietrza

Projekt zintegrowany LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdrowej atmosferze”

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska Kraków – współpraca z gminami oraz kontrola wdrażania zapisów Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego

Wdrażanie Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego na przykładzie gminy Wadowice

Wpływ motoryzacji na jakość powietrza

Działania podejmowane przez Miasto Kraków w celu ograniczenia emisji komunikacyjnej

Zebrane zostały wnioski mieszkańców, organizacji pozarządowych i władz gmin, które powinny zostać uwzględnione w pracach nad aktualizacją Programu ochrony powietrza. W wyznaczonym okresie od 22 czerwca do 29 lipca wpłynęły wnioski od łącznie 52 instytucji, w tym 35 od władz gmin, 13 od organizacji oraz 4 od osób prywatnych.

Zgłoszone uwagi w dużej części dotyczyły konieczności wyznaczenia w Programie ochrony powietrza potrzeby przygotowania i przyjęcia uchwały antysmogowej określającej parametry emisyjne dla kotłów małej mocy na terenie całego województwa małopolskiego. Pojawiły się komentarze dotyczące braku skutecznych instrumentów prawnych, które pozwoliłyby wymóc na mieszkańcach wymianę niskosprawnych instalacji grzewczych, a także wskazujące na problem braku środków finansowych na podjęcie tego przedsięwzięcia. Uwagi odnosiły się również do zjawiska nielegalnego spalania odpadów w domowych instalacjach grzewczych, które nadal powszechnie obserwowane jest na terenie całego województwa. Związane jest to z niedostateczną kontrolą lub jej brakiem w niektórych gminach, co wynika z nieznajomości przepisów lub trudności kadrowych.

Część gmin, dla których w poprzednim Programie z 2013 r. nie wyznaczono obowiązku wymiany starych kotłów, zwróciły się z prośbą o ich uwzględnienie w zaktualizowanym dokumencie i zadeklarowały podjęcie działań w zakresie likwidacji niskiej emisji. Natomiast niektóre z gmin, dla których obecny Program wyznaczał zadania w zakresie zmniejszenia emisji do powietrza, wnioskowało o ograniczenie skali wyznaczonych obowiązków.

We dniach 12-22 września odbędą się spotkania konsultacyjne w poszczególnych regionach województwa w celu zaprezentowania założeń nowego Programu. Prace nad przygotowaniem projektu zaktualizowanego Programu ochrony powietrza dla województwa małopolskiego potrwają do października br. W listopadzie odbędą się oficjalne konsultacje społeczne i proces opiniowania dokumentu przez władze gmin i powiatów. Przedstawienie uchwały Sejmikowi Województwa Małopolskiego planowane jest w styczniu 2017 roku.

Zestawienie zgłoszonych wniosków do aktualizacji Programu ochrony powietrza

Województwo Małopolskie podjęło się prowadzenia na jasnych i przejrzystych warunkach listy niskoemisyjnych kotłów oraz ogrzewaczy pomieszczeń (np. kominków, pieców), które wykorzystują paliwa stałe – węgiel lub biomasę. Na liście może znaleźć się każde urządzenie, które posiada badania laboratorium akredytowanego w zakresie zgodności z wymaganiami klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 lub zgodności z wymaganiami rozporządzenia Komisji UE 2015/1189 z dnia 28 kwietnia 2015 r. (w przypadku kotłów) lub rozporządzenia Komisji UE 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 r. (w przypadku ogrzewaczy pomieszczeń).

Dodatkowe warunki, które muszą spełniać urządzenia, które będą umieszczane na liście to:

• kotły, za wyjątkiem kotłów zgazowujących, muszą być wyposażone w automatyczny podajnik paliwa,
• kotły nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani elementów umożliwiających jego zamontowanie,
• urządzenia grzewcze działające z elektrofiltrem nie mogą mieć technicznej możliwości pracy przy wyłączonym elektrofiltrze.

Zgłaszający urządzenia grzewcze na listę powinni przesłać na adres e-mail [email protected]:

1. skan wypełnionego i podpisanego wniosku o wpis na listę,
2. wersję elektroniczną lub skan dokumentacji technicznej oraz instrukcji dla instalatorów i użytkowników urządzenia grzewczego,
3. skan podpisanego dokumentu wydanego przez stosowną jednostkę akredytowaną, zawierający sprawozdanie z badań emisji zanieczyszczeń i sprawności cieplnej lub sezonowej efektywności energetycznej,
4. jedno zdjęcie lub grafikę przedstawiającą urządzenie grzewcze (jpg lub png, 1200×1200 pikseli)

Weryfikacja zgłaszanych wniosków o wpis na listę będzie prowadzona przez pracowników Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego lub zewnętrznych ekspertów.

Prowadzona lista ma służyć mieszkańcom i pracownikom gmin w prawidłowym doborze urządzeń grzewczych na paliwa stałe, które spełnią wymagania programów dofinansowania oraz gwarantują znaczną redukcję szkodliwej emisji do powietrza.

Regulamin będzie obowiązywał od 1 września 2016 roku i zastąpi obecnie prowadzoną listę zgłaszanych dotychczas kotłów na węgiel i biomasę na stronie powietrze.malopolska.pl/kotly.

Regulamin prowadzenia listy niskoemisyjnych urządzeń grzewczych – obowiązuje od 01.09.2016

Wniosek o wpis na listę niskoemisyjnych urządzeń grzewczych

W ramach prowadzonego od 24 czerwca do 25 lipca 2016 naboru kart projektów do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego, złożono łącznie 101 projektów związanych z obniżeniem niskiej emisji poprzez zastosowanie nowoczesnych kotłów na węgiel (poddziałanie 4.4.3). Działania dotyczą gmin w 5 subregionach: Krakowskim Obszarze Metropolitalnym, Subregionie Tarnowskim, Subregionie Sądeckim, Subregionie Podhalańskim i Małopolsce Zachodniej.  Całkowity koszt wymiany ogrzewania z wszystkich projektów wynosi ponad 190 mln zł, z czego wnioskowane dofinansowanie unijne to około 147 mln zł.

Natomiast w przypadku działań polegających na wymianie źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły na biomasę, paliwa gazowe i inne oraz rozwój sieci ciepłowniczych (poddziałanie 4.4.2), złożono dla gmin w 5 subregionach łącznie 97 kart projektów. Całkowity koszt działań wynosi ponad 222 mln zł, z czego 162 mln zł to kwota wnioskowanego dofinansowania.

Nabór kart projektów na działanie 4.4.2

Nabór kart projektów na działanie 4.4.3

Już za kilka miesięcy – od 1 kwietnia 2017 roku dostawcy kotłów na paliwa stałe będą zobligowani, by zadbać o ich oznaczenie etykietą efektywności energetycznej. Etykiety będą obowiązywać również dla zestawów zawierających kocioł na paliwo stałe, ogrzewacze dodatkowe, regulatory temperatury i urządzenia słoneczne. Klasy energetyczne będą przypisywane na podstawie współczynnika efektywności energetycznej (EEI) kotła lub zestawu od najgorszej klasy G (EEI poniżej 30) do najlepszej klasy A+++ (EEI co najmniej 150).

Wymagania ekoprojektu

Natomiast od 1 stycznia 2020 roku kotły na paliwa stałe wprowadzane do obrotu i do użytkowania będą musiały spełniać wymogi efektywności energetycznej i emisji zanieczyszczeń dla sezonowego ogrzewania pomieszczeń określone w przepisach rozporządzenia wykonawczego Komisji UE do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu. Od 1 stycznia 2022 r. podobne wymagania obejmą również miejscowe ogrzewacze pomieszczeń (kominki, piece, kuchenki).

Ocena wpływu regulacji przygotowana przez Komisję Europejską wskazała, że wdrożenie nowych wymogów dla kotłów na paliwa stałe spowoduje w skali Unii Europejskiej oszczędność zużycia energii rzędu 17-22 PJ (petadżul = 1 J * 10¹⁵) w 2040 roku oraz ograniczenie emisji pyłów o 59-78% przy jednoczesnym pobudzeniu wzrostu miejsc pracy w tym sektorze. W przypadku miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń oszczędności zużycia energii wyniosą rzędu 207-313 PJ w 2030 roku a redukcja emisji pyłów o 36-42%.

Już obecnie kocioł grzewczy opalany paliwem stałym z mechanicznym podawaniem paliwa, mający napęd jest “maszyną” w rozumieniu dyrektywy maszynowej 89/392/EEC i podlega ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami ustalonymi w dyrektywie. Musi zostać przebadany przez niezależną jednostkę badawczą, która posiada akredytację na badania kotłów zgodnie z normą PN EN 303-5:2012.

Lista kotłów

Na stronie powietrze.malopolska.pl/kotly publikowana jest lista kotłów, które spełniają wymagania klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012 lub wymagania dotyczące ekoprojektu potwierdzone badaniami przeprowadzonymi przez laboratorium akredytowane. Lista ma służyć mieszkańcom w wyborze najbardziej ekologicznych kotłów grzewczych na paliwa stałe oraz władzom gmin w celu identyfikacji urządzeń, które mogą być dofinansowane w ramach dostępnych programów ze środków krajowych i unijnych. Obecnie trwają przygotowania docelowego regulaminu prowadzenia listy, aby ujednolicić prezentowane informacje i precyzyjniej wskazywać spełniane wymagania.

W Oświęcimiu odbyła się debata z udziałem Marszałka Województwa Małopolskiego o wykorzystaniu środków unijnych z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 na wymianę starych kotłów na paliwa stałe.

Tylko do 25 lipca 2016 gminy mogą składać do Urzędu Marszałkowskiego karty projektów na likwidację niskiej emisji w ramach poddziałania 4.4.2 i 4.4.3. Złożenie karty w terminie jest niezbędne aby gmina mogła uczestniczyć we właściwym naborze projektów zaplanowanym w IV kwartale 2016.

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

Do 25 lipca 2016 trwa nabór kart projektów subregionalnych na poddziałanie 4.4.2 i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego 2014-2020.

O środki mogą aplikować jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne samorządów posiadające osobowość prawną oraz podmioty odpowiedzialne za rozwój sieci ciepłowniczych.

W ramach poddziałania 4.4.2 dofinansowanie jest przeznaczone na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na źródła na biomasę i paliwa gazowe, pompy ciepła oraz rozwój sieci ciepłowniczych natomiast w ramach poddziałania 4.4.3 na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych na nowoczesne kotły węglowe.

Przewidywany maksymalny poziom dofinansowania na nowe urządzenie grzewcze wynosi 350 zł/kW mocy urządzenia, ale nie więcej niż 8 000 zł.

Zgłoszenie karty projektu jest niezbędne, aby wziąć udział w późniejszej właściwej procedurze konkursowej.

Regulamin naboru i wzór karty projektu dostępny jest na stronach internetowych Województwa Małopolskiego:

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.2

Nabór kart projektów dla poddziałania 4.4.3

Przyjęte zostały kryteria wyboru projektów na wymianę źródeł ciepła w indywidualnych gospodarstwach domowych w ramach działania 4.4 „Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020.

Najważniejsze warunki wstępne przy ocenie składanych projektów to:

• Zobowiązanie odbiorców końcowych do poddania się ocenie energetycznej budynku wykonanej przed realizacją projektu i wykonania modernizacji energetycznej budynku w zakresie wynikającym z ww. oceny. W przypadku, gdy budynek posiada maksymalną wartość wskaźnika EPH+W (nieodnawialna energia pierwotna na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej) nie większą niż 150 kWh/(m² x rok) dla domów jednorodzinnych lub 135 kWh/(m² x rok) dla domów wielorodzinnych modernizacja energetyczna budynku nie będzie wymagana. W przypadku zabytkowych budynków mieszkalnych możliwe będzie odstąpienie od oceny w oparciu o wskaźnik EPH+W i określenie minimalnego zakresu prac termomodernizacyjnych koniecznych do wykonania.
• Uwzględnienie projektu w Planie gospodarki niskoemisyjnej dla danego obszaru, który został zaopiniowany i uzyskał potwierdzenie z WFOŚiGW w Krakowie lub NFOŚiGW o poprawności opracowania dokumentu.
• Osiągnięcie redukcji emisji CO₂ o co najmniej 30% w odniesieniu do istniejących instalacji.
• Zastosowanie właściwego rodzaju systemów grzewczych opartych o kotły lub ogrzewacze pomieszczeń spalające biomasę, węgiel lub paliwa gazowe lub wykorzystujących odnawialne źródła energii lub polegających na podłączeniu do sieci ciepłowniczej. Wspierane urządzenia do ogrzewania muszą charakteryzować się minimalnym poziomem efektywności energetycznej i normami emisji zanieczyszczeń, które zostały określone w przepisach wykonawczych do dyrektywy 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (tzw. dyrektywy Ecodesign). Wymóg ten dotyczy wszystkich paliw dopuszczonych do stosowania w instrukcji użytkowania urządzenia. Dodatkowo kotły spalające biomasę lub węgiel muszą być wyposażone w automatyczny podajnik paliwa (nie dotyczy kotłów zgazowujących) i nie mogą posiadać rusztu awaryjnego ani elementów umożliwiających jego zamontowanie.
• Zapewnienie systemu kontroli eksploatacji urządzeń grzewczych w zakresie wykonania obowiązku likwidacji starego kotła, użytkowania wyłącznie dofinansowanego systemu ogrzewania jako podstawowego źródła ciepła w budynku, braku nieuprawnionych modyfikacji kotła umożliwiających spalanie odpadów (np. dorobiony dodatkowy ruszt), przestrzegania parametrów paliwa dopuszczonego przez producenta urządzenia w instrukcji użytkowania urządzenia, w tym wyrażenia zgody przez odbiorcę końcowego na pobranie i zbadanie parametrów próbki paliwa oraz zapewnienia prawidłowych warunków składowania opału w celu jego ochrony przed zawilgoceniem.
• Zapewnienie zgodności projektu z planami rozwoju sieci ciepłowniczej – jeżeli na obszarze objętym projektem podłączenie do sieci ciepłowniczej jest planowane do końca września 2019, projekt musi obejmować likwidację starego źródła ciepła i podłączenie do sieci ciepłowniczej.

Dodatkowe punkty przyznawane będą projektom, które przewidują podłączenie do lokalnej sieci ciepłowniczej, działania podnoszące świadomość ekologiczną społeczeństwa, przygotowanie programu osłonowego dla osób, które ponoszą zwiększone koszty grzewcze lokalu związane z trwałą zmianą systemu ogrzewania oraz gdy projekt jest realizowany na terenie gmin zaklasyfikowanych do obszarów, na których konieczne jest podjęcie działań naprawczych polegających na likwidacji starych niskosprawnych urządzeń grzewczych i wyszczególnionych w obowiązującym Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego. Promowane będą również projekty, których rezultatem będzie wyższa redukcja emisji CO₂ oraz pyłu PM10 i PM2,5 (powyżej 40%).

Małopolska przeznaczyła na projekty w zakresie Regionalnej polityki energetycznej łącznie 420 mln euro, w tym 100 mln euro na działania w zakresie redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza. Planowany termin rozpoczęcia naboru wniosków o dofinansowanie dla subregionów w ramach poddziałania 4.4.2 Obniżenie poziomu niskiej emisji i 4.4.3 Obniżenie poziomu niskiej emisji (paliwa stałe) – SPR to IV kwartał 2016.

Uchwała Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie przyjęcia propozycji kryteriów wyboru projektów w ramach 4. Osi priorytetowej RPOWM 2014-2020 pn. Regionalna polityka energetyczna

Harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym dla Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020

Rada Nadzorcza Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie zwiększyła poziom dotacji do wymiany starych kotłów węglowych w ramach programu PONE do wysokości 50% kosztów.

Nowe zasady programu PONE przewidują maksymalne dofinansowanie do inwestycji w zależności od rodzaju zastosowanego nowego ogrzewania:

• do 8 tys. zł (750-830 zł/kW) przy podłączeniu do sieci ciepłowniczej lub geotermii,
• do 7,5 tys. zł (1100-1300 zł/kW) do kotła gazowego,
• do 4,7 tys. zł (760-840 zł/kW) do kotła olejowego,
• do 4,5 tys. zł (620-650 zł/kW) do nowoczesnych kotłów na węgiel,
• do 4,5 tys. zł (1050-1150 zł/kW) do nowoczesnych kotłów na biomasę,
• do 3,4 tys. zł (530-580 zł/kW) do ogrzewania elektrycznego.

Gminy mogą składać wnioski do WFOŚiGW do 23 maja 2016 r. a alokacja środków na 2016 rok wynosi 10 mln zł.

Więcej informacji na stronie WFOŚiGW w Krakowie.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie zmienił zasady Programu dofinansowania zadań w ramach „Programu Ograniczenia Niskiej Emisji na terenie województwa małopolskiego”. Decyzja ta spowodowała konieczność zaktualizowania wszystkich wniosków  złożonych, a nie rozpatrzonych.

Obecnie dotacja ze środków Wojewódzkiego Funduszu na zadania realizowane w ramach programu może wynosić do 30% kosztów kwalifikowanych. Wkład własny gminy musi wynosić minimum 10% kosztów kwalifikowanych. Na pozostałą część kosztów kwalifikowanych może być udzielona pożyczka.

Z programu PONE od 2012 r. do 2015 r. skorzystało 9 gmin, natomiast w I kwartale 2016 r. wnioski złożyło już 11 gmin.

Aktualny regulamin dofinansowania zadań z programu PONE dostępny jest pod adresem: https://www.wfos.krakow.pl.

Sejmik Województwa Małopolskiego przyjął uchwałę w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Uchwała antysmogowa dotyczy obszaru miasta Krakowa i wprowadza całkowity zakaz palenia węglem i drewnem w kotłach, piecach i kominkach od 1 września 2019 roku. Dopuszcza się stosowanie wyłącznie paliw gazowych i lekkiego oleju opałowego.

Zdecydowana większość Krakowian biorących udział w konsultacjach społecznych opowiedziała się za wprowadzeniem restrykcyjnych zapisów uchwały. Uwagi i wnioski zgłosiło prawie 4,8 tys. osób prywatnych oraz organizacji i instytucji, w tym ponad 96% poparło wprowadzenie całkowitego zakazu stosowania paliw stałych w Krakowie.

Kraków stał się pierwszym miastem w Polsce, które objęte zostało takimi przepisami.

W ramach konsultacji społecznych projektu uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, w piątek 27 listopada odbyło się wysłuchanie publiczne dotyczące tego projektu.

Każdy uczestnik spotkania miał możliwość zabrania głosu i wyrażenia swojej opinii, zgłoszenia uwag lub wniosków do projektu uchwały. Głos zabrało blisko 30 osób.

Konsultacje społeczne projektu uchwały trwają do 8 grudnia 2015 r. a treść dokumentu można znaleźć na stronie internetowej: www.malopolska.pl/antysmogowa.

[easy_image_gallery gallery=”194″]

Do 8 grudnia 2015 r. trwają konsultacje społeczne projektu uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze Gminy Miejskiej Kraków ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Dokument dostępny jest na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, pod adresem malopolska.pl/antysmogowa. Uwagi i wnioski do projektu uchwały można składać elektronicznie na adres e-mail: [email protected] lub pisemnie na adres: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament Środowiska, 30-017 Kraków, ul. Racławicka 56.

Ponadto w dniu 27 listopada 2015 r. o godzinie 16:00 w Centrum Kongresowym Uniwersytetu Rolniczego, Aleja 29 Listopada 46 w Krakowie odbędzie się publiczne wysłuchanie dotyczące projektu przedmiotowej uchwały.

Projekt nowej uchwały został przyjęty przez Zarząd Województwa Małopolskiego 12 listopada 2015 r., a więc jednocześnie z wejściem w życie nowelizacji ustawy Prawo ochrony środowiska, która rozszerzyła zakres podstawy prawnej dla przyjęcia tej uchwały. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 96 ustawy sejmik województwa może, w drodze uchwały, w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko, wprowadzić ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Skierowany do oficjalnych konsultacji projekt uchwały uwzględnia uwagi większości mieszkańców biorących udział we wstępnych konsultacjach założeń uchwały. Zdecydowana większość osób wypowiedziała się za wprowadzeniem w Krakowie całkowitego zakazu stosowania paliw stałych do ogrzewania indywidualnych budynków.

Przyjęta 10 września 2015 r. nowelizacja Prawa ochrony środowiska umożliwia wprowadzanie ograniczeń nie tylko w zakresie rodzajów paliw dopuszczonych do stosowania, ale również wymagań w zakresie emisji zanieczyszczeń z instalacji grzewczych. Na tej podstawie przygotowane zostały założenia nowej uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego, która wprowadzi na obszarze Krakowa ograniczenia w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw.

Propozycja uchwały zakłada dopuszczenie do stosowania w kotłach i ogrzewaczach pomieszczeń (np. piecach, kominkach, kozach) wyłącznie paliw gazowych, lekkiego oleju opałowego oraz biomasy. Stosowanie biomasy będzie możliwe tylko w instalacjach, które spełniają wymagania w zakresie emisji pyłu na poziomie:

• 40 mg/m³ dla kotłów z automatycznym podawaniem paliwa,
• 50 mg/m³ dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń z otwartą komorą spalania,
• 40 mg/m³ dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących biomasę inną niż drewno prasowane w formie peletów,
• 20 mg/m³ dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń z zamkniętą komorą spalania wykorzystujących drewno prasowane w formie peletów.

Wskazany poziom emisji odpowiada wymaganiom rozporządzeń Komisji UE wdrażającym dyrektywę w sprawie ekoprojektu i będą obowiązujące na terenie całej Unii Europejskiej dla kotłów na paliwa stałe wprowadzanych do obrotu i do użytkowania od 2020 r. oraz miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwa stałe wprowadzanych do obrotu i do użytkowania od 2022 r.

Jednocześnie zakazane będzie stosowanie kotłów z ręcznym podawaniem paliwa i wyposażonych w ruszt awaryjny, a także instalacji wielopaliwowych, które nie będą spełniały wymagań w zakresie wielkości emisji dla wszystkich rodzajów paliw dopuszczonych do stosowania.

Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 września 2018 r.

Robocza wersja uchwały została skierowana do dyskusji publicznej. W terminie do 31 października 2015 r. każdy może zgłosić swoje uwagi i wnioski na adres e-mail: [email protected] lub pisemnie na adres: Departament Środowiska, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, ul. Racławicka 56, 31-534 Kraków.

Założenia nowej „uchwały antysmogowej” dla Krakowa

W ciągu ostatnich kilku lat polscy producenci kotłów na paliwa stałe poczynili znaczny postęp w zakresie parametrów emisyjnych tych urządzeń, zwłaszcza w przypadku kotłów na węgiel kamienny. Niedawno rzadkością były kotły spełniające wymagania klasy 3 według normy PN-EN 303-5:2012. W tym roku pojawiły się już pierwsze kotły posiadające certyfikat akredytowanego laboratorium spełnienia wymagań klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012.

Lista kotłów na węgiel spełniających wymagania klasy 5

Klasa 5 kotła oznacza, że spełnia on następujące wymagania w zakresie emisji i sprawności:

• emisja pyłu: do 40 mg/m³,
• emisja tlenku węgla: do 500 mg/m³,
• emisja gazowych zanieczyszczeń organicznych (OGC): do 20 mg/m³,
• sprawność cieplna: od 87%,

Od kilku lat dostępne są również kotły na pelet różnych producentów, które posiadają certyfikat klasy 5.

Sprawdź również:

Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu – jedna z trzech w Polsce jednostek akredytowanych do badań kotłów grzewczych zgodnie z obowiązującą normą PN-EN 303-5:2012, odniósł się do promowanej przez część środowisk metody spalania „od góry”.

(więcej…)

29 maja 2014 r. w ramach Małopolskiego Festiwalu Innowacji odbyła się konferencja pod tytułem „Małopolska w zdrowej atmosferze. Efektywne spalanie paliw stałych”.

Pierwszy referat dotyczył Koncepcji utworzenia Energetycznego Think Tank działającego na rzecz OŹE i czystego powietrza w Małopolsce. Prezentacja została wygłoszona przez Pana Pawła Jastrzębskiego z Małopolskiej Agencji Energii i Środowiska.

Think Tank to niezależne w sensie organizacyjnym ośrodki prowadzące działalność analityczną i projektową, których zadaniem jest wspieranie polityków, administracji i opinii publicznej wiedzą, pomysłami i scenariuszami rozwiązań jak i kształtowanie debaty społecznej o ważnych politycznie tematach oraz dialogu między społeczeństwem a decydentami.

Koncepcja utworzenia Energetycznego Think Tank działającego na rzecz OZE i czystego powietrza w Małopolsce

Następna prezentacja dotyczyła obowiązków gmin wynikających z Programu ochrony powietrza. Przedstawiła ją Pani Karolina Laszczak – Dyrektor Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. W programie ochrony powietrza wyznaczono następujące kierunki działań: ograniczanie emisji  z sektora komunalnego poprzez wprowadzenie ograniczeń w stosowaniu paliw stałych w Krakowie, realizację gminnych programów ograniczania niskiej emisji (PONE) – eliminacja niskosprawnych urządzeń na paliwa stałe; ograniczanie emisji z transportu oraz ograniczanie emisji przemysłowej.

Obowiązki gmin wynikające z Programu ochrony powietrza

Kolejny referat dotyczył kontroli gmin w zakresie realizacji zadań wynikających z Programu ochrony powietrza – wygłosił go Pan Ryszard Listwan, Zastępca Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Krakowie.

Kontrola gmin w zakresie realizacji zadań wynikających z Programu Ochrony Powietrza

Pan Maciej Maderak omówił temat realizacji zadań w zakresie ochrony powietrza na przykładzie Gminy Niepołomice. Przedstawione zostały realizowane przez Gminę Niepołomice projekty:

• Projekt PEA (Public Energy Alternatives) – strategia zrównoważonego wykorzystania energii jako szansa dla rozwoju regionalnego,
• Projekt SEECA (Strategy for Energy Efficiency trough Climate Agreements) – Strategia dla efektywności energetycznej poprzez porozumienie klimatyczne,
• Projekt Instalacji systemów energii odnawialnej w Gminach Niepołomice, Wieliczka, Skawina oraz Miechów na budynkach użyteczności publicznej oraz w domach prywatnych (Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach Szwajcarskiego Programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej).

Realizacja zadań w zakresie ochrony powietrza na przykładzie gminy Niepołomice

Kolejna prezentacja dotyczyła Programów ograniczania niskiej emisji i Planów gospodarki niskoemisyjnej, przedstawiał ją Pan Piotr Stańczuk z Małopolskiej Agencji Energii i Środowiska.

Programy ograniczania niskiej emisji i Plany gospodarki niskoemisyjnej

Pani dr inż. Krystyna Kubica – ekspert Politechniki Śląskiej i Polskiej Izby Ekologii omówiła niskoemisyjne techniki spalania paliw stałych w instalacjach małej mocy (ISMM). Wg Pani dr inż. Kubicy dostępne systemy oczyszczania spalin, niskoemisyjne techniki spalania oraz powszechnie osiągalne urządzenia grzewcze spełniające wymagania techniki BAT spalania paliw stałych węgla i biomasy w instalacjach małej mocy, sprostają wymaganiom stawianym przez wprowadzane uregulowania UE (m.in. normy produktowe, dyrektywy), czy zalecenia międzynarodowych zobowiązań na rzecz poprawy stanu środowiska, jakości powietrza oraz ochrony zdrowia człowieka. Jak podkreśliła Pani Kubica niezbędne są jednak działania takie jak, m.in.:

• standardy jakościowe dla kwalifikowanych paliw dla sektora komunalno-bytowego
• krajowe standardy emisji zanieczyszczeń z instalacji spalania paliw stałych o mocy poniżej 1MWt
• krajowy systemu kontroli/monitorowania jakości urządzeń grzewczych w sektorze komunalno-bytowym z wykorzystaniem aktualnie działających służb kominiarskiej
• ogólnokrajowy program motywacyjny (finansowego) dla instalowania urządzeń opalanych paliwami stałymi spełniającymi określone kryteria jakościowe BAT.

Niskoemisyjne techniki spalania paliw stałych w instalacjach małej mocy

Rynek urządzeń grzewczych na paliwa stałe przybliżył uczestnikom konferencji Pan Krzysztof Trzopek – Prezes Platformy Producentów Urządzeń Grzewczych na Paliwa Stałe (PPUGPS). Pan Prezes omówił również zaplanowaną kampanię pn. „EkoLOGICZNA gmina. Ogrzewamy z głową”, której celem jest edukacja w zakresie właściwych zachowań związanych z wykorzystywaniem paliw stałych (węgiel, pelet, drewno) do ogrzewania domów jednorodzinnych.

Rynek urządzeń grzewczych na paliwa stałe

Pan Robert Bażela, Kierownik Zespołu Analiz Technicznych Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie przedstawił aktualne możliwości wsparcia finansowego działań m.in. w zakresie ochrony powietrza. Wśród nich można wyróżnić: wymianę kotłów grzewczych węglowych na gazowe i olejowe, zakup i instalację kolektorów słonecznych, fotowoltaicznych i pomp ciepła. Pan Bażela szczegółowo scharakteryzował Program pilotażowy KAWKA dot. wspierania wzrostu efektywności energetycznej i rozwoju rozproszonych odnawialnych źródeł energii, którego celem jest likwidacja niskiej emisji. Program obejmuje działania takie jak: likwidacja kotłowni indywidualnych, osiedlowych i palenisk węglowych, zmniejszenie emisji ze źródeł komunikacji miejskiej, rozbudowę sieci ciepłowniczej, zastosowanie kolektorów słonecznych.

Finansowe wsparcie działań energooszczędnych w Małopolsce ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w 2014 roku

Pan Jakub Szymański, Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego przedstawił możliwości finansowania wymiany urządzeń grzewczych ze środków Małopolskiego Regionalnego Planu Operacyjnego na lata 2014-2020 r. Działania zawarte w MRPO dot. kompleksowej modernizacji energetycznej budynków wraz z wykorzystaniem OŹE m.in.: ocieplenie obiektu, wymiana okien, budowa lub modernizacja wewnętrznych instalacji odbiorczych oraz likwidacja dotychczasowych źródeł ciepła, wykorzystanie technologii OŹE w budynkach.

Możliwości finansowania wymiany urządzeń grzewczych ze środków MRPO 2014-2020